من واکسن می‌زنم

یاسمین رضوی

طی یکی دو سال اخیر با ناشناخته‌های زیادی روبرو بوده‌ایم و اگر بخواهیم با خودمان صادق باشیم، ناشناخته‌ها همیشه برای انسان با اضطراب و ترس همراه بوده‌اند. حتما خاطرتان هست که در ابتدای شیوع همه‌گیری کرونا، چه اضطرابی به دل همه‌مان افتاده بود. آدم‌هایی که حاضر نبودند برای رفع ضروری‌ترین احتیاجاتشان از خانه بیرون بروند. شستشوهای وسواسی و ضدعفونی کردن‌های بی‌رویه داشت زندگی را از وضع نرمال خودش برای همیشه خارج می‌کرد. تا اینکه تحقیقات ثابت کردند که سطوح ناقل ویروس نیستند، اما هنوز هم هستند کسانی که وسواس‌گونه به ضدعفونی سطوح خانه شان مشغول‌اند.

نمی‌دانستیم تحت چه شرایطی و چه کسانی بیماری را آسان می‌گذرانند و چه کسانی و چرا به نوع کشنده آن دچار می‌شوند. ویروس ساده‌تر از آنچه که فکر می‌کردیم بینمان می‌چرخید و افراد را مبتلا می‌کرد. سبک زندگی‌مان را عوض کردیم. با انزوای اجتماعی و قرنطینه و فقر و مشکلات اقتصادی کنار آمدیم و البته همه این مسائل با خودشان اضطراب‌های عمیق به همراه داشتند. ما وقتی که می‌ترسیم، منبع ترسمان مشخص است، اما زمانی به اضطراب دچار می‌شویم که نمی‌دانیم منبع ترس چیست. ناشناخته‌ها ما را به اضطراب دچار می‌کنند.

این روزها هم برخی از افراد با اضطراب ناشی از تزریق واکسن کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کنند. اگر شما هم در مورد واکسن کرونا دچار ترس و نگرانی و اضطرابید باید بدانید که تنها نیستید و افراد زیادی در جهان دچار این نوع از اضطراب هستند.

یک روا‌ن‌شناس امریکایی می‌گوید: ما دوست داریم بدانیم که با چه چیزهایی درگیر هستیم، با عدم اطمینان نمی‌توانیم پیش برویم، به‌ویژه وقتی که صحبت از سلامتی بدنمان باشد.»

فردی که درگیر اضطراب تزریق واکسن کروناست، ممکن است از خودش بپرسد: اگر واکسن برای من عوارض جدید و عجیب و منحصربفردی ایجاد کرد چه؟ اگر عوارض برای من طولانی‌مدت باقی ماند چه می‌شود؟ اگر دچار لخته شدن خون شدم و مجبور شدم که در بیمارستان بستری شوم؟ و سؤالاتی از این دست که به اضطراب دامن می‌زند.

ما در این نوشتار می‌خواهیم به راه‌هایی ساده برای غلبه بر اضطراب واکسن اشاره کنیم. با ما همراه باشید

گوش شنوا

به خودتان یا هرکسی که دچار اضطراب واکسن است، زمان بدهید و فضایی برای شنیدن نگرانی‌هایشان درنظر بگیرید.

اینکه آدم‌ها از یک امر ناشناخته و غیرقابل پیش بینی ـ حداقل برای آدم‌های معمولی ـ بترسند و اضطراب داشته باشند، ترس واقعی و امری طبیعی است. گمان نکنید که اگر ترس و اضطرابتان را به زبان بیاورید، دیگران گمان می‌کنند که یک ترسو و یا ناآگاه و احمق هستید. اگر خودتان دچار اضطرابید، پزشک متخصصی را پیدا کنید و در فضایی آرام با او گفتگو کرده و سؤال‌هایتان را بپرسید. بررسی علمی‌ موضوع و از شنیدن از زبان فردی که به‌طور مستقیم با مسئله درگیر است، به آرامشتان کمک می‌کند.

اگر از اطرافیانتان فردی است که با تزریق واکسن مشکل دارد، هرگز او را سرزنش نکنید، درگیری به وجود نیاورید و در فضایی آرام از او بخواهید که علت نگرانی‌هایش را برایتان بگوید. سپس بگویید که شما می‌توانید اضطراب و نگرانی او را درک کنید و می‌فهمید که از چه حرف می‌زند.

فراموش نکنید که هر اندازه درباره واکسن و آمارهای موجود و نتیجه مقالات و تحقیقات علمی ‌بیشتر بدانید، آرامش بیشتری کسب خواهید کرد. به پیام‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی ارسال شده و هیچ پشتوانه علمی ‌و عقلی درستی ندارند، اعتنا نکنید و آن را برای بقیه اعضای خانواده تان نخوانید. در عوض سعی کنید که اطلاعات مستند و علمی‌ به دست آورید.

با اضطراب روبرو شوید

همان طور که در بالا هم به آن اشاره کردیم، اضطراب داشتن درباره یک چیز جدید، مشکلی ندارد. آنچه که مشکل ایجاد می‌کند این است که اضطرابتان به جای شما تصمیم بگیرد و زندگیتان را تحت‌تأثیر قرار دهد.

