مریم کمالی‌نژاد
مانی، پسر هفت ساله‌ای که تازگی پا به مدرسه گذاشته است. او بچه باهوشی است. قبل از این تجربه شرکت در کلاس موسیقی و ورزش را هم داشته اما به خاطر وضعیتی که بیماری کرونا پیش آورد، والدینش تصمیم گرفتند که پیش‌دبستانی را شرکت نکند. حالا، مانی درگیر زندگی جدیدی شده که باید آن را بشناسد و تا پیش از این برایش ناآشنا بوده است. زندگی تحصیلی. بچه‌ها به اندازه ما مسائل زندگی را سخت نمی‌گیرند. آنها انعطاف‌پذیرند و خیلی خوب هم از پس زندگی‌شان بر می‌آیند، اگر بزرگ‌ترها، صرفا نقش راهنما و حمایت‌گری‌شان را انجام دهند.
مانی و والدینش روز جمعه مهمان خانه مادربزرگش بودند. مانی ترجیح می‌داد که با پسرعمه و دختر‌عمویش بازی کند، اما مادرش اجازه این کار را نداد، او را به اتاقی برد تا تکالیفش را انجام دهد و آماده ضبط کلیپی شود که در آن باید صدای کلمات را می‌کشید و بخش می‌کرد و به خانم معلمش ثابت می‌کرد که درسش را خوب تمرین کرده و یاد گرفته است.
مراسم انجام تکالیف مانی درست بعد از صرف ناهار در خانه مادربزرگ آغاز شد و تا 6 شب، طول کشید. در میان این وضعیت، بارها مانی خواهش کرد که اجازه دهند با بچه ها بازی کند، بارها و بارها از جایش بلند شد و به بهانه‌های مختلف از اتاق بیرون رفت. حتی یک بار دچار حالت تهوع شد. بالاخره ساعت 6 بعد‌از‌ظهر مادر مانی موفق شد کلیپی که معلم خواسته است را ضبط کرده و بفرستد. به نظر می‌رسد والدین کلاس اولی‌ها بیش از خودشان دچار استرس و مشکل هستند و با توجه به وضعیت آموزش آنلاین مشکلاتی را دارند که نمی‌دانند چطور آنها را مدیریت کنند. در این نوشتار می‌خواهیم نحوه کنار آمدن با استرس والدین از آموزش مجازی را بیان کنیم. با ما همراه باشید.
استراحت کنید
طبیعی است که وقتی والد یک کودک کلاس اولی باشی، بابت یادگیری‌اش هم دچار استرس و مشغله فکری شوی، آن هم در شرایطی که آموزش آنلاین، بخشی از فعالیت‌های آموزشی را سخت‌تر کرده و بار آن را به دوش والدین گذاشته است. باید کنار فرزندتان بمانید، حمایت و راهنمایی‌اش کنید و به کمکش بشتابید تا بتواند کارهایی را که معلم از او خواسته انجام دهد. اما شما هم همانند فرزندتان نیاز به استراحت دارید. ابرانسان نیستید و عجیب نیست اگر دچار بی‌حوصلگی و حتی خشم شوید. پس به خودتان استراحت دهید. اگر کودکتان همچنان اطرافتان می‌چرخد و اجازه نمی‌دهد حداقل 15 دقیقه سکوت را تجربه کنید. با او صحبت کرده و به چیزی سرگرمش کنید و به اتاقی دیگر رفته و آرام بگیرید. حتی می‌توانید در صورتی که کودک همراهی دارد، به خیابان رفته و کمی پیاده‌روی کنید. کارهایی که برای مراقبت از خودتان لازم دارید را تمرین کنید؛ مثل تنفس عمیق، انتخاب یک موسیقی یا نوای آرام‌بخش، گفت‌و‌گویی کوتاه و...!
هر‌چه والدین آرام‌تر و سالم‌تر باشند، کودکان آمادگی بیشتری برای آموختن خواهند داشت. حال روحی شما اثر مستقیمی بر روح و حتی جسم کودکتان دارد پس قبل از هر چیزی، از خودتان مراقبت کنید.
ارتباطتان را حفظ کنید
بخشی از استرس والدین هنگام آموزش مجازی، ناشی از عدم ارتباط درست و مستمر با معلم و مدیر مدرسه و والدین دیگر است. حتما شریک زندگی‌تان را در امر آموزش کودکتان دخیل کنید. تمام بار آموزش را به دوش نکشید و برای بچه هم بهتر است که هم پدر و هم مادر در کنارش باشند.
نگرانی‌های‌تان را در مورد شیوه یادگیری کودکتان، نوع تکالیف و کمی و زیادی آن را به سمع معلم برسانید. معلم باید بداند که فرزند شما در چه سطحی قرار دارد و این مگر با مشارکت والدین و معلم، امکان ندارد.
