سندرم دیوژن، یا سندرم شلختگی یک اختلال شخصیتی است که باعث خودغفلتی مفرط، شلختگی خانگی، جامعهگریزی، بیتفاوتی، انباشته کردن ناخواسته آشغال و حیوانات به همراه عدم خجالت میشود. مبتلایان بهاین سندرم همین طور امکان دارد علایم روانگسیختگی کاتاتونی را از خویش بروز بدهند.
سندروم دیوژن به گونهای است که هیچیک از شما دوست ندارید، جای مبتلا به این سندرم باشید. سندروم دیوژن با بیتوجهی شدید نسبت به خود، انزواطلبی، جمع کردن بیش از حد خرتوپرتها شناخته میشود. این سندروم بیشتر در افراد پیر دیده میشود و در واقع یک نام غلطی برای آن انتخاب شده، زیرا دیوژن زندگی زاهدانهای داشت که از آن خوشحال بود و هیچ منبعی نیست که نشان دهد او نسبت به بهداشت شخصی خود بیاعتنا بوده است.
افراد مبتلا به سندرم دیوژن از زندگی و جامعه نیز خارج میشوند. آنها اغلب به تنهایی زندگی میکنند و نمیدانند که وضعیت خانههایشان و عدم مراقبت از خود چیزی اشتباه است.این شرایط اغلب منجر به بیماریهایی مانند پنومونی یا حوادثی مانند آتشسوزی میشود.
سندرم دیوژن اغلب با بیماریهای روانی مرتبط است که عبارتند از؛ اسکیزوفرنی، اختلال وسواس اجباری (OCD)، افسردگی، زوال عقل و اعتیاد بهویژه اعتیاد به الکل.
بیشتر آنچه در مورد این اختلال میدانیم بر اساس مطالعات روانشناسی موردی متکی است. برخی منابع تخمین میزنند که حداقل نیمیاز موارد در بیمارانی بدون سابقه قبلی اختلالات روانی بروز میکنند.
وقتی سندرم دیوژن با دیگر اختلالات پزشکی همراه نباشد، ممکن است بر اثر یک حادثه آسیبزننده یا واقعه استرسزا نظیر مرگ یک فرد محبوب بیمار رخ دهد.
در چنین زمانهایی فعالیتهای روزانه نظیر مراقبت از خود به اختلال یا چشمپوشی متمایل میشوند. فقدان مراقبت از خود، جداافتادگی شدید اجتماعی، و فقدان تمایل، سندرم دیوژن را از سیلوگومانیا متمایز میکند.
از آنجا که تحقیقات مشخص اندکی دراین مورد وجود دارد، عوارض بهداشتی، اجتماعی و روانی مرتبط به سندرم دیوژن بسیار کم درک شده است.
سندروم دیوژن چیست؟
تاریخچه سندروم دیوژن:
سندروم دیوژن سندرم نخستین بار در سال ۱۹۶۶ میلادی شناخته و توسط کلارک ان منکیکار به نام سندرم دیوژن برگزیده شد. نام این سندرم، از نام دیوژن سینوپی، فیلسوف یونان باستان، کلبی(طرفدار مکتب کلبیون) و سادهزیست که نقل شده در آتن و در یک کوزه بزرگ (و به روایتی بشکه) زندگی میکرد، برگرفته شده است.
البته میگویند که دیوژن هر روز در جستجوی انسان حقیقی به بازار میرفته است؛ بنابراین به نظر میرسد عنوانی که برای این سندرم برگزیده شده است، عنوان درستی نباشد.
در واقع یک نام غلطی برای آن انتخاب شده، برایاینکه دیوژن زندگی زاهدانهای داشت که از آن شادمان بود و هیچ منبعی نیست که نشان دهد وی نسبت به بهداشت شخصی خویش بیاعتنا بوده است.
علایم سندروم دیوژن
این نوع اختلالات روانی اغلب در اشخاص بالای ۶۰ سال مشاهده میشود. البته در مواردی محدود، سندروم دیوژن، در اشخاص میانسال و حتی با سن کمتر هم مشاهده شده است. بسته به کیفیت زندگی شخص، علایم میتواند متفاوت و بعضا بسیار حاد باشد. علایم آن از جمله انزوای خودخواسته از محیطهای اجتماعی، معمولا با گذشت زمان ظاهر میشود.
