یاسمین رضوی
یکی از بزرگ‌ترین کمک‌هایی که می‌توانیم به خودمان بکنیم، خوب بودن است. معنای خوب بودن چیست؟ تقریبا همه‌مان تعریف مشخصی از خوب بودن در ذهن داریم که ممکن است با تعاریف بقیه فرق داشته باشد. وقتی می‌گوییم: آدم خوب کیست؟ حتما در ذهنمان فردی را که می‌شناسیم تصویر می‌شود. ممکن است این فرد مادربزرگ مهربانی باشد که همیشه دوستش داشتیم و به نظرمان بهترین آدم کره زمین است یا همکاری که برایش احترام زیادی قائل هستیم.
در این نوشتار می‌خواهیم بگوییم که تعریف «آدم خوب» چیست و چه کسانی در این دسته جا می‌شوند و چه کنیم که ما هم تبدیل به یک انسان خوب شویم و البته، چرا در دنیای امروز، این همه نیاز به خوبی داریم؟
مهربانی بتابان
داشتن رفتار خوب، راه مهمی برای مثبت‌اندیشی و گسترش مهربانی است که فقط به نفع دیگران هم نیست. بلکه باعث سلامت ذهن و روان خودمان هم می‌شود. بنابراین همه ما برای اینکه سالم‌تر زندگی کنیم نیاز داریم که به آدم‌های بهتری تبدیل شویم و خوب بودنمان را در تعاملاتمان با دیگران می‌توانیم محک بزنیم.
نشانه‌ها‌ی یک آدم خوب
چگونه متوجه شویم که فردی خوب است یا نه و آیا ما در دسته خوب‌ها جا می‌شویم؟ درست است که تعریف دقیق «خوب بودن» می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما آدم‌های خوب اشتراکات رفتاری دارند که می‌توانیم آن‌ها را به‌عنوان نشانه‌ها‌ی خوب بودن یا تعریف آن در نظر بگیریم از جمله:
نوع‌دوستی
انصاف
سخاوت
کمک‌رسانی
صداقت
مهربانی
همدلی کردن
ادب
مسئولیت‌پذیری
متفکر بودن
سازگاری
تحقیقات نشان می‌دهد که می‌توان رضایت را به دو جزء اصلی تقسیم کرد؛ مهربانی و ادب. هر دوی این ویژگی‌ها در آنچه ما اغلب به‌عنوان «خوب بودن» می‌شناسیم، نقش دارد.
مهربانی و شفقت به معنای درک حالات عاطفی و روحی دیگران و همدردی و کمک به آن‌هاست. ادب نیز شامل رفتارهایی است که نشان می‌دهد برای دیگران احترام قائلیم و با انصاف با آن‌ها برخورد می‌کنیم.
شما فرد خوبی هستید؟
رفتارهایی که در شما وجود دارد و نشان می‌دهد که آدم خوبی هستید عبارتند از:
با دیگران مهربان هستید.
مردم از همراهی شما لذت می‌برند.
از دیگران تعریف میکنید ـ تعریف واقعی ـ
نسبت به بقیه احساس دلسوزی و همدلی دارید.
از اطرافیانتان حمایت میکنید.
با خودتان مهربان هستید.
مسئولیت اشتباهتان را به عهده می‌گیرید.
صادق و در عین حال مؤدب و محترم هستید.
به حرف‌ها‌ی بقیه گوش می‌دهید و شنونده فعال بودن را بلدید.
چرا باید آدم خوبی باشیم؟
انسان موجودی اجتماعی است. بپذیریم یا نه، او بخشی از انرژی‌اش را از زندگی در جمع می‌گیرد و با حضور در جامعه است که سلامت روحش را تضمین می‌کند. رفتارهایی که ما در ارتباط با دیگران داریم، به رفتارهای اجتماعی معروفند و ارتباط مستقیم با سطح رفاه، ایمنی و احساسات دیگران دارند. رفتارهای خوب افراد جامعه یا به عبارتی آدم خوب بودن در یک جامعه، اقدامات اجتماعی‌ای هستند که به ایجاد رفاه اجتماعی دیگران کمک می‌کند.
یک مثال می‌زنم؛ مردی را تصور کنید که پشت فرمان یک اتومبیل نشسته است، او آدم خوبی است. در حال رانندگی است که می‌بیند پیرزنی می‌خواهد از خیابان عبور کند. مرد سرعتش را کم می‌کند، ماشین را نگه می‌دارد، حتی ممکن است از اتومبیلش پیاده شود و به وسایل پیرزن را حمل کند تا راحت‌تر بتواند از خیابان عبور کند. دیدن چنین صحنه‌ها‌یی در یک جامعه، آن هم جوامع مدرنی که همه سرشان به کار خودشان است و کمتر به مهربانی‌ها‌ی جمعی علاقه نشان می‌دهد، به رفاه و احساس امنیت اجتماعی می‌انجامد. از این پس به کارهایی که در جامعه انجام می‌دهید، بدون چشم داشت و توقع جبران و قصدتان صرفا کمک به داشتن جامعه‌ای بهتر و تمرین آدم خوب بودن است، فکر کنید. آدم خوب بودن علاوه بر ایجاد جامعه‌ای سالم و امنیت اجتماعی، به‌وضوح به سلامت روان خود فرد نیز کمک می‌کند.
زندگی بهتر
مهربانی و آدم خوب بودن، جذابیتی به افراد می‌دهد که بیش از ظاهر زیبا و حساب بانکی پروپیمان، می‌تواند کار کند. مردم معمولا جذب آدم‌های مهربان می‌شوند تا آدم‌های پولدار. در مجله شخصیت که سال 2019 منتشر شده است، مشخص شد که مردم «مهربانی» را مهم‌ترین ویژگی برای انتخاب شریک زندگی‌شان ارزیابی کرده‌اند.
