مریم کمالی نژاد
قدیم‌ترها به کسی که در مراقبت از کودک به مادر کمک می‌کرد «دایه» می‌گفتند، امروز به آن پرستار بچه می‌گویند. بسیاری از والدین شاغل برای مراقبت از بچه نیاز به پرستار دارند، مادران غیر شاغل هم ممکن است به دلیل مشغله زیاد درون خانه نیاز به کمک پیدا کنند. برای همه این والدین گزینه مهدکودک هم وجود دارد، اما به هر دلیلی ممکن است که آن‌ها استخدام یک «پرستار بچه» پیشنهاد بهتری باشد، خاصه در این ایام که به دلیل شیوع ویروس کرونا، والدین ترجیح می‌دهند برای مراقبت از بچه از پرستار کمک بگیرند تا زمانی که اوضاع امن شود.
برای انتخاب پرستار کودک، لازم است که نکاتی را بررسی و درنظر بگیرید که ما در ادامه این یادداشت به آن‌ها خواهیم پرداخت.
قدم اول
به این نکته دقت کنید که شما دارید مادر دوم فرزندتان را انتخاب می‌کنید، پس حسابی دقیق و موشکافانه بررسی کنید. کودک ساعات زیادی را با پرستارش می‌گذراند و در برخی از کودکان دیده می‌شود که وابستگی خاصی به پرستارشان پیدا می‌کنند، همچنین پرستارهای الگوهای کودکان هستند. اگر آن‌ها؛ مهربان، متعهد، دقیق، با‌ایمان باشند روح کودک هم از این صفات اثر می‌گیرد و اگر پرخاشگر، بی‌حوصله و... باشد نیز اثری غیرقابل جبران به روان و گاه جسم کودک می‌گذارد.
تجارب طلایی
به سراغ آشنایان و دوستانی که تجربه استخدام پرستار کودک بروید و تجاربشان را بشنوید. اگر در بین آشنایان مورد اعتمادتان کسی را سراغ دارید که بتواند از کودکتان پرستاری کند، از او بخواهید که شما را کمک کند و اگر آشنایانتان کسی را سراغ دارند که قبل از این آزمونش را پس داده، گزینه اولتان هم می‌تواند آن فرد باشد.
تخصص پرستار
اگر برای کودک زیر 3 سال دنبال پرستار می‌گردید، باید بررسی کنید که فرد مورد نظر تخصص مراقبت از کودک را داشته باشد یا خودش فرزندی داشته باشد. مثلا بداند که چطور کودک زیر دو سال را به حمام ببرد، اگر نوزاد دچار دردهای کولیک شد چه کند، نحوه بغل کردن، خواباندن و به طور کلی مراقبت از جسم کودک را به خوبی بداند و تخصص داشته باشد. خانم‌های جوان زیر 20 سال که تجربه مادری ندارند و در این زمینه تحصیل نکرده‌اند و صرفا به کودکان علاقه‌مندند، گزینه مناسب شما نیستند.
کودکان بالاتر از 3 سال خودشان کارهایی را بلدند، مثل غذا خوردن، رفتن به دستشویی، راه رفتن و صد البته حرف زدن که باعث می‌شود اگر آسیبی به آن‌ها وارد شد یا در معرض امری ناخوشایند قرار گرفتند، به پدر و مادر گزارش بدهند. پس کارتان کمی راحت‌تر می‌شود.
پرستار چند ساله؟
پرستار چه سن و سالی داشته باشد خوب است؟ هیچ عدد مشخصی توصیه نشده است. اما می‌توانیم بگوییم که افراد بسیار جوان و بی‌تجربه مناسب نیستند و البته افراد سالمند. در میان این دو گروه سنی، بررسی کنید و سن و سال را با توجه به دیگر مهارت‌ها و خصوصیات پرستار در نظر بگیرید.
سن و سال کودک
از چه سنی می‌توانیم کودک را به پرستار بسپاریم؟ بهتر است که مادر تا یک‌سالگی، خودش از کودکش مراقبت کند و اگر نیاز به پرستار دارد بعد از یک‌سالگی به این راهکار فکر کند. بعد از یک‌سالگی هم نمی‌توان ساعات زیادی کودک را به پرستار سپرد و بهتر است این ساعت را به حداقل برسانید. بسیار مهم است که برای کودکان زیر سه سال پرستاری باحوصله استخدام کنید که بتواند با بچه بازی کند و برایش وقت بگذارد و کیفیت رابطه را بالا ببرد.
از کجا پرستار پیدا کنیم؟
در بالا اشاره کردیم که بهتر است از تجارب آشنایانتان استفاده کنید. ممکن است آن‌ها فرد مطمئنی را سراغ داشته باشند. در میان کسانی که می‌شناسید و از هر نظر به آن‌ها اعتماد دارید، جستجو کنید و بهشان پیشنهاد بدهید. اگر باز هم کسی را پیدا نکردید می‌توانید به مراکز و مؤسساتی که می‌توانند بر اساس توان مالی و نیازهای شما، پرستاری را بهتان معرفی کنند بروید.
