عاطفه میرافضل
در علم سیاست و
روابط بینالملل، سیاست «چماق و هویج» زمانی به کار میرود که به کشوری هم
پیشنهادهای تشویقی ارائه دهند و هم او را با برخی مجازاتها تهدید کنند
و در
اصطلاح به سیاست ارائه تشویق برای رفتار خوب و ارائه تنبیه برای رفتار بد و به
عبارتی دیگر سیاست تهدید و تشویق به کار میرود. در این نحوه از مدیریت سیاسی هویج همان ترفیع و چماق
به معنای تنبیه است. این عبارت اشاره دارد به فریب اسب یا الاغ که به
سمت هویج آویزان شده حرکت میکنند، در همان حال، با ضربه چماق به سمت جلو حرکت میکند.
بیشترین
استفاده از اصطلاح «چماق و هویج» در قبال ایران از زمان دولت جورج بوش پسر در
آمریکا آغاز شد. آنجا که بوش برخلاف دولت های پیش از خود رسما گزینه نظامی علیه
ایران را روی میز گذاشت.
در آن زمان دولتهای اروپایی با رد گزینه نظامی واشنگتن علیه تهران،
معتقد بودند که به جای طرح گزینه نظامی باید سیاستهای تحریم ـ تشویق را همزمان به
هم در قبال ایران به کار برد. سیاستی که از سوی دولت افراطی بوش پسر به طور کلی رد
میشد.
مجله تایم انگلیس در سال 85 در مطلبی در این باره از زبان «کاندولیزا
رایس» وزیر امور خارجه وقت آمریکا، نوشت: «جامعهجهانی در جلوگیری از دستیابی
ایران به تسلیحات اتمی متحد است. اما توافق چندانی در مورد اینکه چگونه به این هدف
دست یابیم، وجود ندارد.
...