با یک همراه صحبت کنید
این روزها، اولین گزینه برای خالی کردن خشم و حتی ابراز خستگی، شبکه‌های اجتماعی هستند. ما در اینستاگرام، توییتر و ... خشم‌مان را کلمه می‌کنیم و از خستگی‌هایمان حرف می‌زنیم و عده‌ی زیادی هم آن را می‌خوانند و می‌گذرند. بهتر است با این وسوسه کنار بیایید و یک دوست همراه‌تان را برای مکالمه و معاشرت انتخاب کنید، کسی که احتمالا فرزندی دارد و درگیر آموزش مجازی است، می‌توانید استرس‌تان را با صحبت کردن با این دوست‌تان التیام دهید. اگر دوست‌تان فرزندی ندارد و با مسئله شما بیگانه است، مهم نیست، کافی است که شنونده خوبی باشد و بتوانید احساسات واقعی‌تان را با او در میان بگذارید، فردی معتمدی که حمایت‌تان میکند.اغلب مردم معاشرت و صحبت کردن با کسی که حمایت‌شان میکند را به عنوان منبعی برای احساس آرامش، توصیف می‌کنند. این کار افکار استرس زا را از درون مغزتان به بیرون می‌کشد و به اشتراک می‌گذارد.
کمک بگیرید
همان طور که گفتیم هیچ‌کدام از ما ابرانسان نیستیم و نیروهای ماورا انسانی نداریم که بتوانیم از پس همه کارها و مسئولیت‌هایی که به دوشمان می‌گذارند برآییم. نمی‌توانیم همزمان کارمندی مسئول، مادری کامل، همسری حاضر، معلمی تمام وقت و دوستی حمایت‌گر باشیم. پس کمک بخواهید. به همین سادگی. از خانواده، دوست، شریک زندگی، پرستار، معلم و ... کمک بخواهید تا هر‌کدام از آنها در بخشی از زندگی کمک‌تان کنند. کمک خواستن نشانه ضعف نیست، بخشی از راه حل مدیریت کردن زندگی است.
برنامه‌ریزی کنید
هرگز نمی‌توانید بدون برنامه‌ریزی از پس تمام کارهای‌تان برآیید. اگر کودکتان صبح تا ظهر را می خوابد و به شما می‌گوید: عصر تکالیفم را انجام می‌دهم. مطمئن باشید که به زودی برنامه‌هایتان به هم خواهد ریخت. ساعات انجام تکالیف را مشخص کنید و به این ساعت مقید بمانید. در عین حال باید خستگی و حال کودک را هم در نظر بگیرید؛ مطمئنا بعد از صرف ناهار، وقت مناسبی برای تمرکز روی تکالیف نیست. بچه شما هم مثل هر انسان دیگری، ساعتی در روز، انرژی بالاتری دارد، آن ساعت را کشف کنید و صبور باشید تا کودک به روتین روزانه درس خواندن عادت کند.
به بچه‌ها استرس ندهید
مهم‌ترین اصل این است که استرس خودتان را به فرزندتان منتقل نکنید. کودکی که مشغول آموختن و کنار آمدن با تمام وضعیت جدید زندگی‌اش است، جایی برای نگرانی های اضافه ندارد و به هیچ عنوان نباید اجازه دهید استرس به کودک وارد شود.
در عین حال نیازی هم نیست که همیشه لبخندی از سر اجبار بزنید و خودتان را خونسرد جلوه دهید. با کودکتان صادق باشید. به او بگویید که شرایط چگونه است و برنام‌ریزی را برایش شرح دهید. بگویید که کنارش هستید و حواستان به او هست و اگر او هم تلاشش را بکند، جایی برای نگرانی باقی نمی‌ماند.
زمانی که دچار استرس می‌شوید، به خودتان استراحت بدهید و از محیط دور شوید.
به کودک کمک کنید که استرسش را مدیریت کند
اگر کودکتان می‌دود، بازی میکند، از زیر بار تکالیف در می‌رود و گویا عین خیالش هم نیست که مسئولیت‌های تحصیلی جدیدی دارد، نشان از این نیست که او هیچ فشار روحی را تحمل نمی‌کند و تحت استرس قرار نمی‌گیرد. گاهی اوقات ننوشتن و نخواندن و زیر بار نرفتن‌های کودک، نشان از استرس اوست. بیش از هر‌چیزی کودک باید بداند که حمایت می‌شود. بیش از قبل با او صحبت کنید. تمام وقت کودک را به انجام تکالیف و صحبت از مدرسه نگذرانید. اجازه دهید او ساعاتی را بدون دغدغه درس و مدرسه بازی کند و یا با دوستانش وقت بگذراند.
موفقیت های کودک را جشن بگیرید
حواستان نیست که کودکتان به چه مهارت‌های تازه‌ای مجهز می‌شود. چرا؟ چون برایتان عادی است و گمان می‌کنید تمام آدم‌ها بالاخره نوشتن را یاد می‌گیرند و بلد می‌شوند که 2 به علاوه 2 می‌شود، چهار. اما برای کودک شما یادگیری هر‌چیز تازه‌ای، نوعی چالش است و عبور از آن چالش مستحق تشویق و جشن. پس کودکتان را تشویق کنید. اگر کودکتان در تکالیفش نظر معلم را جلب کرده و از سوی او تشویق شده، اگر یاد گرفته که کلمه‌ای را بنویسد، اگر توانسته است یک روز را با آرامش سپری کند، او را تشویق کنید.