عاطفه میرافضل
هرجا نام سوختگی میآمد پماد ولی نیز همراه آن اسم برده میشود مرحوم میرزا ولی صدر یزدی این پماد را در دانشگاه قاهره و در حضور دانشجویان و اساتید نیز آزمایش کرد. این پماد بهعنوان اعجاز علم پزشکی ایران معرفی میشد. گفته میشود دلیل ساخت این دارو آن بوده که آقا ولی صدر، یک فرزند خود را براثر سوختگی از دست داده بود.
حسین مسرت؛ محقق و پژوهشگر یزدی در مورد زندگی این پزشک نامی یزد اینگونه روایت میکند:
ـ «آقا میرزا ولی صدر» سومین فرزند «میرزا علیرضا صدرالعلماء» و «حاجیه تاجالملوک» دختر حاج علی عسکر خان است که در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی در محله شاهزاده فاضل یزد به دنیا آمد.
ـ آقا ولی تحصیلات ابتدایی را بدین صورت گذراند که ابتدا نزد معلم خصوصی که پدرش به نام «حاجی حسن» برایش گرفته بود به تحصیل پرداخت و سپس راهی مدرسه حاجعلیآقا کاظمی شد و پس از درگذشت پدر به همت مادرش همراه سه برادر دیگرش برای ادامه تحصیلات راهی کالج البرز تهران شد.
ـ سپس در تهران با دخترعموی خود ازدواج کرد و پس از بازگشت به یزد به پزشکی علاقهمند شد و با مطالعه کتابهای طبّ سنتی و جدید و ترکیب داروهای گوناگون که در منزل داشت، خود موفق به تهیّه پمادی شد که در درمان سوختگی و زخم کاربرد بسیار خوب و آنی داشت و تولید آن در آن زمان سروصدای زیادی به پا کرد و بهمنزله انقلابی در تهیه اینگونه داروها بود.
ـ آقا ولی پس از آن که توانست مجوز تولید این پماد را از وزارت بهداری بگیرد، آن را با نام «پماد ولی» راهی بازار دارو کرد و با این که سالها از اختراع آن میگذرد و داروهای جدیدی کشف شده است، همچنان این پماد بهوسیله شرکتی زیر نظر فرزندانش تولید میشود و بهواسط ترکیبات و تأثیرات فوری که دارد به ویژه آن که اثر سوختگی را محو میکند، خواهان زیادی دارد.
ـ آقا ولی برای اثبات تأثیر پماد ولی، یکبار در تهران با حضور روزنامهنگاران معروف تهران در محل دفتر روزنامۀ آسیای جوان که مدیریّت آن با «علی حافظی» از روزنامهنگاران یزدی بود، مقداری اسید روی دست خود ریخت و سپس به آزمایش پماد پرداخت و فیلمی که از این رویداد تهیه شده بود، مدتها در سینماهای تهران نمایش داده میشد.
ـ ولی صدر بسیار باهوش بود و بهغیر از پزشکی و تسلط به زبانهای انگلیسی و عرب و روسی بهمانند اجدادش به عمران و آبادی علاقۀ فراوان میورزید بهطوری که دو مزرعه در پیشکوه یزد دایر کرد که اولی به نام خودش ولیآباد نامیده و به فروش رسید.
ـ آقا ولی صدر در اواخر عمر به تهران رفت و همان جا در سال ۱۳۵۴ درگذشت و به خاک سپرده شد.