زهرا صفایی‌زاده
زمانی، سریال‌های تلویزیون حالمان را خوب و وقتمان را بدرستی پر می‌کردند، دغدغه‌مان بودند، از سر کار و مدرسه و خیابان و کوچه می‌دویدیم که به ساعت پخش برسیم. اگر قسمتی را نمی‌دیدیم از چند نفر می‌پرسیدیم که برایمان توضیح بدهند، از کوچک و بزرگ، زن و مرد کنار هم می‌نشستیم به تماشا و حظ می‌کردیم. راهمان را کج می‌کردیم و برنامه‌هایمان را برای دیدن سریال‌های تلویزیون تنظیم می‌کردیم. از پای تلویزیون راضی بر می‌خواستیم و دل‌مشغولی‌های کاراکتر سریال ذهن‌مان را درگیر می‌کرد و می‌گفتیم راست می‌گویند همینطوری است یا هر چه می‌سازند عین واقعیت زندگی خودمان است.
در سال‌های دور و نزدیک رسانه ملی بخش‌های نمایشی مفیدی را تحت عنوان سریال در کنداکتور برنامه‌هایش گنجاند که با استقبال مردم مواجه شد. البته پروسه سریال‌سازی از قبل از انقلاب آغاز شده بود اما فیلم‌های مبتذل و حرمت شکنی‌های اخلاقی مانع از اعتماد مردم متدین به رسانه می‌شد. از طرفی بخش زیادی ازساعات نمایش مربوط به فیلم‌ها و سریال‌ها با دوبله و پخش آثار آمریکایی و یا اروپایی با همان فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مستعد استعمار خاص خودشان می‌شدند.
بعد از انقلاب بر این بستر جریان جدیدی عبور کرد و هوای تازه‌ای دمیده شد، فساد سراسر بدنه سینما و تلویزیون را گرفته بود و با فرار پهلوی از کشور و پیروزی انقلاب فضای خالی بسیاری برای رشد آگاهانه مردم بوجود آمده بود. در ابتدا فیلم‌های که آن موقع باری از آگاهی و روشنگری داشتند و به حاشیه رانده شده بودند در سینما و تلویزیون به نمایش در آمدند. راه برای حضور فیلم‌های موفق و درخشانی چون «محمد رسول‌الله» گشوده شد و برنامه‌هایی برای سریال‌سازی شکل گرفت.
در سال‌های دهه شصت سریال‌هایی چون «هزار دستان» و «سلطان و شبان» که عوامل آن حاصل گردهمایی گروه‌های موفق هنری جوان با اندیشه‌های نو بودند شکل گرفت و نمایش داده شد. نتیجه کار مثبت و تشویق‌کننده بود و سریال بعدی سریالی تاریخی بر اساس «قیام سربداران» خراسان بود که چگونگی استیلای قوم مغول بر ایران و قیام مردم را نشان می‌داد، سریال‌های خوب یکی پس از دیگری به نمایش در می‌آمدند، «کوچک جنگلی» زندگی میرزا کوچک‌خان جنگلی، «بوعلی سینا» حکیم و طبیب مسلمان پارسی، «امیر کبیر» امیر مقتدر ایرانی در دوره خفقان پادشاهی و... سریال‌هایی بودند که با نگاهی به تاریخ سرزمین‌مان شکل گرفته و در تلویزیون به نمایش در می‌آمدند، نمایش‌هایی که هنوز هم در خاطره جمعی جامعه زنده و در جریانند.
دهه هفتاد دهه انعکاس جنگ تحمیلی بود. سریال به یاد ماندنی «گل پامچال» و بعد از آن «روزی روزگاری»، «پدر سالار» که به نوعی اولین فیلم خانوادگی موفق با بازتابی پر سرو صدا در انعکاس تفاوت نسل‌های گذشته و جدید بود، مخاطبان بسیاری را به تحسین واداشتند، فیلم‌نامه محکم، پرداخت درست و خوب، بازی‌های قوی و روان، روایت های صادقانه و خودمانی این آثار را جاودانه کردند...