جشن‌های ۲۵۰۰ساله!
عاطفه میرافضل
با وجودی که جشن‌های 2500 ساله تبعیضی آشکار و علنی علیه مردم محروم آن زمان بودند اما هنوز غافلانی هستند که آن را نماد قدرت و شکوه شاه می‌دانند.ژان لوروریه در کتاب ایران بر ضد شاه هزینه جشن‌های ۲۵۰۰ساله را ۵۰۰ میلیون دلار عنوان می‌کند که به تعبیر رادیو بغداد به ازای هر خانواده ۲۱۰۰ دلار (بیش از ۵۵ میلیون تومان امروز) شده بود.
انقلاب اسلا‌می ایران همواره مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران خارجی بوده است و بسیاری از متفکران و صاحبنظران خارجی در همان سال‌های انقلاب به ایران سفر کرده و دیده‌های خود را به صورت مقاله و کتاب منتشر کردند. این اثر توسط دو نفر از خبرنگاران روزنامه لیبراسیون با نام‌های «کلر بریه » و «پیر بلانشه» نوشته شده است. این اثر نگاهی اجمالی بر حوادث، اوضاع و وقایع داخلی ایران در سال ۱۳۵۷ دارد. این دور روزنامه‌نگار تقریبا همه حوادث و رویدادهای انقلاب ایران را گزارش کرده‌اند؛ وقایعی مثل نقل سخنان امام‌خمینی ره در زمان تبعید در عراق و فرانسه، تظاهرات و خیزش عظیم مردم علیه شاه، درگیری‌های خیابانی و حکومت نظامی، کشتار میدان ژاله و...
در این کتاب که « انقلاب به نام خدا» نام دارد در مورد وضعیت مردم آمده است:
«جنوب واقعی تهران بعد از بازار آغاز می‌شود. جنوب بی‌خانمان‌ها و کوچ‌نشینان به اندازه‌ای ناشایست است که مناسب تشخیص داده نشد که روی نقشه رسمی‌نقش ببندد. جایی که در تابستان، جوی‌ها به فاضلاب‌های تهوع‌آور تبدیل می‌شوند...
ژاله، خیام، مولوی، کمربند جنوبی، محیط بازار بزرگ هنوز هم فقر تمام عیاری را آشکار می‌کنند... اینجا چند گوسفند برای قصابی در خیابان ایران می‌کشند، اندکی پایین‌تر در جوی خیابان زن‌ها به رخت‌شویی و ظرف‌شویی مشغول هستند. مرد پیری نانش را در آن خیس می‌کند!
دورتر از اینجا جنوب دیگر چهره‌ای هم ندارد. این قسمت از شوش اطراف راه‌آهن آغاز می‌شود تا بیش از پیش فقیرتر به زمین‌های خشک کویر برسد. خشت خام و صفحه‌های فلزی تاب‌خورده، پارچه ساده‌ای آویخته بین دو دیوار، خانواده‌های بی‌شماری را که در خود پناه داده. بدتر از همه خیابان غار است!
شاه در این وضعیت برای خودنمایی و کسب آبرو برای حکومت دست نشانده و وابسته‌اش و برای وجهه‌سازی از طریق مقایسه پهلوی با هخامنشیان، اقدام به برگزاری این جشن‌ها کرد و نتیجه آن برای ملت فقر بیش از پیش بود...
این کتاب با گفت‌وگویی که این دو روزنامه‌نگار با میشل فوکو، متفکر و نویسنده فرانسوی انجام دادند، به پایان می‌رسد. فوکو در سال‌های انقلاب دو بار به ایران سفر کرد و مقالات بسیاری در مورد انقلاب ایران نگاشت.
از زبان فوکو آمده است: «به یقین در انقلاب ایران نکات حیرت‌انگیزی نهفته است. همه می‌دانیم که حکومتی بر سر کار بود که از لحاظ ارتش و امکانات کاملا مجهز و پیشرفته بود؛ ارتشی قوی و وفادار، پلیسی هرچند نالایق ولی خشن و درنده‌خو؛ به‌علاوه رژیمی‌کاملا وابسته به آمریکا که توجه تمام دنیا بخصوص کشورهای همسایه بزرگ و کوچک را به خود معطوف کرده بود. درآمد ناشی از فروش نفت هزینه تمام مخارج او را تامین می‌کرد. با تما‌می‌این اوصاف مردم قیام می‌کنند و بی‌تردید وضعیت بحرانی مملکت و مشکلات اقتصادی نیز در این امر دخیل بوده‌اند. اما این مشکلات به آن اندازه نبودند که میلیون‌ها تن به خیابان‌ها بریزند و سینه‌های برهنه خویش را سپر مسلسل‌ها بکنند. بی‌گمان باید روی این انقلاب بی‌سابقه بیشتر صحبت کرد»