روحیه بهتر
خوب بودن، حس خوبی دارد، تمرین کردن و انجام اقداماتی مفید که به آدم بهتری بودن می‌انجامد، روحیه افراد را تقویت می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که اگر هفت روز، فعالیت‌ها‌ی مهربانی انجام دهید، احساس شادی و رفاه در شما افزایش پیدا می‌کند. همین مطالعه نشان داده است که هر مهربان‌تر باشید احساس شادی بیشتری میکنید و در واقع این دو، ارتباط مستقیمی‌با هم دارند. مهربانی می‌تواند با اطرافیان و نزدیکان یا غریبه‌ها باشد، حتی مهربانی با خودتان نیز، احساس شادی را ایجاد خواهد کرد.
کاهش استرس
تمرین خوب بودن، مهربانی، کمک به دیگران و تمام صفاتی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، به کاهش استرس در افراد کمک می‌کند. افراد مهربان کمتر سراغ منفی‌بافی می‌روند.
تمرین‌ها‌ی برای خوب بودن
تمرین‌ها‌یی وجود دارد که می‌توانیم با انجام آن‌ها زندگی زیباتری داشته باشیم، تبدیل به آدم بهتری بشویم و به امنیت و رفاه اجتماعی کمک کرده و ارتباط روزمره‌مان را دلپذیرتر کنیم.
1ـ قدردانی را تمرین کنید
قدردانی و سپاسگزار و شاکر بودن، اولین قدمی است که می‌توانیم برای سلامت روان خودمان و تمرین آدم خوب بودن، برداریم. از چه کسی سپاسگزاری میکنید؟ از خالق شروع کنید. روزی چند بار بابت آنچه دارید و خداوند آن‌ها را بهتان بخشیده است، شکرگزاری میکنید؟ اگر نماز خواندن برای شما چنین کارکردی را دارد که باید داشته باشد، بسیار عالی است. اما اگر نیاز است دفترچه‌ای تهیه کنید و هر شب چند نکته مثبت زندگی‌تان را یادداشت کرده و بابتش از خداوند تشکر کنید. کم‌کم این حس قدردانی را به مردم هم گسترش دهید. قدرددان بودن در پیشگاه خالق و در میان مخلوقات، هم به آدم خوب بودن کمک می‌کند، هم انگیزه افراد را بالا می‌برد و هم به روان خودتان خدمت می‌کند و از استرستان می‌کاهد.
بخشش را تمرین کنید
کینه‌ها را کنار بگذارید و دیگران را ببخشید. این تمرین، یک تمرین چشیدنی است. هرچقدر دیگران برایتان از اثرات مثبت و حس خوب بخشیدن دیگران بگویند، تا آن را تجربه نکنید، متوجه نخواهید شد. با بخشیدن دیگرانی که نسبت به آن‌ها احساس کینه دارید، گویا از زندان احساسات منفی و خاطرات تلخ رها خواهید شد. این مسئله شامل «بخشیدن خودمان» هم می‌شود.
راه کمک به دیگران را پیدا کنید
کمک کردن به دیگران الزاما به این معنا نیست که با خریدن یک خانه، اتومبیل یا به سرپرستی گرفتن یک کودک، دیگران را شاد کرده و به آن‌ها کمک کنید. البته که اگر کسی بتواند این کارها را انجام دهد بسیار عالی است. منظور این است که برای کمک کردن حتما دنبال کارهای بزرگ نباشید. راه‌های کوچکی که به بهتر شدن تعاملات روزانه کمک می‌کنند، می‌توانند به دیگران کمک بزرگی باشند. مثل لبخند زدن، یا پرسیدن احوالات فردی که به‌تازگی مریض شده، یا کمک به دوستی که در مسیر انجام پروژه‌اش به مشکل برخورده است.
مؤدب باشید
ادب تنها یکی از جنبه‌ها‌ی خوب بودن، اما یک راه مهم برای ایجاد لحن مثبت در تعاملات اجتماعی است. توجه داشته باشید که مؤدب بودن در ارتباط با آدم‌های محترم و مؤدب کار سختی نیست، مهم این است که بی‌ادبی دیگران شما را بی‌ادب نکند و همچنان به خط قرمزتان در مؤدب بودن پایبند باشید.
از چشمان دیگران ببینید
یکی از روش‌ها‌ی مهربانی و آدم خوب بودن، همدلی کردن است. در طول روز تلاش کنید که مسائل را از زاویه نگاه دیگران ببینید. خودتان را جای آن‌ها بگذارید، نیازها و توانایی‌ها‌یشان را در نظر بگیرید و منصفانه درباره‌شان فکر کنید. نتیجه این کار کمتر قضاوت و بیشتر مهربانی کردن است.
کلام آخر
در دنیای معاصر که روزبه‌روز مردم با هم غریبه‌تر می‌شوند و اعمال خشن، جای رفتارهای محبت‌آمیز را می‌گیرد، مهربانی، یک ضرورت است. حتی اگر مهربانی کردن تنها یک فرد، به‌اندازه روشن کردن یک شمع در بیابانی تاریک اثر داشته باشد. شما می‌توانید اطراف خودتان را روشن کنید، پس دریغ نکنید. مهربانی را تبدیل به یک عادت کنید چراکه علاوه بر اثری که در جامعه دارد باعث ایجاد ترشح اکسی‌توسین و اندروفین می‌شود و سلامت روان افراد را تضمین می‌کند.