محمدرضا مهدوی‌پور
چهارشنبه ۵ خرداد بود که سرانجام سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فجر افتتاح شد. جشنواره‌ای که با وجود بیش از یک سال وقفه کرونایی و کش‌ومکش‌های بسیار اجرایی، در نهایت موفق شد تا هم دبیر خود را ناکام نگذارد و هم برگ بنفش دیگری را بر کارنامه تُهی و پر از خلل «متولیان سازمان سینمایی» بیافزاید. متولیانی که در این روزهای پایانی «دولت بنفش» هم نگذاشتند تا چراغ برگزاری چنین رویداد بی‌هویت و اساسا سردرگم در برزخ منافع شخصی و مصالح قبیله‌ای خاص در صنعت سینمای ایران خاموش شود!
اما سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فجر، سوای نظر از تمامی حواشی برگزاری خود در شرایط سیاه کرونایی کشور و در فصل انتخابات ریاست‌جمهوری و...، چند «سورپرایز» و شگفتی ویژه را هم رقم زد که شاید مهم‌ترین آن را بتوان در اکران نسخه مرمت شده فیلم سینمایی «دختر لُر» معرفی نمود. فیلمی سخیف که به‌عنوان «نماد فرهنگی سلطنت پهلوی» شناخته می‌شود و اکنون پس از گذشت ۴۲ از پیروزی «انقلاب اسلامی» و برچیده شدن نظام ستم‌شاهی در ایران، بار دیگر جان گرفته و با بودجه بیت‌المال و تحت اشراف «سازمان سینمایی کشور» و توسط «فیلم‌خانه ملی ایران» مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
فیلم سینمایی «دختر لُر» عنوان اثری است که در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی و با حمایت مستقیم حکومت پهلوی تولید شد. اثری همسو و در راستای تبلیغات سیستم حاکم که سعی داشت تا «غربی‌سازی ایران» را با اسم «ایران نوین» در عمق جان مخاطب خود حقنه نموده و فضای عمومی جامعه ایران را محیای اصلاحات مدنظر حاکمیت پهلوی نماید. اصلاحاتی که بالأخص توسط انگلیسی‌ها دیکته شده بود و زمینه‌های ذهنی لازم برای اجرایی شدن پروژه «مدنیزاسیون ایران» را به‌منظور مواجهه و حذف تمدن اسلامی و ایرانی فراهم می‌ساخت.
اگر چه معلوم نیست صرف هزینه از بودجه بیت‌المال برای مرمت و بازسازی و اکران عمومی فیلمی همچون «دختر لُر» با چه منطقی توسط متولیان فرهنگی و سینمایی در «جمهوری اسلامی» صورت گرفته است؛ اما پُرواضح است که «رژیم پهلوی» با سفارش ساخت «دختر لُر» سعی نمودند تا شالوده هویتی صنعت سینمای ایران را مبتنی بر الگوهای مدرنیته رقم زده و اقدام به ایجاد بستر فرهنگی مناسبی به‌منظور مواجهه همه‌جانبه با سنت‌های اصیل و بالأخص تقابل گسترده با باورهای ملی و دینی در جامعه اسلامی ایران نمایند و حال جمهوری اسلامی و متولیان سرخوش فرهنگی آن به باز نمایش و اکران عمومی چنین تهاجم فرهنگی ویژای مبادرت ورزیده است!
فیلم سینمایی «دختر لُر» را می‌توان به‌عنوان سرمشق صنعت سینمای ایران و الگویی ابتدایی در جهت نیل به تولیدات «فیلمفارسی» معرفی نمود. اثری که بنای تصویرسازی خود را بر تحریک شهوت مخاطب و میل به تماشای رقص و آوازخوانی دختران زیبارو و معاشقه مردان با ایشان بر روی پرده عریض سینما و علاقه عموم ایشان به صحنه‌های جذاب زد و خورد و تعقیب و گریز و بزن بهادری و... استوار می‌نمود و با بسط «ابتذال» در صورتگری خود سعی می‌کرد تا در قالب سخیفی از سینمای اجتماعی به ارائه محتوایی در تعارض با سبک زندگی اسلامی و ایرانی در جامعه مبادرت ورزد. و حال مشخص نیست که برگزار کنندگان سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فجر با چه معیاری و بر اساس چه فهمی از فیلم سینمایی «دختر لُر» سعی نمودند تا چنین اثری را به جشنواره جمهوری اسلامی آورده و به‌عنوان هویت‌بخش صنعت سینمای ایران به مخاطبان خود معرفی نمایند.
در مجموع اکران عمومی فیلم سینمایی «دختر لُر» در سی و هشتمین جشنواره جهانی فجر را می‌توان شاهد مثالی روشن برای شک در میزان جهالت و یا نفوذی بودن متولیان سینمایی کشور قلمداد نمود. متولیانی که یا آن‌قدر بی‌سواد هستند که معنی و چرایی تمرکز اثر بر «ایران نوین» را نمی‌فهمند و آن‌قدر مطالعات تاریخی ندارند تا بدانند که جنایت رژیم پهلوی در استحاله تمدن کهن ایران اسلامی با چنین کلید‌واژه‌ای رقم خورده است و یا درکی از میزان تحقیر انسان با اصالت ایرانی در فیلمی همچون «دختر لُر» ندارند و یا شعورشان به هجمه واضح اثر نسبت به سبک زندگی اصیل ایرانی و بدوی نشان دادن ملت ایران نمی‌رسد. مدیران و متولیانی که معنی و مفهوم قرار گرفتن شخصیت «جعفر» به‌عنوان «امام مدرنیته ایرانی» را با شمایل و لباس قزاقی درک نمی‌کنند و متوجه مفهوم استعاره سجده به خورشید در مغرب و عرب‌های شهوتران و خان‌های لُر غارتگر و دختر اصیل و اسیر در چنگال ایرانیان سنتی و صدها متلک و ناسزای دیگر در چنین اثر تصویری نیستند و...؛ قطعا جاهلانی هستند که هم ظلم به خود می‌کنند و هم در حال ظلم به جامعه‌ای می‌باشند که ایشان در آن مسئولیت فرهنگی دارند!
این در حالی است که محتمل می‌باشد تصور این فرض که متولیان سینمایی کشور، بالأخص آن طیف بیسوادی که به واسطه رابطه در سمت‌های سینمایی گماشته و حضور دارند؛ مجذوب سخنان شیرین برخی عناصر نفوذی شده باشند که فیلم سینمایی «دختر لُر» را به‌عنوان میراث سینمای ایران معرفی نموده و ایشان را با جملات فریبنده‌ای همچون «نخستین فیلم ناطق به زبان فارسی است» و... اغوا کرده و مجاب به صدور مجوز برای اکران عمومی نموده باشند.
سینماپرس(با تلخیص)