حریدی‌ها در پیله افراط‌گرایی
عاطفه میرافضل
قرار است با یکی از فرقه‌های صهیونیست که در تاریخ یهود نقش مهمی‌داشتند آشنا شویم. طرفداران این فرقه در زندگی خود تا به حال نه رادیو گوش کرده اند٬ نه یک تلفن هوشمند دیده‌اند و نه از وجود اینترنت خبر دارند. یکی از اعضای جدا شده از این فرقه به روزنامه واشنگتن پست گفته است؛ تا قبل از خروج از نزد این قوم هیچ‌گاه اقدام به بازکردن یک حساب بانکی نکرده یا سوار اتوبوس نشده یا با یک شخص غریبه صحبت نکرده است. از وجود کتابخانه و این حجم از کتاب خبر ندارد، او یا هیچ یک از خواهر و برادرانش چیزی از علوم و ریاضیات نمی‌دانند و اطلاعات تاریخی آن‌ها هم محدود به متون مذهبی مربوط به حریدی‌هاست.
شروع
حریدی‌ها شاخه‌ای از یهودیان بنیادگرا موسوم به یهودیان ارتدوکس هستند. یهودیت ارتدکس یکی از شاخه‌های اصلی یهودیت است که بر تفسیر آموزه‌ها و متون مذهبی تأکید دارد. یهودیت ارتدکس سخت‌گیرانه‌تر از بقیه شاخه‌های یهودیت است. اغلب پیروان آن، تلمود و متون خود را از جانب خدا می‌دانند و بیشتر به آن رجوع می‌کنند.
حریدی‌ها باورهایشان را به‌طور مستقیم برگرفته از موسی و تورات نازل شده بر او در طور سینا می‌دانند. حدود یازده درصد جمعیت اسرائیل حریدی‌اند که اغلب در محله‌ها و شهرک‌های تماما ارتدوکس‌نشین زندگی می‌کنند.
کودکان حریدی در مدرسه عمدتا تورات و تلمود می‌خوانند. پسرها باید در بزرگسالی و در حقیقت تا پایان عمر بیشتر وقت‌شان را صرف تحصیل این متون مذهبی کنند.
یهودیان حریدی، قائل
به تفکیک جنسیتی هستند و زنان باید لباس‌های کاملا پوشیده به تن داشته باشند و در
اماکن عمومی، جدا از مردان باشند. مردان حریدی پیراهن سفید، شلوار سیاه، کت بلند
سیاه و کلاه سیاه به تن می‌کنند. زنان نیز طوری لباس می‌پوشند که آرنج و زانوشان
پوشیده باشد. بسیاری زنان متأهل کلاه‌گیس به سر می‌کنند که موی طبیعی‌شان دیده
نشود.
نسل جدید حریدی‌های اسرائیل، پیش از این به انزوای اجتماعی معروف بودند و قسمت
عمده زندگی‌شان را وقف تحصیلات دینی می‌کردند، حریدی‌ها به اعمال مناسک مربوط به
شبات اهمیت زیادی می‌دهند. شبات در دین یهود به روز تعطیل هفتگی یعنی شنبه گفته می‌شود
که به صورت سمبلیک به معنای هفتمین روز آفرینش است سنت شبات ریشه در تورات دارد.
تورات می‌گوید خداوند جهان را در شش روز آفرید و در روز هفتم دست نگه داشت. بسیاری
یهودیان در این روز برای نیایش به کنیسه یا معبدهای خود می‌روند.
یهودیان مؤمن در شبات دستورهای بسیاری را باید رعایت کنند. در این آداب تعیین شده که در شبات نباید ۳۹ کار ویژه انجام شود که عبارتند از؛
شخم زدن، پاشیدن بذر، درو کردن، خوشه دسته کردن، خرمن‌کوبی، باد دادن به خرمن، انتخاب، غربال کردن، خرد کردن، خمیر کردن، آشپزی، برش، شستن، زدن پشم، رنگ‌رزی، نخ ریسی، نخ بافی، ساختن غربال، بافتن، تقسیم دو رشته، گره زدن، بازکردن، دوزندگی، پاره کردن، شکار، ذبح و قصابی، کندن پوست، نمک زدن به گوشت، ترسیم، صاف کردن، بریدن، نوشتن، فرستادن چیزی، ساختن مثلا دیوار، خراب کردن، خاموش کردن آتش، افروختن آتش، کمک نهایی برای به پایان رساندن یک کار، جابجا شدن به بیرون از محل سکونت.
