نیلوفر حاج‌قاضی
سربازی مقوله‌ای است که بیشتر جوانان از آن فراری هستند و از آن به‌عنوان ماه‌هایی برای اتلاف وقت یاد می‌کنند. جوانانی هم که آن را پشت سر می‌گذارند معتقدند اولین روز بعد از اتمام خدمت طوری است که انگار آدم دوباره از مادر متولد شده است. سربازی شامل خدماتی است که فرد یا گروه در ارتش یا دیگر بخش‌های مرتبط با نیروی نظا‌می انجام می‌دهد فارغ از آنکه به عنوان شغل یا به‌طور داوطلبانه صورت گرفته باشد حالا اینکه بدانیم در کدام کشورهای پیشرفته خدمت سربازی برای زنان هم اجباری است می‌تواند موضوع جالبی باشد.
شروع
شبکه‌های اجتماعی با تمام مشکلاتش چهره حقیقی غرب را برای بسیاری افراد که آنجا را بهشت بی‌بدیل آمال و آرزوها می‌پنداشتند، بدون روتوش نمایان کرد. اینکه کشورهای غربی هم نقاط ضعف بسیاری دارند. چه بسیاری افراد که با نقاب حمایت از آزادی زنان و حقوقشان و برابری زن و مرد در کشورهای آمریکایی و اروپایی نقش‌های پررنگ همسری و مادری زنان ایرانی را زیر سؤال میبرند اما به روی دیگر سکه اشاره‌ای نمی‌کنند. داعیه‌داران آزادی زنانه تنها تصاویری خاص و به‌ظاهر ایده‌آل از غرب ارائه می‌کنند. تصویر این قشر از زنان غربی، تنها زنان ورزشکار یا مدل‌های فشن‌شواست اما انعکاس خدمت اجباری یا داوطلبانه زنان هنگام وقوع جنگ‌های احتمالی را فراموش می‌کنند.
اگرچه که آزادی‌های دیگری هم که روی آن مانور می‌دهند جز برای ولنگاری و تطمیع امیال جنسی مردانه نیست؛ بیگاری کشیدن سرمایه‌داران به‌خصوص در عرصه استایل و مد از زنان در خرید فروش و تبلیغات برای جذب مشتری و پول بیشتر و استفاده از جاذبه‌های جسمی و جنسی یک بانو... حالا تأمل کنیم که به‌راستی این اتفاقات آزادی را برای زن غربی به ارمغان آورده یا نفع و سود بیشتر برای تطمیع مردها را؟
ارتش، جنگ و نقش زنان
نقش زنان در ارتش تاریخچه‌ای دارد که به ۴۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. در طول تاریخ زنان نقش‌های بسیاری در ارتش از جمله نگهبانی و حضور در جنگ‌ها داشته‌اند. هرچند که خدمت وظیفه زنان در ارتش همواره موضوعی جنجالی بوده و به همین دلیل نسبت کمتری از زنان در تاریخ در کنار مردان جنگیده‌اند. جنگیدن زنان در خط مقدم میدان جنگ، همچون مردان تنها راه حضور آنان نیست بلکه برخی زنان به عنوان امدادگر و پرستار در پشت جبهه فعالیت دارند.
در دیگر کشورها
درست است که زنان سرزمینمان زیر سایه امنیتی که دین مبین اسلام بر اساس فطرت زنانه به وی هدیه کرده در ارامش به سر میبرند اما جالب است بدانید در بسیاری از کشورهای جهان سربازی برای دختران مقوله‌ای اجباری یا داوطلبانه است.
در کشورهایی مانند جمهوری چاد، چین، نروژ، سوئد، کوبا، اسرائیل، کره شمالی، گرجستان و امارات زنان باید به‌صورت اجباری به سربازی بروند. تعدادی از کشورها هم مانند آمریکا، مکزیک، نیوزیلند، کانادا، دانمارک، فنلاند، ایتالیا، تایوان و سوئیس به‌صورت داوطلبانه به سربازی می‌روند و از این میان تعدادی از این کشورها هم تبصره‌هایی برای این موضوع در نظر گرفته‌اند. مثلا اینکه در صورت وقوع جنگ معرفی دختران برای سربازی اجباری می‌شود.
