حمیده سعیدمحمدی
دقت کردهاید تمام زندگی ما به میدان رقابتهای کوچک و بزرگ تبدیل شده و هرکس تلاش میکند زیر سایه شعار «کی از همه قشنگتره؟» یا «کی از همه بهترتره؟» به جلوهای بالاتر و درخشانتر از بقیه برسد؟! البته خود تلاش کردن برای بهترین بودن مشکلی ندارد. مشکل از آنجا شروع میشود که اولا این مسابقات را حذفی در نظر گرفتهایم و ثانیا قله مطلوبهایمان شده ریاست فلان مجموعه، داشتن سه هزار میلیارد پول در حساب بانکی، راه رفتن روی فلان فرش قرمز، داشتن خانه لوکس یا حتی دماغ کوچک و بلکه شاخ شدن در فلان شبکه اجتماعی!
هزاران کتاب و هزاران ساعت آموزش در قالبهای مختلف رسانهای برای نشان دادن راههای موفقیت منتشر میشود. کتابفروشیها پر شده از داستان زندگی آدمهای موفق، آن هم در ارتباط با موضوعاتی مثل کسب و کار. فکرش را بکنید ما حتی کتاب رازهای موفقیت ترامپ را میخوانیم تا به سبک او برنده میدان شویم! تمام این آموزشها و کتابها با واژههای جذاب و رنگین خود آیندهای رؤیایی را تصویر میکنند تا هر کس به اندازه ظرفیت و امکانات خود به سمت آن قدم بردارد اما قضیه به این سادگیها هم نیست. آموزشها درواقع در لایههای پنهان خود میگویند: «باید بدوی و برسی، تنها ارزش موجود، رضایتمندی خود توست. مهم نیست برای بقیه چه اتفاقی میافتد، باید رقبا را کنار بزنی تا یک قهرمان هنری، سیاسی، اقتصادی یا حتی علمی شوی».
بین این آموزشها ندیدهام کتابی را که نوشته باشد «چگونه از موفقیت دیگران خوشحال شویم؟!» این روزها خوشحالی از موفقیت دیگران وابسته به نفعی است که از آن برده میشود. مثلا موفقیت تیم ملی بانوان در صورتی باعث خوشحالی یک عده میشود که کشف حجاب کرده باشند! حتی انجام کارهای خوب و خیر مانند کمک به فقرا وسیله کسب جذابیت و لذت خودخواهانه است. ثروتمند به فقیر کمک میکند و از حس خوب این کار میگوید درحالیکه هیچ تلاشی برای ریشهکنی فقر نمیکند که اگر میکرد و اگر این رسم به اندازه لزوم ثروتمند شدن تبلبغ میشد دیگر فقیری وجود نداشت که حالا بخواهند با دادن چندرغاز به او ژست انسانیت بگیرند!
واژههایی مثل همیاری و رفاقت هم در سایه اومانیسم حاکم شده بر بخش بزرگی از جهان، رنگ عوض کردهاند و تا زمانی ارزشمند هستند که وسیله برتری یک عده خاص شوند و در همان گروهها هم رقابت پنهان برای برتر شدن و کنار زدن سایرین وجود دارد. خوب که نگاه کنی میبینی همیاری و رفاقت قربانی اومانیسم شده است!
در این بین یک مدل مسابقه دیگر هم وجود دارد که فهم آن در دنیای خودپرست غیرممکن است. اما یک عده توانستهاند خود را رها کنند و رقابتی جذابتر را تجربه کنند. اینجا مسابقهای است که خدا طراحی کرده، مسابقهای که تو را تشویق میکند اوج بگیری و برنده شوی ولی سیستم امتیازدهی آن بسیار متفاوت است. آنجا همیاری و رفاقت اصیل امتیاز ویژه دارد. درک این قانون در خارج از فضای خودپرستی سخت نیست. فقط کافی است سری به کتاب فطرت بزنیم. قانون این مسابقه میگوید «بهترین باش و تلاش کن دیگران هم بهترین باشند. روی سکوی اول برای همه جا هست.» زیباتر از این، کجا دیدهای؟