خوشی که بزند زیر دل، و بچسبد به فقر فرهنگی به انضمام اشرافیگری، زمینهای فراهم میآورد تا بچه پولدارها بروند سراغ متفاوت شدن. نمونهاش هم این که بعد از جراحی گوش الاغی و چشم گربهای بروند سراغ کاشت نگین مصنوعی در چشم یا تغییر رنگ دائمی عنبیه، برای مثلا خلاص شدن از دردسرهای لنزهای رنگی؛ عمل جراحی مشکل و گران قیمتی که اولین بار در یکی از بیمارستانهای فوق تخصصی تهران انجام شده است. حالا اگر شما هم کنجکاو شدهاید تا از چگونگی موضوع باخبر شوید مطلب زیر را به نقل از سیب سبز بخوانید.
کاشت عنبیه مصنوعی
جنبه زیبایی به کارگیری عنبیه مصنوعی در چشم قدمت زیادی ندارد تا پیش از این، این شیوه برای درمان بیماریهای مختلفی همچون بیماری زالی یا آلبینیسم یا افرادی که به علت ضربه دچار پارگی عنبیه شدهاند یا تحلیل رفتگی شدید عنبیه یا درمان کسانی که فاقد عنبیه هستند یا درمان افرادی که به دنبال ضربه، دچار پارگی عنبیه شدهاند و... کاربرد داشته است. بسیاری از مشکلات این بیماران از جمله حساسیت به نور و کاهش بینایی آنها پس از جراحی برطرف میشود.
رنگ چشم از کجا میآید؟
رنگ چشم هر فرد ناشی از رنگ عنبیه است. عنبیه بخش رنگدانهدار چشم بوده و رنگ آن از صفاتی است که به ماهیت ژنی بستگی دارد. رنگ عنبیه معمولا قهوهای، مشکی، آبی، خاکستری یا سبز است و به طور کلی به 2 نوع رنگدانه بستگی دارد: ملانین و لیپوفوشین (برای برخی از انواع سبز). در صورت نبود هیچگونه رنگدانه که به آن زالی یا آلبینیسم گفته میشود، چشم میتواند به رنگ خونی که در آن جاری است در بیاید.
رنگهای عنبیه در نقاط مختلف جهان بسیار گوناگون است و در برخی افراد از ترکیب 2 یا چند رنگ مختلف تشکیل شده است. رنگهای قهوهای، مشکی و بلوطی متداولترین رنگهای چشم یا عنبیه هستند که حدود سه چهارم جمعیت جهان را تشکیل میدهند. در ایران بیشتر چشمها به رنگ قهوهای تیره است.
ممنوعیت در کشورهای پیشرفته
جراحی تغییر رنگ چشم میتواند، آسیبهای جدی چشمی از جمله کوری را به همراه داشته باشد، این روش به دلیل قرار گرفتن صفحه رنگی سیلکونی داخل اطاق قدامی چشم و روی عنبیه (قسمت رنگی چشم) میتواند، باعث ایجاد التهاب داخل چشمی، بالا رفتن فشار داخل چشم، صدمه به سلولهای قرنیه و کدر کردن آن، آب سیاه، پخش رنگدانه به داخل چشم و روی سطح پشتی قرنیه و آب مروارید شود.
آسیب غیر قابل جبران چشمها
برای تغییر رنگ چشم کره چشم را باز میکنند و صفحه رنگی که یک جسم خارجی است وارد آن میکنند؛ وقتی چشم باز میشود احتمال دارد زوایای مسئول فشار چشم آسیب ببینند و در نتیجه فشار چشم بالا رود یا ممکن است عدسی یا عنبیه چشم صدمه ببیند یا حتی به مرور آب مروارید ایجاد شود، به وجود آمدن التهابات چشمی از دیگر عوارضي است که گاهی میتواند به حدی جدی شود که پزشک دوباره مجبور شود چشم را درآورده و آن صفحه رنگی را بیرون بیاورد. اگر بخواهیم به زبان سادهتر بگوییم چشم همچون بادکنکی است که کوچکترین تلنگری میتواند به آن آسیب برساند و چشمی که آسیب دیده دیگر همانند دست و پا نیست که جوش بخورد و بهبود پیدا کند بلکه تا ابد آسیب دیدگی روی آن باقی میماند. ناگفته نماند که این عمل چندان شایع نیست و آن چند نفری هم که انجام دادهاند به اصرار خودشان به زير تیغ جراحی رفتهاند و گویا این روزها هم دیگر ادامه ندارد.
