مدیریت اخلاقی
حجت الاسلام و المسلمین قرائتی
مراجع ما یک مدیریت‌های عجیبی دارند که در کتاب‌های مدیریت نیست. یک وقتی علمایی که بعضی‌هایشان هم الان مراجع هستند، مجله‌ای به نام مکتب اسلام داشتند. یک مجله را به آیت‌الله‌العظمی بروجردی دادند، ایشان هم مرجع درجه یک بودند. خواند و گفت خیلی خوب است. گفتند آقا یک چیزی بنویسید که این مجله خوب بود. گفت نمی‌نویسم. گفتند شما فلان کتاب را بدهید تقریظ نوشتید که این کتاب خوبی است، یک تقریظ هم برای این مجله بنویسید. این جا مدیریتی است. گفت کتاب را از اول تا آخر خواندم تقریظ است. مجله را نمی‌دانم شما برای چه چاپ می‌کنید. این‌ها یک‌سری چیزها است که طبیعی است. باز خدا رحمت کند آقای پرور، وزیر آموزش‌و‌پرورش بود زمان وزارت جناب آقای دکتر فانی، که آن هم مدتی وزیر بود، آقای پرور به آقای فانی گفت تو را می‌خواهم مدیر کل آموزش‌و‌پرورش کردستان حکم بدهم. الان حکم نمی‌دهم. شما به عنوان بازرس ویژه‌ای برو در کردستان، بازرسی کن، یک مدتی بمانم، آدم‌ها را، حرف‌ها را، گفتنی‌ها را بگو، شنیدنی‌ها را بشنو. خوب که سوار بر مسائل شدی، حالا من به تو حکم می‌دهم. چون من اگر حکم بدهم بعد شما بگویید مشکل است، گره کور را نمی‌توانم باز کنم، این خوب نیست. یک مدیر کل بفرستید که نتواند مشکلات را حل کند. برو ببین می‌توانی حل کنی، یا نه. من غصه می‌خورم. من شش کلاس بیشتر درس نخواندم، من سیکل هم ندارم. اما به خاطر ذره‌ای که رابطه با قرآن پیدا کردم، الان حدود 500 آیه مدیریتی در قرآن داریم. ولی فکر کنیم مدیریت همین است که در کتاب‌های دانشگاهی است. این هم هست، آن هم است. ما نمی‌گوییم آن‌ها نه. شما کتاب‌های دانشگاه را هم بخوانید، مدیریت، دکتری مدیریت، مدیریت بحران، مدیریت صنعتی، مدیریت بازرگانی. اخلاق مدیریت، خودِ مدیریت است. مثلا ما فکر می‌کنیم یک چیز نوبت است. که فرض کنید که نوبت در کارهای اداری، مثلا فکر می‌کنند نوبت چیست. نه، پیغمبر خانه فاطمه‌زهرا (س) خوابیده‌بود، امام‌حسن از خواب بیدار شد گفت آب. پیغمبر سر فاطمه و امیرالمومنین نزد. خودش پاشد یک ظرف آبی را آورد داد به امام‌حسن. وقتی امام‌حسن رفت بگیرد، امام‌حسین هم بیدار شده بود، او دست برد که ظرف را بگیرد. پیغمبر ظرف را کشید کنار، به امام حسن داد. صحنه را حضرت‌زهرا دید. گفت امام‌حسن را بیشتر دوست داری؟ گفت نه. هر دو را یک جوی دوست دارد. منتها چون اول حسن گفت آب، نوبت نوبت است.
************
تبدیل رسانه به والد اول
حجت الاسلام و المسلمین تراشیون
امروز شما گاهی اوقات می‌بینید رسانه‌ها اصلا نقش والد را دارند ایفا می‌کنند برای بچه‌ها. امروز وقتی نگاه می‌کنیم به این آمار و ارقامی که داده می‌شود می‌بینیم رسانه‌ها گاهی اوقات نقش‌شان پررنگ‌تر از پدر و مادر است. آمار نشان می‌دهد در کشور ما 85 درصد کودکان و نوجوانان ما به طور میانگین حدود 5 ساعت و 28 دقیقه پای تلویزیون هستند. یعنی فقط تلویزیون. چهره با چهره با تلویزیون. حالا شما ببینید کدام مادر چهره به چهره دارد 5 ساعت و 28 دقیقه برای بچه‌اش وقت می‌گذارد؟ بعد چه می‌شود؟ ما می‌بینیم امروز زحمات ما دارد هدر می‌رود. حالا من گاهی اوقات یک مثالی برای خانواده‌ها می‌زنم این را می‌گویم. می‌گویم گاهی اوقات ما پدر مادرها متأسفانه نقش یک لَلَه را برای بچه‌ها بازی می‌کنیم. یعنی شکمشان را سیر می‌کنیم، رخت و لباس تنشان می‌کنیم، سرپناه برایشان درست می‌کنیم، بعد می‌سپاریم پای تلویزیون دارد دورهمی و عصر‌جدید و امثال این‌ها بچه‌های ما را تربیت می‌کنند. در حالی که نه، تازه کار ما شروع شده‌است. یعنی من وقتی شکم بچه‌ام سیر می‌شود، مادر تازه بداند مأموریت الآن شروع شد. سوخت‌گیری انجام شده‌است باید کار تربیتی را شروع کند. ولی برخی مادرها چه کار می‌کنند؟ مثلا صبحانه بچه را می‌دهد. مادر می‌رود در فکر. حالا ناهار برای این بچه چی درست کنم؟ یعنی فکر می‌کنیم فقط ما آن نقش زیستی بچه‌هایمان را باید تأمین کنیم در حالی که نه، زیست مقدمه است برای توجه فرازی‌ست و این نقش را دلسوزانه‌تر از پدر و مادر کسی نمی‌تواند ایفا کند و تجربه هم نشان داده‌است. شما امروز این گستردگی رسانه‌ها را ببینید. واقعا ببینید کدامشان دلسوزانه دارند برای تربیت یک نسل صالح و شایسته تلاش می‌کنند؟ هدفمند و در عین حال بر اساس معیارهای تربیتی. یعنی این هم مهم است که باید به آن توجه شود. بعد مادر وقتی درگیر مسائل اقتصادی خانواده می‌شود ناچارا باید از این‌ها کم بگذارد. یعنی دیگر نمی‌تواند. مادر بالاخره یک ظرفیتی دارد، یک توانی دارد. بعد می‌بینی نه می‌تواند مطالعه بکند و نه فکر برای تربیت. من یک سؤالی را از مادران بزرگوار بپرسم. آن سوال این است که امروز وقتی ما یک فرزندی را در محیط خانه داریم باید حد‌اقل یک برنامه 21 ساله برای تربیتش داشته باشیم. حد‌اقلش چند تا از ما پدر و مادرها این برنامه را داریم؟ یعنی واقعا نداریم. دلیلش هم می دانید چیست؟ دلیلش این است که اولا هنوز به خوبی به اهمیت این موضوع پی نبرده‌ایم. دوما اینکه این حواشی اصلا اجازه این را نداده‌است. ما گاهی اوقات گذران زمان می‌کنیم. امروز را فعلا بگذریم تا فردا ببینیم چه می‌شود. در حالی که نه، امروز وقتی من... شاید باورتان نشود یک مادر وقتی به بچه‌اش دارد شیر می‌دهد، نحوه شیر دادن به بچه‌اش در تحصیلات آینده او اثر دارد.