چه چیزهایی بپرسیم؟
پیشنهاد ما این است که حتما یک جلسه مصاحبه با کسی که می‌خواهید به عنوان پرستار فرزندتان استخدامش کنید، داشته باشید؛ در این جلسه باید سؤالاتی بپرسید و اطلاعاتی را در اختیار پرستار قرار دهید. مهم است که تمام انتظاراتتان را با آن شخص در میان بگذارید، به طور مثال آیا می‌خواهید که پرستار علاوه بر خوراندن غذا به کودک، وظیفه تهیه و پختن غذا را هم به عهده داشته باشد یا نه. آیا پرستار می‌تواند در زمان‌هایی که با کودک تنهاست، او را به گردش و خارج از خانه ببرد یا نه؟
همچنین باید عادات غذایی، حساسیت‌ها احتمالی، ویژگی‌های رفتاری و هر اطلاعات دیگری که لازم است بداند را در اختیارش بگذارید. هر وقت توقعاتتان واضح‌تر باشد، امکان بروز مشکل کمتر است. علاوه بر این‌ها باید سؤالاتی از پرستار بپرسید که میزان تخصص، مهارت و حوصله، سلامت روان و... او را بسنجید؛ مثلا می‌توانید بپرسید اگر بچه مدام گریه کند و نخوابد و تا ساعت‌ها این مسأله ادامه داشته باشد با او چه می‌کنید؟ یا بپرسید اگر فرزند من جیغ بکشد شما چه عکس‌العملی نشان می‌دهید؟
درباره سلامت جسمی و روحی پرستار بپرسید؛ آیا بیماری خاصی دارد، داروی خاصی مصرف می‌کند؟ همچنین از متأهل یا مجرد بودن او باخبر شوید و این که خانواده ایشان تا چه از کارشان باخبرند و آیا موافق و همراهند یا خیر.
و در این میان حتما به مجوز مؤسسه‌ای که به آن مراجعه کرده‌اید دقت کنید و از مسئولینش بخواهید که آن را به شما نشان دهند.
پیش از مصاحبه و انتخاب پرستار باید معیارهایتان را درباره چند مورد مشخص کنید؛
ـ سطح سواد
ـ تحصیل در رشته ی مرتبط با تربیت کودک
ـ سن، ظاهر
ـ نحوه پوشش پرستار
بر اساس معیارهایتان فرد مورد نظر را بررسی کنید.
دوربین مدار بسته
نوزادان تا دو و حتی گاه تا سه سالگی نمی‌توانند برای شما شرح دهند که در غیابتان چه اتفاقاتی برایشان افتاده است، حتی ممکن است قادر نباشند احساساتشان را به خوبی بروز دهند، بنابراین شما باید کنترلی بر روی فردی که بچه و زندگیتان را به او سپرده‌اید داشته باشید. می‌توانید یک دوربین مدار بسته در اتاق کودک نصب کنید ـ یا هر جایی که لازم می‌دانید ـ و به پرستار هم اطلاع دهید که از چنین روشی استفاده کرده‌اید.
همسو با والدین
هماهنگی در نوع رفتار با کودک و تربیتی که اعمال می‌شود، بسیار مهم است. همان‌طور که در یادداشت‌های پیشین هم گفتیم، همسویی و موافقیت و تفاهم در تربیت به والدین بسیار اهمیت دارد، حال اگر قرار است در این میان نفر سومی به نام «پرستار کودک» هم ساعات قابل توجهی را به فرزندتان بگذراند، می بایست بررسی کنید که از لحاظ متدهای تربیتی و نوع رفتار و حتی عقاید و در برخی اوقات از نظر سلایق هم با شما همسو باشد.
نمی‌شود که شما والدینی سخت‌گیر باشید اما با یک پرستار سهل‌گیر و بی‌خیال فرزندتان را دچار دوگانگی و سردرگمی کنید. اگر شما فردی مقید و مذهبی باشید اما پرستاری که تقیدی به مسائل دینی ندارد را استخدام کنید، می‌تواند برای فرزندتان اثرات سوئی داشته باشد.
با پرستار رابطه خوبی داشته باشید
اگر می‌خواهید رابطه پرستار با فرزندتان خوب باشد، بهتر است که خودتان هم رابطه خوبی با او برقرار کنید و صمیمانه رفتار کنید تا بتوانید از جزئیات ارتباط او با فرزندتان باخبر شوید. اگر کودکتان بالای سه سال دارد، با روش‌هایی که به خبرچینی کودک منتهی نشود، می‌توانید گزارش ساعات حضور پرستار را از بچه بپرسید و از احساسی که نسبت به آن دارد، با خبر شوید.