بروز لرزش در دستها را به دلایل مختلفی میتوانید تجربه کنید. به عنوان مثال، عصبی شدن یا شاید اندکی هیجانزدگی از جمله دلایل نهچندان جدی در پس لرزش دستها هستند؛ اما اگر دستهای شما بیش از حد معمول دچار لرزش هستند، این شرایط میتواند نگرانکننده باشد، بهویژه اینکه لرزش دستها میتواند از نشانههای شرایطی جدی به نام بیماری پارکینسون باشد.
لرزش عادی
همیشه
لرزش دست نشانه بیماری نیست. یادتان باشد که بدن شما، از جمله دستها، دارای یک
لرزش طبیعی است که به نام «لرزش فیزیولوژیک» شناخته میشود. هر فردی میتواند
دارای مقداری از این لرزش باشد، اما معمولا به اندازهای کم است که حتی متوجه آن
نمیشود.
اگر فردی سالم هستید، با دراز کردن دست
خود و ثابت نگه داشتن آن میتوانید این لرزشهای کوچک را مشاهده کنید. این لرزش
طبیعی بدن انسان است. این نوع از لرزشها میتوانند هنگام انجام کاری که نیازمند
دقت بیشتر است، مانند وارد کردن نخ به سوزن اندکی تشدید شوند.
احساسات شدید
زمانی که احساسات شدید را تجربه میکنید، لرزش دستها اغلب هرچه بیشتر خود را نشان میدهد. این احساسات سیستم عصبی خودمختار بدن شما را تحریک میکنند تا لرزشهای فیزیولوژیک را افزایش دهد. سیستم عصبی خودمختار عملکردهای غیرارادی بدن مانند تنفس، فشارخون، ضربان قلب، و گشاد شدن مردمک چشمها را کنترل میکند. هنگامی که احساس میکنید در معرض خطر قرار دارید یا آسیبپذیر هستید، سیستم عصبی سمپاتیک که بخشی از سیستم عصبی خودمختار است وارد عمل شده و سیگنالهایی را به غدد آدرنال برای ترشح اپینفرین (با نام مستعار آدرنالین) در بدن ارسال میکند.
استراحت ناکافی بدن را مجبور به فعالیت در موقعیتی استرسزا میکند. برای تداوم فعالیتها و بیدار نگه داشتن شما، بدن تولید آدرنالین بیشتر را آغاز خواهد کرد. اما این شرایط میتواند موجب سختتر کار کردن قلب شده و لرزش اندامها را موجب شود
در
این شرایط، قلب شما ممکن است با قدرت بیشتر بتپد، تنفس ممکن است تسریع شود، و ممکن
است با تعریق یا لرزش مواجه شوید. این شرایطی است که معمولا به نام حالت جنگ یا
گریز شناخته میشود. در این حالت، بدن شما برای محافظت از خود در برابر خطر آماده
میشود، حتی اگر تهدید موجود به اندازه فرار از چنگال یک ببر گرسنه ترسناک نباشد.
به عنوان مثال، منبع تهدید میتواند پیامی ناخوشایند از سوی رئیس شما باشد.
اضطراب، استرس، هیجان، عصبی شدن و حتی
خشم شدید میتواند به عنوان یک سیگنال اضطراری برای سیستمهای دفاعی بدن عمل کرده
و بهطور بالقوه موجب لرزش دستها شود.
قند خون پایین
مغز
مسئولیت کنترل احساس ثبات و پایداری شما را بر عهده دارد. از این رو، زمانی که مغز
به میزان کافی مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نمیکند، ممکن است لرزش بدن را
تجربه کنید.
مغز نسبت به دیگر اندامهای بدن بسیار متفاوت
است. این اندام توانایی تولید قند را برای خود ندارد، از این رو، بسیار زودتر از
اندامهای دیگر تحتتأثیر قرار میگیرد.
زمانی که قند خون شما پایین است، هر بخش
از مغز میتواند با اختلال در عملکرد خود مواجه شود. پس اگر مستعد لرزش بدن، از
جمله دستها هستید، غذا نخوردن و افت
قند خون میتواند موجب بروز این شرایط شود.
عدم استراحت کافی
زمانی که با کمبود خواب مواجه هستید، مغز با اختلال در عملکرد خود مواجه میشود. بدن از خواب برای تنظیم مجدد و بازسازی سلولها استفاده میکند. از این رو، استراحت ناکافی بدن را مجبور به فعالیت در موقعیتی استرسزا میکند. برای تداوم فعالیتها و بیدار نگه داشتن شما، بدن تولید آدرنالین بیشتر را آغاز خواهد کرد. اما این شرایط میتواند موجب سختتر کار کردن قلب شده و لرزش اندامها را موجب شود. جدا از لرزش دستها، کمبود خواب طولانیمدت میتواند به بسیاری مشکلات سلامت دیگر منجر شود که یکی از مهمترین آنها افزایش خطر بیماری قلبی است. حدود 7 تا 9 ساعت خواب شبانه برای بزرگسالان توصیه شده است.