روش دیگر تغییر رنگ چشم
روش تغییر رنگ چشم به دو روش موقت یا دائم صورت میگیرد. در روش موقت لنز میتواند رنگی طبی یا بدون شماره صرفا براي تغییر رنگ چشم باشد. در صورت تمایل به استفاده از لنز برای تغییر رنگ چشم یا تجویز پزشک برای بهبود قدرت بینایی باید دقت كرد تا لنز از مطبهای چشم پزشکی یا مراکز بیناییسنجی تهیه شود. در این راستا علاوه بر تأیید پزشک برای استفاده از لنز نحوه کارگذاری صحیح برای کاهش عوارض جانبی بسیار حائز اهمیت است. در استفاده از لنزها باید از مایع مخصوص نگهداری لنز استفاده شود همچنین رعایت بهداشت فردی در جلوگیری از بروز عفونتها بسیار مؤثر است. یادتان باشد هر چه زمان تعویض لنز کوتاه باشد برای سلامت چشم بهتر است، بنابراین به ترتیب لنز روزانه از هفتگی، هفتگی از فصلی و فصلی از سالانه برای سلامت چشم بهتر است.
جنس عنبیه مصنوعی
همانطور که گفتیم عنبیه بخش رنگدانهدار چشم را تشکیل میدهد و برای تغییر رنگ چشم از یک عنبیه مصنوعی استفاده میکنند. جنس این عنبیه از یک پروتز نازک، غیر سمی، انعطافپذیر و سازگار با بافت بدن است. عنبیه مصنوعی از موادی تهیه شده است که در ساخت لنزهای داخل چشمی به کار میروند و این لنزها سالهاست که داخل چشم بیماران (به عنوان مثال پس از جراحی کاتاراکت) قرار داده میشوند.
به طور کلی چنین عملی جنبههای درمانی دارد و اصلا برای زیبایی توصیه نمیشود و درمان بیماریهایی که در ادامه به آنها اشاره میشود از کاربردهای اصلی این جراحی هستند و افرادی که به دلایل ذیل، نمیتوانند دید خوبی داشته و نور خورشید و محیط باعث آزارشان میشود، با بهرهگیری از جراحی کاشت عنبیه مصنوعی، بینایی مناسبی کسب میكنند.
ضعیفی چشم با این عمل درمان میشود؟
هدف از کاشت عنبیه مصنوعی (تغییر رنگ دائمی چشم) اصلاح عیوب انکساری نیست و چنانچه بیمار قبل از عمل تغییر رنگ چشم، برای اصلاح دید خود از عینک یا لنز استفاده میکرده است، بعد از انجام عمل همچنان به آنها نیاز خواهد داشت. البته میتوان نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم را قبل یا بعد از کارگذاری عنبیه مصنوعی، به وسیله لیزر اصلاح كرد و تغییر رنگ دائمی چشم مانعی برای انجام این قبیل اعمال محسوب نمیشود. این عنبیهها در رنگهای سبز، آبی، خاکستری و عسلی موجود است و افراد میتوانند به کمک بروشور، از بین رنگهای موجود، رنگ مورد نظر خود را انتخاب كنند.
مراحل عمل چگونه است؟
این جراحی تحت بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود، افرادی که قصد انجام این عمل را دارند باید قبل از هر چیز توسط چشمپزشک معاینه شوند و شرایط لازم را دارا باشند. از جمله این موارد میتوان به تعیین ضخامت قرنیه، فشار داخلی چشم، تعیین نمره چشم و عیب انکساری، معاینه شبکیه و... اشاره کرد. جراحی برای هر چشم نیم ساعت زمان میبرد و بیمار کاملا بیهوش میشود. بعد از یک شب بستری شدن در بیمارستان، بیمار با اجازه پزشک مرخص خواهد شد. یک هفته تا یک ماه هم ممکن است دید بیمار تار باشد اما پس از آن به دید قبلی بازخواهد گشت. سالی یکبار هم بیمار موظف است برای معاینه به چشمپزشک مراجعه کند. پس از جراحی هر زمانی که لازم باشد، امکان برداشتن عنبیه مصنوعی وجود دارد.