در واقع، شخص مبتلا، آرامآرام، عزلتگزینی را به زندگی اجتماعی ترجیح داده و برای کمتر رنج کشیدن از قضاوتهایش درباره مردم، خود را از دید آنها دور کند. به همین جهت، امکان دارد شخص مبتلا،این اختلال را از سالهای گذشته داشته باشد ولی علایم آن، پس از مدتها بروز کند. علایم هشداردهنده در شخص شامل موردهای زیر است
علایم هشداردهنده در شخص ناشناخته امکان دارد شامل موارد زیر باشد:
ـ بثورات پوستی ناشی از سلامت ضعیف، کک و یا شپش
ـ ناخن انگشتان بیش از حد بلند است
ـ بوی بد بدن
ـ ظاهر شلخته
ـ آسیبهای ناشناخته
ـ سوءتغذیه
ـ کمبود آب بدن
به احتمال زیاد منزل شخص هم علایم غفلت را نشان خواهد داد. برخی از نمونهها عبارتند از:
ـ حیوانات جونده
ـ مقدار زيادي آشغال در داخل و اطراف منزل
ـ یک بوی شدید و ناخوشایند
یک شخص مبتلا به سندرم دیوژن بطور معمول بعضی یا همهاین علایم را نشان میدهد:
ـ خودخواهی شدید
ـ محیط کثیف
ـ جمع شدن بیش از حد وسایل
ـ انکار در خصوص شرایط
ـ هیچ خجالت یا شرم در خصوص محیط اطراف و یا عدم پاکیزگی ندارند
ـ خودداری از کمک خواستن
تشخیص ابتلا به سندروم دیوژن
اشخاص مبتلا به سندروم دیوژن به ندرت احتیاج به کمک دارند. اختلالهای روانی این اشخاص اغلب به وسیله خانواده یا نزدیکان فرد، دیده میشود. همین طور امکان دارد تشخیص ابتدایی آن به وسیله شکایت یکی از همسایگان حاصل شود. این سندروم همان طور که گفته شد، در گروه بیماریها گروهبندی نمیشود. دو نوع سندروم دیوژن وجود دارد.
سندروم دیوژن اولیه
این مورد، بدون وجود علایم روانی اضافی تشخیص داده میشود.
سندروم دیوژن ثانویه
دراین حالت قطعا، شخص مبتلا علاوه بر سندروم، یک بیماری روانی دیگری هم از جمله شیزوفرنی یا زوال عقل داشته است.
جهت تشخیص، پزشک به جستجوی سرنخهایی در تاریخچه رفتاری و اجتماعی شخص میپردازد. یک مددکار اجتماعی امکان دارد بتواند دراین امر کمک کند. البته صرف علایم شخصیتی کافی نیست و معمولا اشخاص دیگری از رفتارهای شخص مبتلا شکایت داشته اند. در تشخیصاین اختلال، ازمایشهای فیزیکی و تصویربرداریهایی از مغز توسط MRI یا PET به پزشک کمک میکند.
درمان سندرم دیوژن
در حال حاضر، هیچ دارو یا مورد درمانی شناخته یا توصیه شده خاصی برای مدیریت سندرم گدامنشی وجود ندارد. داروهای طراحی یا تجویز شده برای ديگراختلالهای پزشکی امکان دارد علائمیمانند پارانویا یا مانیا را در شخص دچار سندرم دیوژن کاهش دهد.
عوامل روان شناختی هم امکان دارد مورد لحاظ قرار گیرد، چراکه آنها اغلب به توسعه یا ادامه سندرم منجر میشوند. درمانهای روان پزشکی تهاجمی یا مشاوره هم در بعضی مواقع ضروری است.
این درمانها در کنار ديگر سیستمهای حمایتی طراحی شده برای درمان دلایل زیربنایی سندرم بهترین کارکرد را دارند. بهعنوان مثال، سرویسهای نظافت و مراقبت شخصی میتوانند از شدت علائم سندرم کم کنند.
از آنجا که اشخاص مبتلاء به سندرم دیوژن معمولا از تنظیمات پزشکی ترس دارند، درمان اغلب به وسیله کارکنان بخش مراقبتهای اجتماعی یا مراقبان خانگی انجام میشود. محدودیتهای اخلاقی و قانونی میتوانند درمان را بغرنج کنند برایاینکه بیماران امکان دارد بر رد و دفع مداخلات پزشکی اصرار داشته باشند.
از آنجا که دیدگاهها در خصوص بهداشت فردی وایمنی در بین مردم و فرهنگهای گوناگون مختلف است، ارزیابی و درمان بسياري از علائم سندرم دیوژن میتواند سخت باشد.
به موردهای سندرم دیوژن باید با حساسیت زیاد روبرو شد. چنانچه بیمار در نتیجه دخالت حس مورد هجوم قرار گرفتن، داوری یا عدم امنیت کند احتمال بیشتری دارد که کمکهای بیشتر را رد نموده و به رفتارهای قبلی خویش برگردد.
مراقبت از اشخاص مبتلا به سندرم دیوژن
اشخاص مبتلا به سندرم دیوژن اغلب از بیمارستانها میترسند. بنابراین به احتمال زیاد شخص دریافت کمک را رد میکند همین طور شخص امکان دارد آزمایشها و کمکهای پزشکی را رد کند که در این صورت احتیاج به اقدام قانونی خواهد بود. افردی که درگیر مشارکت برای کمک به اشخاص مبتلا به اختلال دیوژن هستند باید حساسیت زيادي به خرج دهند، تا بتوانند تمام وضعیت را بطور درست و مناسب بررسی کنند.
هرچند حساسیت زیاد در مراقبت از بیمار لازم است، نباید بیمار حس کند که قضاوت میشود یا مورد حمله واقع خواهد شد، یا حتی حس عدم امنیت داشته باشد.دراین وضعیت بیمار دریافت کمک را نخواهد پذیرفت و به رویه سابق زندگی خود برمیگردد، مراقبت از شخص مبتلا به سندرم دیوژن اغلب چالشبرانگیز است، برای اینکه شخص اغلب کمک سایرین، حتی اعضای خانواده خود را نمیپذیرد، انزوا و ترس از اجتماع سبب میشود، بیماری اغلب اشخاص مبتلا به سندرم بسیار دیر تشخیص داده شود.