مصرف کافئین بیش از حد
مصرف بیش از حد کافئین میتواند بر سیستم عصبی خودمختار بدن تأثیرگذار بوده و موجب بروز لرزش در دستها شود.
عوارض دارویی
فهرستی طولانی از داروها وجود دارند که میتوانند موجب لرزش دستها شوند. لرزش ناشی از مصرف دارو به طور غیرارادی رخ میدهد و معمولا زمانی که دست خود را در موقعیتی خاص نگه میدارید، شکل میگیرد.
تیروئید
زمانی که غده تیروئید پرکار شده و بیش از حد هورمون تولید میکند،
احتمال بروز لرزش در دستها وجود دارد. تیروئید غده اصلی سیستم غدد درونریز محسوب
میشود که در جلوی گردن قرار گرفته است. این غده بیشتر عملکردهای حیاتی بدن، از
جمله سوختوساز انرژی را تنظیم میکند. از این رو، زمانی که فعالیت غده تیروئید
از حالت عادی خارج میشود، بخشهای دیگر بدن نیز تحتتأثیر قرار میگیرند.
گاهی اوقات افرادی که به کمکاری
تیروئید مبتلا هستند نیز زمانی که داروهایی خود را به میزان درست مصرف نمیکنند میتوانند
با لرزش دستها مواجه شوند.
لرزش روانزاد
این نوع از لرزش معمولا در افرادی که از یک اختلال روانی مانند افسردگی، یا اختلال استرس پس از سانحه رنج میبرند، ظاهر میشود. لرزش روانزاد به واسطه محرکهای ناخودآگاه شکل میگیرد، از این رو، پزشکان قادر به اظهارنظر کلی درباره چگونگی ظهور آنها در هر فرد نیستند. بر همین اساس، تشخیص آنها دشوار میشود. در نتیجه، پزشکان پیش از در نظر گرفتن دلایل روانزاد باید احتمالات دیگر را بررسی کنند.
اختلال حرکتی
اختلالات
حرکتی بسیاری وجود دارند که میتوانند به لرزش دستها منجر شوند، اما شایعترین
نمونه یک «لرزش اساسی» است.
افراد بسیاری هرگز چیزی درباره لرزشهای
اساسی نشنیدهاند و این در شرایطی است که پنج تا 10 برابر شایعتر از بیماری
پارکینسون است. یک لرزش اساسی تنها زمانی که فرد حرکت میکند، رخ میدهد، از این
رو، قابل پنهان کردن هستند.
اگر به این نوع از لرزش مبتلا باشید، به
عنوان مثال، هنگامی که در تلاش برای نوشیدن چای یا نوشتن یک متن هستید، لرزش آغاز
میشود. در شرایطی که لرزشهای اساسی معمولا نشانهای از شرایط جدی دیگر نیستند،
با توجه به میزان شدت خود میتوانند موجب شرمندگی و احساس ناتوانی در فرد شوند.
لرزشهای اساسی معمولا ارثی هستند. این
یک بیماری خانوادگی است، اما نمیتوان گفت که یک بیماری ژنتیکی محسوب میشود زیرا
ژن خاصی که مسئول این ناهنجاری باشد، شناسایی نشده است.
پارکینسون یا ام.اس
تشخیص بیماری پارکینسون یا اماس برای هر فردی ترسناک است. هر
دو مورد سیستم عصبی بیمار را تحتتأثیر قرار میدهند، اما به روشهای مختلفی آشکار
میشوند.
بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده
است که مرگ برخی سلولهای مغز را در پی دارد. افراد مبتلا به این بیماری
علائم دیگر مانند سفتی عضلات و تغییرات در گفتار را نیز تجربه میکنند.
از سوی دیگر، بیماری ام.اس یا مولتیپل
اسکلروزیس یک بیماری خودایمنی است که به پوشش محافظ الیاف عصبی حمله میکند. در
شرایطی که برخی علائم بیماری پارکینسون و ام.اس مشابه هستند، بیماری ام.اس معمولا
بهعنوان یک ناهنجاری در یک اسکن ام.آر.آی ظاهر میشود، در شرایطی که بیماری
پارکینسون اینگونه نیست.
چه کاری میتوانید درباره لرزشهای دست خود انجام دهید؟
اگر فکر میکنید استرس مزمن، مصرف بیش
از حد کافئین، یا کمبود خواب دلیل لرزش دستهای شما محسوب میشود، احتمالا بهترین
راه حل ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی است. هشت ساعت خواب شبانه، کاهش مصرف قهوه
و جایگزینی آن با آب، و مدیریت استرس با تکنیکهای تنفس عمیق میتواند به بهبود
شرایط کمک کند.
اما اگر لرزش دستها بهبود نیافته و
همچنان ادامه دارند، برای بررسی دقیق شرایط هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
پزشک میتواند بهترین روش درمان را با تشخیص دلیل زمینهای بروز لرزش ارائه کند.