صهیونیست‌های ضد صهیونیسم
بسیاری از حریدی‌ها، موجودیت رژیم صهیونیستی را به رسمیت نمی‌شناسند و پرچم اسرائیل را آتش می‌زنند
رژیم صهیونیستی هرساله 25 مه را به نام روز استقلال جشن می‌گیرد. اما حریدی‌ها این مراسم را قبول ندارند و به آداب و رسوم متناقضی همچون آتش زدن پرچم می‌پردازند. از نظر آن‌ها بر اساس احکام تورات تنها خداست که می‌تواند عیدهای یهودی یا مناسبت‌های عزا و غم را تعیین کند و این‌ها خارج از اراده انسان است. حتی برخی از آن‌ها این روز را روز غم دانسته و پرچم‌های سیاه در بالکن خانه‌های خود نصب می‌کنند.
حریدی‌ها علاوه بر سوزاندن پرچم رژیم صهیونیستی، عروسک‌هایی شبیه نیروهای نظامی‌صهیونیست‌ها ساخته و آن‌ها را آتش می‌زنند.این کار دلیل بر رد خدمت سربازی در ارتش صهیونیستی است.
مخالفین برگزاری مراسم هولوکاست
از مظاهر دیگر رد موجودیت رژیم صهیونیستی توسط حریدی‌ها این است که آن‌ها به سالروز بزرگداشت کشتار یهودیان در هلوکاست احترام نمی‌گذارند.
آن‌ها به جای توجه به آژیرهای هشداردهنده و توقف حرکت که سایر یهودیان در این روز انجام می‌دهند، از سکوت و توقف عمومی‌به مدت دو دقیقه سرپیچی کرده و چه در خیابآن‌ها باشند و چه در خانه‌هایشان به حرکت و کارهای خود ادامه می‌دهند. حریدی‌ها حاضر به مشارکت در مراسم بزرگداشت کشتار هلوکاست نیستند. البته این به معنای آن نیست که آن‌ها این روز را قبول ندارند؛ اما برای رد این مراسم دلایل مختلفی دارند که یکی از آن‌ها رد آداب و سنت‌های مربوط به این روز است.
خاخام‌های این فرقه از اینکه رژیم صهیونیستی نام اسرائیل را یدک می‌کشد، اما به اصول تورات عمل نمی‌کنند شکایت دارند. از نظر آنان این حاکمیت اصلا در نظام قانونی و آموزشی و ... به روش یهود عمل نمی‌کند. رفتار یهودی از دولتی که نام اسرائیل را بر خود گذاشته مشاهده نمی‌شود و نجات واقعی به دست مسیح خواهد بود.
حزب آغودات
حزب آغودات اسرائیل از مهم‌ترین نهادهای سازمانی حریدیم است که شاخه‌های مشهور فرقه‌های مذهبی در حاکمیت صهیونیستی از آن جدا شده اند. آغودات اسرائيل يك حزب سياسى مذهبى مخالف صهيونيزم است كه در سال 1912 در لهستان توسط عده‌اى از رهبران دينى سنتى وابسته به جناح ارتدكسى يهوديت از كشورهاى آلمان، لتوانى، مجارستان و لهستان تشكيل شد اين رهبران در بسيارى موارد اختلافات اساسى و غير‌اساسى با يكديگر داشتند اما در مورد يك نكته اتفاق نظر داشتند و آن دشمنى با صهيونيزم به‌عنوان ايده جنبش و يك برنامه سياسى و اجتماعى است. آغودت اسرائيل به منجى آخرالزمان عقيده دارد. طبق اين عقيده نجات به اصطلاح ملت يهود (و بلكه سراسر عالم ) و بازگشت آن از "تبعيدگاه" به "سرزمين مقدس" و استقرار "پادشاهى پروردگار” روى زمين جز با ظهور منجى آخرالزمان (هرگاه خدا اراده كند) امكان پذير نبوده و از دست جنبش صهيونيستى و يا هيچ كس ديگر، كارى ساخته نيست.