در میانمار تنها زنانی که ازدواج کرده یا طلاق گرفته و صاحب فرزند باشند از رفتن به سربازی معاف می‌شوند و در فنلاند از سال ۱۹۹۵ میلادی زنان می‌توانستند داوطلبانه به خدمت سربازی بروند و در ۴۵ روز نخست اعزام به آنها فرصت داده می‌شود تا از ادامه این خدمت انصراف دهند و بعد از آن موظف به رعایت تما‌می قوانین هستند و تنها دلایل پزشکی و بارداری آنها را به‌طور موقت از انجام خدمت معاف می‌کند و در یونان هم زنان به‌عنوان متخصصان حقوق‌بگیر در ارتش به‌کار گرفته می‌شوند، اما موظف نیستند همچون مردان به خدمت سربازی بروند.
در مکزیک و سوئیس نیز زنان به طور داوطلبانه می‌توانند به خدمت سربازی بروند. در بین کشورهایی که در آنان، زنان به شیوه‌های مختلف با مقوله خدمت سربازی ارتباط پیدا می‌کنند تنها در رژیم صهیونیستی است که زنان نیز همانند مردان ملزم به خدمت اجباری هستند. هرچند در این طرح قرار نیست زنان به رغم میل باطنی‌شان و به‌زور به سربازی بروند اما تلاش شده تا تعادل جنسیتی در این زمینه حفظ شود.
در برخی کشورهای دیگر که سربازی کاملا داوطلبانه است، شهروندان مجبور نیستند به سربازی اجباری بروند مگر آنکه وضعیت بحرانی اعلام شود.
به‌طور کلی از آغاز دهه ۱۹۷۰ میلادی، بیشتر کشورهای غربی اقدام به سربازگیری از بین جمعیت زنان کردند، اما تنها برخی از آنها به زنان اجازه دادند تا نقش کاملی در میدان‌های جنگ داشته باشند که می‌توان از آن جمله به نیوزیلند، کانادا، دانمارک، فنلاند، ایتالیا و تایوان اشاره کرد.
برای مثال در زمان جنگ جهانی دوم، در انگلیس زنان برای کمک به تولید محصولات کشاورزی به خدمت سربازی فراخوانده شدند.
درایالات متحده امریکا
به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس؛ «از آنجایی که وزارت دفاع ممنوعیت خدمت زنان در واحدهای میدانی جنگی زمینی را برداشته است، کمیته خدمات نیروهای مسلح فکر می‌کند که دیگر هیچ توجیهی برای محدود کردن قانون الزام ثبت نام خدمت سربازی اختیاری تنها به پسران وجود ندارد.» به موجب این لایحه، در صورت وقوع جنگ زنان نیز باید مانند مردان در میادین جنگی خدمت کنند.
آخرین لایحه خدمت سربازی اجباری در آمریکا مربوط به سال 1973 و در طول جنگ ویتنام بود، اما همچنان همه مردان ملزم هستند که ظرف 30 روز پس از 18 ساله شدن، خود را برای انجام خدمت سربازی اختیاری ثبت نام کنند.
استفاده از زنان در ارتش علاوه بر لگدمال کردن فطرت زنانه پیامدهای دیگری هم داشته است. بر اساس آنچه رسانه‌هاي آمريكايي افشا كرده‌اند آمار تجاوز و خودكشي در ارتش آمريكا پس از شركت اين كشور در دو جنگ افغانستان و عراق رشد چشمگيري داشته است.
سال 2012 «فاكس‌نيوز» گزارش داد بيش از 85 هزار تن از كهنه‌سربازان
ارتش رسما به‌خاطر سوءاستفاده‌هاي جنسي كه در زمان خدمت‌شان در ارتش آمريكا
برايشان پيش آمده بود، مورد درمان قرار گرفتند. با افزايش تعداد تجاوزها در ارتش
آمريكا، برخي چهره‌هايي كه ساليان دور در ارتش خدمت كرده و مورد تجاوز قرار گرفته
بودند، لب به سخن گشوده‌اند. هنوز بسياري از افرادي كه (در ارتش آمريكا) قرباني
سوءاستفاده جنسي مي‌شوند، دراين‌باره چيزي نمي‌گويند. ربكا فيرز، پرستار سابق
پزشكي قانوني ارتش آمريكا كه او نيز در ارتش مورد سوءاستفاده جنسي قرار گرفت، در
گفتگوي تصويري با «بي‌بي‌سي» گفت: «اغلب، اين افراد (كه از نظاميان ديگر سوءاستفاده
جنسي مي‌كنند) از فرماندهان مافوق هستند كه كنترل و اختيارات كامل روي فرد
(قرباني)، وضع وي، دسترسي به دانشكده‌اش، ارتقاي وي و... دارند. دلايل زيادي هست
كه افراد وقتي مورد حمله جنسي قرار مي‌گيرند، فورا آن را گزارش نمي‌دهند يا با تأخير
گزارش مي‌دهند.»