اگر اضطرابتان باعث شود که در مورد واکسن نخواهید هیچ‌چیزی را بشنوید، دنبال به دست آوردن اطلاعات و آمار نیستید و مدام تصمیمتان را به‌خاطر اضطراب واکسن به تعویق می‌اندازید، فکرتان دارد شما را فلج می‌کند.

پس اضطرابتان را به رسمیت بشناسید، از آن خجالت نکشید. درکش کنید اما اجازه ندهید شما را کنترل کند. بهترین راه برای شروع مقابله با اضطراب واکسن این است که آگاهانه نسبت به شناخت آن قدمی ‌بردارید.

همچنین منتظر نباشید که نقطه‌ای کاملا امن و بدون هیچ نگرانی‌ای وجود داشته باشد تا به آن برسید. در واقع نباید انتظار چنین چیزی از خودتان داشته باشید. بپذیرید که در هر صورت درصدی از نگرانی در همه ما وجود دارد.

منابع معتبر

اطلاعاتتان را از منابع معتبر جمع‌آوری کنید نه از شبکه‌های اجتماعی و یا پیام‌های گروه‌های خانوادگی. با پزشکتان قراری بگذارید و از او بخواهید که منابع را بهتان معرفی کند. نگرانی‌هایتان را با او در میان بگذارید.

به هر حال لازم است که فردی مطمئن و معتمد پیدا کنید که بتوانید نگرانی‌هایتان را با او در میان بگذارید. این کار می‌تواند در قالب یک تماس تلفنی کوتاه باشد، به او بگویید که نگرانید و نیاز دارید که کسی روند افکار شما را و علت اضطرابتان را پیگیری کنید و نکاتی را بهتان گوشزد کند.

تعمیم ترس

ممکن است شما پیش از این و قبل از اینکه حتی کرونا تبدیل به یک همه‌گیری و بیماری دست‌وپاگیر جهانی شود، از تزریق واکسن می‌ترسیدید یا تجربه دردناکی درباره‌اش دارید. اجازه ندهید ترس گذشته‌تان به تجارب جدید، تعمیم پیدا کند. تصور کنید که روزی در یک پارک نشسته‌اید و ناگهان سوسکی از بالا سرتان پروازکنان می‌آید و روی لباستان می‌نشیند، شما از سوسک منزجرید و می‌ترسید. ناگهان جیغ می‌کشید و از جایتان می‌پرید و در همین حین پایتان به سنگی می‌خورد و می‌شکند. این تجربه شما را از تمام سوسک‌ها و تمام پارک‌ها بیزار کرده است و شما تا سال‌های حاضر نیستید پایتان را توی هیچ پارکی بگذارید. ترس و اضطراب شما قابل درک است اما این یک اضطراب تعمیم‌یافته است.

مسئولیت اجتماعی

زدن واکسن کرونا، یک مسئولیت اجتماعی است. همه‌مان می‌دانیم که واکسیناسیون گامی ‌بلند برای غلبه بر همه‌گیری است و چاره‌ای جز آن نداریم. اگر همه‌مان بخواهیم مغلوب ترس و اضطرابمان شویم ،هیچ ایمنی‌ای ایجاد نخواهد شد و فرزندان و عزیزانمان همچنان در خطر خواهند ماند.

اهم و مهم

با خودتان صادق باشید. حتما خوب می‌دانید که تا همه ما در مقابل کرونا واکسینه نشویم، وضعیت پاندمی ‌ـ همه گیری ـ همچنان ادامه دارد. مسئله تنها بر سر قرنطینه ماندن و سال‌ها با ماسک زندگی کردن و با ضدعفونی‌های مختلف سروکله زدن نیست. مسائل و مشکلات پنهانی در ارتباط با همه‌گیری کووید 19 وجود دارد که کمتر به آن‌ها توجه شده است. مسائل همچون درگیری‌های خانوادگی و جدایی و طلاق که به دلیل مدت طولانی کنار هم ماندن و تعطیلی و قرنطینه به وجود آمده است و بحث درباره آن در این مقال نمی‌گنجند. مسائل مختلف دیگری همچون انواع اختلالات روانی، افسردگی، اضطراب، وسواس‌های مرضی و...! و اگر از حوزه مسائل فردی خارج شویم، مشکلات اجتماعی و اقتصادی نیز، دامن‌گیر کل جهان شده است. افراد زیادی به دلیل همه‌گیری، کار و کاسبی‌شان دچار مشکلات جدی شده و به فقر مطلق رسیده‌اند. در هر صورت اگر بخواهیم به اضطرابمان درباره‌ واکسن غلبه کنیم، لازم است که به حواشی بیماری نیز از زوایای گوناگون عاقلانه و منطقی نگاه کنیم. و این مسئله می‌تواند در کنار بقیه راهکارها به اضطراب واکسن زدن، غلبه کند.

تجارب خوب دیگران

اتفاقی که در شبکه‌های اجتماعی افتاد، این بود که هرکسی واکسن کرونا را دریافت می‌کرد عکس آن را هم منتشر می‌کرد. از نیات پنهانی افراد آگاه نیستیم اما تماشای تزریق واکسن کرونای عده‌ای زیاد از افراد، می‌تواند به همان آرامش بدهد.

خودتان هم می‌توانید دلایلتان را به اشتراک بگذارید. دلایل مثبتی که به تصمیم واکسینه شدن انجامیده است.