افراد معمولا فصل زمستان یا تعطیلات طولانیمدت را عامل اصلی افزایش وزن خود اعلام میکنند زیرا در این دوره افراد وقت بیشتری را در خانه میگذرانند بدون اینکه تحرک چندانی وجود داشته باشد. اما این تنها دلیل چاق شدن زمستانی نیست و علم میگوید که دلایل دیگری نیز برای چاق شدن در فصل زمستان وجود دارد. بدون وجود نور خورشید کافی و ورود مکانیزم بقای بدن به ماجرا، افزایش وزن در فصل زمستان موضوعی محتمل است و سخت میتوان از آن فرار کرد.
۱ـ متابولیسم بدن بالا میرود
در فصل زمستان، متابولیسم به میزان قابل توجهی افزایش مییابد؛ بدن ما سعی میکند انرژی بیشتری برای تثبیت دما و گرم ماندن مصرف کند. و این بدان معناست که ما برای تولید این مقدار اضافی انرژی، غذای بیشتری مصرف کنیم. بهطور طبیعی، در فصل زمستان باید غذای بیشتری بخوریم تا به سطح متابولیکی جدید بدنمان برسیم.
راهحل
سعی کنید خود و محیط اطرافتان را گرم و راحت نگه دارید تا منابع انرژی که بدن برای گرم نگه داشتن خود مصرف میکند را به حداقل برسانید به طوری که نیاز به خوردن غذای بیشتری نباشد. خوشبختانه این روزها گرم نگه داشتن بدن و محیط زندگی کار چندان دشواری نیست.
۲ـ سلولها بیشتر چربی ذخیره میکنند
بر اساس مطالعات صورت گرفته، سلولهای چربی بدن به نور خورشید واکنش مثبتی نشان میدهند. سلولهایی که به سطح پوست نزدیکترند، وقتی در معرض نور آفتاب قرار میگیرند، کوچکتر شده و به همین دلیل چربی کمتری ذخیره میکنند. از این رو در شرایط عکس، نبود نور خورشید کافی میتواند توانایی این سلولها برای ذخیره چربی را افزایش دهد که ما را بیشتر در معرض چاق شدن قرار میدهد.
راهحل
تا جایی که میتوانید خود را در معرض نور خورشید قرار دهید. زودتر بیدار شوید تا شانس بیشتری برای دیدن طلوع آفتاب و استفاده از نور آن داشته باشید و وقت بیشتری را در بیرون از خانه بگذرانید.
۳ـ آماده شدن برای خواب زمستانی
ما انسانها بسیار بیشتر از آنچه که فکر میکنیم به خرسها شبیه هستیم؛ هر دو سعی میکنیم در طول ماههای سرد سال بیشتر بخوابیم. مطالعات علمی نشان میدهند که با سرد شدن هوا، غرایز اولیه ما وارد عمل شده و ما ناخودآگاه سعی میکنیم مقادیر بیشتری کالری را ذخیره کنیم، درست همان کاری که خرسها در دوران خواب زمستان انجام میدهند. در جایی در عمق بدن ما هنوز هم ترس از ناتوانی در مواد غذایی لازم و حیاتی وجود دارد، اتفاقی که در گذشته برای پدران ما در فصل زمستان و با کاهش منابع غذایی رخ میداد.
راهحل
وقتی در ارتباط با استرسهای روزانه کاری از دستمان بر نمیآید اما میتوانیم آرامش خود را حفظ کنیم.
۴ـ با خوردن سعی میکنیم گرم شویم
سرما و احساس سردی ممکن است تغییرات رفتاری را در انسان ایجاد کند که او را به ذخیرهسازی چربی بیشتر تشویق مینماید. بهطور خاص، خوردن راهی برای افزایش دمای بدن است و به همین دلیل وقتی سرمای هوا از راه می رسد، احتمال اینکه بیشتر از قبل به سراغ غذا خوردن برویم بیشتر خواهد بود. وقتی بدن ما در حال متابولیسم چیزی است، بهطور طبیعی گرما تولید می کند. به همین دلیل در شرایطی که سردمان است بیشتر هوس غذا خوردن میکنیم تا گرم شویم. علاوه بر این، در چنین شرایطی میل بیشتر به خوردن غذاهای راحت مانند کلوچههای داغ و شیرینیجات داریم.
راهحل
غذایی بخورید که هضم شدنش مدت بیشتری به طول میانجامد، مانند غذاهایی که چربیهای سالم، پروتئین و کربوهیدرات زیادی دارند زیرا این غذاها برای مدت زمان بیشتری شما را گرم نگه می دارند. یکی از گزینه های بسیار خوب موز است که پر از ویتامین B و منیزیم بوده و به تیروئید و غدههای آدرنال شما کمک میکند دمای بدنتان را تنظیم کنید.
۵ـ خیلی احساس خوابآلودگی میکنید
نبود نور خورشید که در فصل زمستان بهوفور رخ میدهد بر روی هورمونهای بدن ما تأثیر میگذارد. غدههای صنوبری مغز کاهش نور خورشید را با تولید ملاتونین جبران میکنند که مسئول سیکل خواب و بیداری ما است. به همین دلیل در فصل زمستان با کاهش ساعات روز و تابش نور خورشید بیشتر احساس خواب آلودگی می کنیم، در حالیکه بالا رفتن سطح ملاتونین میتواند اشتهای ما را افزایش دهد. بهطور کلی، در طول فصل زمستان بیشتر میخوریم و تحرک کمتری داریم.
راهحل
سعی کنید تولید ملاتونین بدن خود را با خوردن بیشتر غذاهایی که حاوی این ماده هستند و قرار گرفتن در معرض آفتاب کنترل کنید. گوجهفرنگی، زیتون، غلات و شیر فرآوری نشده مقادیر زیادی ملاتونین در خود دارند. دانه قهوه نیز مقادیر زیادی ملاتونین دارد. همچنین این مواد غذایی مقادیر قابل توجهی ویتامین و مواد معدنی در خود دارند و بدین ترتیب نهتنها سطح ملاتونین بدن را تنظیم میکنند بلکه سلامت جسمی شما را بهطور کلی بهبود میبخشند.
۶ـ تحرک بدنی کم
در کنار دلایلی که در بالا گفته شد، در فصل زمستان امکان ورزش کردن و رفتن به باشگاه ورزشی بسیار کمتر از فصول دیگر است. هوای سرد و روزهای کوتاه باعث میشوند که ما رغبت چندانی برای بیرون رفتن و ورزش کردن نداشته باشیم. از اینرو سبک زندگی افراد زمستان باعث شده که بیشتر در خانه بمانند و این موضوع نقش مهمی در افزایش وزن در فصل زمستان دارد.
راهحل
سراغ حرکات و تمرینات ورزشی بروید که در خانه میتوانید انجام دهید. سعی کنید از سبک زندگی بیحرکت خودداری کنید زیرا زمستان دستکم سه ماه طول خواهد کشید و نباید این همه مدت را بیتحرک باشید. یک پیادهروی روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقهای را به برنامه خود اضافه کنید. ورزشهای زمستانی مانند اسکی نهتنها به کاهش وزن شما کمک میکنند بلکه بسیار مفرح نیز هستند.