افزايش آمارهاي تجاوز باعث‌شده تا نشريه وزارت دفاع آمريكا نيز در
گزارشي اطلاعات دقيق‌تري در اين باره ارائه دهد. به نوشته وبگاه «ديلي‌بِست» دو
نفر از هر سه نظامي آمريكايي مورد تجاوز يا آزار جنسي قرار گرفته‌اند. اين تعداد
بسيار بيشتر از تعدادي است كه پيشتر توسط پنتاگون اعلام شده بود. اين وبگاه بررسي‌هاي
آماري مجله «اسميت ـ سونيان» از بيش از هزار نظامي آمريكايي را منتشر كرده است. بر
اساس اين آمار، 68 درصد از زنان مورد پرسش گفته‌اند كه تبعيض جنسيتي را در ارتش
تجربه كرده‌اند. این بحران در ارتش آمريكا كه زير
چتري از سكوت همچنان وسيع‌تر مي‌شود، نگراني‌هايي را در بين مردم و حتي كارشناسان
نظامي آمريكا ايجاد كرده است. و به حدي رسيده كه فرماندهان ارتش چند سال قبل اقدام
به راه‌اندازي «يگان ويژه قربانيان» براي تجزيه و تحليل صحنه‌هاي جرم و مصاحبه با
قربانيان كرده‌اند تا اين كارگروه ويژه بتواند اجراي عدالت در مورد مجرمان را ممكن
سازد. كارشناسان اين پديده را به‌صورت واقعيتي سيستماتيك و حتي هدفمند در ارتش
آمريكا ارزيابي مي‌كنند كه ممكن است از بعضي جهات سبب ناكارآمدي يگان‌هاي ارتش اين
كشور شود.
نگاه مهربانانه و درخور منزلت
این یک جانبه نگری به روش غربی در حالیست که منطق اسلام در مورد زنان منطقی معتدل است چرا که از نظر دین، عدم توجه به وضع طبیعی و فطری زن بیشتر موجب پایمال شدن حقوق او می‌گردد. در نظر گرفتن وضع طبیعی و فطری هریک از زن و مرد، با توجه به تساوی آنها در انسان بودن و حقوق مشترک انسان‌ها، زن را در وضع بسیار مناسبی قرار می‌دهد که نه شخصش کوبیده شود و نه شخصیتش. قرآن زن را همان گونه می‌بیند که در طبیعت هست. از این رو هماهنگی کامل میان فرمان‌های قرآن و فرمان‌های طبیعت برقرار است. در تعبیری زیبا؛ زن و مرد دو ستاره‌اند در دو مدار مختلف و هرکدام باید در مدار خود و فلک خود حرکت نمایند؛ «نه خورشید را سزد که به ماه برسد و نه شب بر روز پیشی جوید و هر کدام در سپهری شناورند» (سوره یس آیه ۴۰) و شرط اصلی سعادت هر یک از زن و مرد و در حقیقت جامعه بشری این است که دو جنس، هریک در مدار خویش به حرکت خود ادامه بدهند.
آزادی و برابری آنگاه سود می‌بخشد که هیچ‌کدام از مدار و مسیر طبیعی و فطری خویش خارج نشوند و آنچه در برخی جوامع ناراحتی آفریده است قیام بر ضد فرمان فطرت و طبیعت است.
با در نظر گرفتن وضع طبیعی و فطری هر یک از زن و مرد، با توجه به تساوی آنها در انسان بودن و حقوق مشترک انسان‌ها، زن را در وضع بسیار مناسبی قرار می‌دهد که نه شخصش کوبیده شود و نه شخصیتش. پس در زمینه احیای حقوق زن دیدگاهی که طبیعت را راهنمای خود قرار دهد در نهضت حقوق زن به معنی واقعی موفق خواهد شد. موفقیتی که روزبه‌روز زن ایرانی مسلمان را اعتلای بیشتری می‌بخشد.