حالت چشمها بعد از عمل چگونه است؟
نباید توقع داشته باشید که بعد از عمل چشمها کاملا طبیعی به نظر برسند، انگار که از روز اول همان رنگ بودهاند بلکه بعد از جراحی چشمها تا حدی مصنوعی و مثل چشمهای عروسک، مصنوعی میشوند تا جایی که اگر کسی به چشمها خیره شود متوجه غیرعادی بودن آن میشود چراکه چشمها مثل رنگ پارچه رنگی تقریبا یکدست دارند مثلا یکدست آبی یا سبز هستند. در واقع شیارهای طبیعی که در عنبیههای هر فرد وجود دارد در عنبیههای مصنوعی نمیبینیم.
شوک
بیمار آب مروارید و مرگ به خاطر سقوط چراغ اتاق عمل
بیمار زاهدانی که برای انجام عمل «آب مروارید» چشم به یکی از کلینیک های جراحی محدوده شهرستان زاهدان مراجعه کرده بود، در پی سقوط چراغ سقفی اتاق عمل و عدم درمان به موقع جان خود را از دست داد.
اول دی ماه جاری بود که خبری در رسانه ها مبنی بر فوت یک شهروند زاهدانی در یکی از کلینیک های این شهر منتشر شد که فرزند این فرد در بیان جزئیات ماجرا به خبرنگار رکنا گفت: پدرم برای انجام عمل جراحی آب مروارید به یکی از کلینیک های جراحی محدوده شهر مراجعه می کند که با کمال تعجب عمل جراحی 30 دقیقه ای او بیش از چهار ساعت زمان می برد. وی گفت: متأسفانه زمانی که پدرم منتظر عمل جراحی بوده است چراغ اتاق عمل (چراغ سیالتیک) از فاصله سه متری بر روی شکم پدرم سقوط کرده و باعث ایجاد درد و ناراحتی برای وی می شود که وی خواستار لغو عمل جراحی به دلیل شدت ناراحتی و درد می شود اما پزشکان بر ادامه عمل جراحی تأکید داشته و این عمل در نهایت حدود 4ساعت و سی دقیقه زمان می برد. بعد از جراحی نیز چون در سونوگرافی هایی که انجام شد مشکلی دیده نشده بود بیمار مرخص می شود.
وی ادامه داد: شدت درد در ناحیه شکم ایشان پس از گذشت چند روز به حدی رسید که به ناچار وی را به بیمارستان امام علیعلیهالسلام زاهدان منتقل کردیم که متخصصان متوجه ضربه به روده ها و عفونت شکم پدرم می شوند و او را عمل می کنند اما بر اثر گسترده شدن عفونت در بدن و صدمه به سایر قسمت ها از جمله کلیه و ریه، ایجاد مشکل در علائم حیاتی و وخامت وضعیت، به منظور درمان بیشتر او را به تهران اعزام کردیم که متأسفانه پس از رسیدن به تهران بیمار به کما رفت و در نهایت جان خود را از دست داد و حال خواستار پیگیری هستیم.
رئیس سازمان نظام پزشکی در این رابطه می گوید: تاکنون هیچ شکایتی در این خصوص به سازمان نظام پزشکی استان ارائه نشده است اما در صورت وجود شاکی خصوصی در این زمینه، موضوع به صورت ویژه بررسی می شود. دکتر مالکی ادامه داد: بعد از وقوع این حادثه نماینده شرکت آلمانی تجهیزات پزشکی به منظور دلجویی از تهران به زاهدان سفر و به منزل بیمار مراجعه می کند. همچنین با وجود این که بیمار اعلام می کند در حال حاضر مشکلی ندارد، نمایندگان این شرکت از بیمار می خواهند تا برای چکاپ کلی و اطمینان از سلامت کامل با هزینه شرکت به تهران برود که ابتدا بیمار به دلایل شخصی از رفتن به تهران امتناع می کند ولی در نهایت، بیمار با هزینه این شرکت و یک پرواز اختصاصی به تهران اعزام می شود اما وی در تهران دارفانی را وداع می گوید.
وی تأکید کرد: شهروندان زاهدانی هیچ گونه نگرانی نسبت به تجهیزات پزشکی موجود در مراکز درمانی نداشته باشند چرا که نمایندگان این شرکت بعد از وقوع این حادثه از تمامی تجهیزات موجود در بیمارستان ها و مراکز درمانی زاهدان که متعلق به این شرکت بوده است بازدید کرده، از صحت و ایمنی آن ها اطمینان حاصل کرده اند. وی با تسلیت به خانواده این بیمار عنوان کرد: در حال حاضر نمی توان با قطعیت علت فوت بیمار را سقوط تجهیزات پزشکی عنوان کرد ولی پس از وصول شکایت، موضوع بررسی و نتیجه دقیق و کارشناسی شده اعلام می شود.