رهبر معظم انقلاب
از جملهی کارهای بسیار مهم، کتابخوان کردن زنان است. متأسفانه زنان ما
با کتابخوانی خیلی انسی ندارند. این کتابها معارف بشری است که ذهنها را برای
بهتر فهمیدن، بهتر اندیشیدن، بهتر ابتکار کردن، و در موضع بهتر و صحيح تری قرار
گرفتن، آماده میکند.
حتی با مخالفان هم منصفانه رفتار کنید
در قرآن میگوید اگر با کسی مخالفید، این موجب بیانصافی دربارهی او
نشود. این یک دستور کاربردی است. شما ممکن است با کسی مخالف باشید؛ اما این موجب
نشود در آنجایی که حق با او است، این حق را پنهان کنید یا بیانصافی کنید.
دل را چرکین نکنید
«شما وقتی غیبت میکنید، دل خودتان را چرکین میکنید، دل مخاطبتان
را چرکین میکنید، واقعیت پنهان یک برادر مؤمنی، خواهر مؤمنی را هم بیخودی به رخ
این و آن میکشید.»
به همسایگان خود رسیدگی کنید
«موضوع همسایگی یک پیوند عظیم اجتماعی است که اسلام به آن توجه
دارد و طبق فطرت انسانهاست. منتها در پیچ وخم تمدنهای دور ازفطرت انسانی، این
ارزشها گم شده است. فرد نمیداند در همسایگیاش چه کسی ساکن است و چگونه زندگی
رامیگذراند! به نیازهای افراد در هنگام مشکلات، چه کسی باید رسیدگی کند؟
باید همسایگانتان را رعایت کنید. نه فقط از لحاظ بعد اقتصادی بلکه
ازهمه جهات انسانی.»
***********
دعا در حق فرزند
حجت الاسلام بهشتی
آیه 40 از سوره ابراهیم، «رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ» پروردگارا خودم و نسلم را، دعا به نسلهای آینده، زمانی که ما نخواهیم بود ولی دودمان ما خواهند بود، به آنها دعا کنیم در ثواب کارهای آنها شریک خواهیم شد. پروردگارا خودم و ذریهام را از پربادارندگان نماز قرار بده و این دعای ما را قبول فرما. آیه 39 همین سوره، چون دعا از حضرت ابراهیمعلیهالسلام است، حضرت ابراهیم که عمرش را برای توحید و یکتاپرستی گذاشته و به مکه مهاجرت کرده است، «رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاة» (ابراهیم / 37) یعنی مهاجرتش را گفته در نهایت برای اقامه نماز است. چنین پیغمبری باز هم برای نماز خودش و برای نماز نسلش دعا میکند.
آیه قبل تشکر میکند از اینکه خدا به او اولاد داده است، «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعاءِ» (ابراهیم / 39) اسماعیل و اسحاق، خدا را شکر میکنم که در سن پیری، حضرت ابراهیم سالیان درازی خواهان فرزند بود ولی خداوند براساس مشیت خود به تأخیر انداخت، حالا که بچهدار شده اول از خدا تشکر میکند که به من اسماعیل و اسحاق دادی، در پایان میگوید: پروردگار من دعا را میشنود. پروردگارا هر بچهای نمیخواهم، میخواهم پس از من بچههایی نمازخوان باشند. چقدر خوب است این دعا را در قنوت نمازمان بخوانیم. عالمی است کتابی نوشته به اسم «مکارم الاخلاق» مرحوم طبرسی فرزند طبرسی پدر، مکارم الاخلاق را نوشته است. دو نماز در این کتاب آورده است یکی برای والدین و یکی برای فرزندان. من در تهران گاهی دیدم در بعضی مساجد شبهای جمعه نماز والدین را میخوانند. دو تا دو رکعتی است. در هر رکعت بعد از حمد باید یک آیهای را ده بار بخوانند. اما دعای فرزندان را خیلیها نمیخوانند. خانوادهها به من میگویند: چه کنیم بچههای ما نماز نمیخوانند، میخواند الآن نمیخواند. راههایی دارد که خواهیم گفت. در ذیل همین آیه مرحوم طبرسی این نماز را به ما یاد داده است. پدر و مادرهایی که دلواپس نماز بچههای خود هستند، از نماز خواندن بچه خود اطلاع نداره، مثلا برای درس رفته به شهر دیگر و پدر و مادر نمیدانند که بچه نماز میخواند یا نه؟ آیه 129 سوره بقره «رَبَّنا وَ اجْعَلْنا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِنا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَ أَرِنا مَناسِكَنا وَ تُبْ عَلَيْنا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيم» رکعت اول بعد از حمد ده بار، رکعت دوم بعد از حمد این آیه 40 سوره ابراهیم را بخوانند و آیه 42 و 43 این سوره. رکعت دوم بعد از حمد ده بار آیه 74 سوره فرقان، «رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً» در رکعت چهارم بعد از سوره حمد، ده بار آیه 14 سوره احقاف را بخوانیم. «رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ» این یک نسخهای است برای پدر و مادرهایی که نگران بچههایشان هستند. ما برای نماز خوان شدنمان از خود نماز کمک گرفتیم. «وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاة» (بقره / 45)
****
اهمیت دعا برای اولاد
پیامبر ما فرمود: من نتیجه دعای پدرم ابراهیم هستم. حضرت ابراهیم کی بوده؟ چند هزار سال پیش، پیغمبر کی به دنیا آمد؟ چند هزار سال بعد. معلوم میشود دعاهای ما در این عالم محو نمیشود. یک جایی ثبت میشود، ما هم همینطور شویم. برویم در خلوت خودمان پانصد سال دیگر از ما چند بچه روی این کره خاکی خواهد بود که اهل نماز و خیررسانی باشند. حدیث داریم آدمها را میخواهید بشناسید، از دعاهایشان بشناس.