فائقه بزاز
«بیشترین چهارچوبهای ذهنی ما را دیگران میسازند، نه خودمان. کسی دیگر چهارچوب ذهنی ما را تغییر میدهد و ما نسبت به آن واکنش نشان میدهیم.
تبلیغات چیست؟ عملی است که شرکتهای بزرگ صنعتی انجام میدهند تا چهارچوبهای ذهنی مردم را عوض کنند. نوشابههای گوناگون، تنها به کمک تبلیغات است که مشتری پیدا میکنند، نه اینکه تفاوت عمدهای با یکدیگر داشته باشند.
یکی از بزرگترین اقدامات تبلیغاتی که تاکنون انجام شده توسط شرکت پپسیکولا بوده است. کوکاکولا محبوبیت بیشتری داشت. شرکتی قدیمیتر و پیشگام تر بود که مدتها بازار را در اختیار داشت و رقابت با او کار مشکلی مینمود. در واقع شرکت پپسی نمیدانست که چگونه رقیب را از میدان بدر کند. اگر میخواست بر تجربه و سابقه طولانی خود تکیه کند نتیجه نداشت و مردم باور نمیکردند. این شرکت متوجه شد که مردم شاید چندان هم از چیزهای قدیمیخوششان نیاید.
با توجه به این برداشت، شرکت پپسی تبلیغات خود را در جهت عکس شروع کرد و از «نسل پپسی» سخن به میان آورد تا چهارچوب ذهنی تازهای را ایجاد کند. به این ترتیب نقطه ضعف خود را به نقطه قوت بدل ساخت. حرف پپسی این بود که « بی شک دیگران سلطنتشان را کرده اند. اما باید امروز را در نظر گرفت. آیا محصول دیروزی را میپسندید یا محصول امروزی؟»
این تبلیغات به ذهن مخاطب القا کرد که دوران کوکا سپری شده و باید به تازهها پرداخت و به این ترتیب پپسی قدرت را در بازار نوشیدنیها به دست گرفت. این مثال که در کتاب مشهور به سوی کامیابی آمده است نشان میدهد که چطور میشود در یک جنگ روانی تاج برتری به سر گذاشت.
در اهمیت القای تفکر باید گفت چه بسيار اتفاق افتاده كه جنگ رواني مسير تاريخ را تغيير داده است. در طول تاريخ از نبردهای سختی شنیده ایم که یک شایعه قوی یا یک تبلیغ موثر ماشين جنگي دشمن را از كار انداخته است.
استراتژي كه به سلاح عقل و خرد مجهز باشد، از هر تاکتیک جنگی ديگري بانفوذتر است اهمیت تقویت بنیه در تبلیغات و عملیات جنگ روانی برای مردم ما هم سالیانی است با ظهور و بروز شبکههای اجتماعی آشکار شده و برای همین هم حضرت آقا در بسیاری از بیانات خود به این مهم توجه دارند به خصوص این تعبیر زیبا؛
«در جنگ سخت، جسمها به خاک و خون کشیده میشوند، [ولی] روحها پرواز میکنند و میروند به بهشت؛ [امّا] در جنگ نرم، اگر خدای نکرده دشمن غلبه بکند، جسمها پروار میشوند و سالم میمانند، [ولی] روحها میروند به قعر جهنم؛ فرقش این است؛ لذا این خیلی خطرناکتر است.»
پی نوشت
*بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با بسیجیان به تاریخ 03/09/1395