حزب آغودات اسرائيل از
بدو تاسيس و مدت زيادى از دوران قيمومت انگلستان بر فلسطين ، با جنبش صهيونيستى
خصومت داشت و به شدت با آن مقابله مى‌كرد و نيز با ايده "وطن ملى يهود " و ايجاد
دولتى يهودى مخالف بود” پيروان اين حزب در فلسطين از ادغام در جامعه يهوديان مهاجر
(كه با حمايت و تشويق دولت قيمومت پاگرفته بود) خوددارى كردند و جدا از اين جامعه
و نهادهايش، اعم از نهادهاى صهيونيستى يا دولتى، زندگى كردند.
اما با
گذشت زمان اين دشمنى و خصومت كمتر شده و از نيمه دهه سوم نوعى تفاهم و همكارى بين
احزاب آغودات اسرائيل (به ويژه جناح كارگرى‌اش موسوم به بوعالى آغودات اسرائيل ) و
نهادهاى سياسى و مهاجرپذيرى صهيونيستى پديد آمده است
در واقع فرقه آغودات اسرائیل در یک واکنش مذهبی ضد صهیونیسم تاسیس شد و موفقیت آن‌ها به این دلیل بود که توانستند تعداد زیادی از حسیدی‌ها و لیتوانی‌ها را که در از حدود مذهبی فراتر رفته و به مرز کفر رسیده بودند جذب کنند.
به طور کلی می‌شود گفت موجودیت‌های نهادهای سازمانی سنتی حریدیم، بازتاب آموزه‌ها و مذاهب و روش‌های مذهبی در قاره اروپا است که در محله‌های یهودی‌نشین یا مکآن‌های تجمع ساکنان یهودی که طبق معمول درهای آن را به روی خود بسته و تعدادی از خاخام‌ها آن‌ها را رهبری می‌کنند منعکس شده است.
دیدگاه حریدی‌ها درباره حاکمیت یهودی
فرقه حریدیم و رژیم صهیونیستی در ارتباط با موضوع نوع حاکمیت و اشغال فلسطین در برخی موارد اختلاف نظر دارند. واضح‌تر اینکه میان آنان در رابطه با این مسئله که فلسطین حق یهودیان است اختلافی وجود ندارد؛ هر دوی انان فلسطین را حق اسرائیل می‌دانند و معتقدند فلسطینیان عناصری غیرمترقبه در این سرزمین هستند و باید از آنجا بروند.
اما اختلاف آن‌ها درباره «زمان» تسلط بر این سرزمین است، اینکه اکنون زمان آن است؟ یا زمان ظهور مسیح؟ از نظر آن‌ها فلسطینیان، مردمی‌هستند که از سایر ملت‌ها آمده و در زمین یهودیان ساکن شده اند و باید بروند.
کودکان حریدیم در مراحل مقدماتی آموزشهای خود می‌آموزند که صهیونیست‌های شرور، به موجب توافقنامه اسلو فلسطینیان تروریست را وارد سرزمین یهودیان کرده و تروریست‌ها را به این منطقه کشانده اند و باید از تکرار این مسئله جلوگیری کنیم.
حریدی‌ها یکی از ساختارهای حامی‌کابینه نتانیاهو در اسرائیل هستند و واکنش‌ها نسبت به نفوذ امور بنیادین و افراطی حریدی‌ها در حاکمیت رژیم اسرائيل، یکی از دلایل اصلی بن‌بست سیاسی رژیم صهیونیستی که بسیار ادامه‌دار شده٬ به شمار می‌رود.
در پایان می‌توان گفت بزرگترین تهدیدی که یهودیان به دست خود برای خودشان ساختند، ضرورت تلاش برای ایجاد یک دولت یهودی بود که همان صهیونیسم است.
مطمئنا شرایط تاریخی نیز به صهیونیسم کمک کرد که موفق شود. این موفقیت دلایل متعددی داشت که از جمله آن‌ها این بود که اروپاییان تصمیم به نابودی یهودیان داشتند، بنابراین شخصیت‌های مهم یهود تصمیم گرفتند تا یک دولت بر اساس دیدگاه یهودیان بنا کنند. آن‌ها برای برپایی حاکمیت یهودی خود، فلسطین را انتخاب کردند و این سلطه تا امروز همچنان ادامه دارد.