فلج معده، مشکلی است که حرکت طبیعی ماهیچهها را در معده شما تحت تأثیر قرار میدهد و معمولا انقباض عضلانی قوی مواد غذایی را از طریق دستگاه گوارش شما به جلو میراند. اگر فلج معده داشته باشید، حرکت معده کم میشود و یا اصلا کار نمیکند و باعث میشود که شکم شما به درستی خالی نشود.
داروهای خاصی، مانند مسکنهای مخدری، داروهای ضد افسردگی و فشار خون بالا و داروهای آلرژیک میتوانند منجر به آرام تخلیه شدن معده و ایجاد علائم مشابهی شود. برای افرادی که پیش از این مبتلا شدهاند، این داروها ممکن است وضعیتشان را بدتر کنند.
فلج معده میتوانند در هضم نرمال اختلالاتی را ایجاد کنند، موجب تهوع و استفراغ و مشکلاتی با سطح قند خون و تغذیه شوند. علت این مشکل معمولا نامعلوم است، برخی اوقات این بیماری ناشی از دیابت است و برای برخی افراد پس از جراحی، فلج معدهشان پیشرفت میکند. اگر چه هیچ درمانی برای فلج معده وجود ندارد، اما تغییر رژیم غذایی همراه با دارو میتواند باعث تسکین و بهبود شود.
اگر شما به گاستروپارزی یا فلج معده مبتلا هستید، باید تحت نظر پزشک درمان شوید چون این بیماری میتواند عوارض بالقوه جدی داشته باشد از جمله: کم شدن آب بدن به خاطر استفراغهای مکرر، ریفلاکس معده به مری، سوء تغذیه، سطح قند خون غیر قابل پیشبینی.
چرا دچار فلج معده میشویم؟
تصور میشود که فلج معده به خاطر مشکلات اعصاب و عضلاتی باشد که کنترل تخلیه معده را بر عهده دارند. اگر این اعصاب آسیب ببینند، عضلات به درستی کار نمیکنند و حرکت مواد غذایی با سرعت مناسب انجام نمیشود. در بسیاری از موارد علت ابتلا به فلج معده ناشناخته است و به این شرایط ناشناخته، گاستروپارزی ایدیوپاتیک گفته میشود. علت شناخته شده معمولا شامل کنترل ضعیف دیابت نوع یک یا دو است. اعصاب معده میتواند با سطوح بالای گلوگز خون آسیب ببیند بنابراین مهم است که سطح قند خون شما تحت کنترل باشد، البته اگر مبتلا به دیابت هستید.
گاستروپارزی همچنین میتواند در نتیجه برخی از عوارض مانند جراحی، کاهش وزن، گاسترکتومی یا برداشتن بخشی از معده اتفاق بیفتد.
دیگر علل عبارتند از: مصرف داروهای مخدر مسکن و برخی داروهای ضد افسردگی، بیماری پارکینسون، اسکلرودرمی.
راهکارهای مراقبت
ـ گاستروپارزی معمولا قابل درمان نیست اما تغییراتی در رژیم غذایی و درمانهای پزشکی میتواند علائم آن را کنترل کند.
ـ به جای سه وعده غذا در روز، سعی کنید، وعدههای غذایی کوچکتر را انتخاب کنید تا معده راحتتر بتواند آنها را تخلیه کند.
ـ سعی کنید غذاهای نرم و مایع که راحتتر هضم میشوند را مصرف کنید.
ـ غذا آن را خوب بجوید.
ـ نوشیدنیهای گازدار در وعدههای غذایی مصرف نکنید.
ـ غذاهای با فیبر بالا که راحتتر هضم میشوند مانند سیب با پوست، پرتقال یا کلم بروکلی را جایگزین غذاهای پرچرب یا موادی که دیر هضم میشوند کنید.
ـ داروهای مختلفی هم برای این بیماری وجود دارد. متوکلوپرامید به صورت قطره، قرص و آمپول، یکی از قدیمیترین و مؤثرترین داروها برای درمان بیماری فلج معده است که در دیابتیها باید روزانه سه بار مصرف شود.
ـ داروی «اریترومایسین» که برای درمان ذاتالریه استفاده میشود دارای خاصیت ایجاد حرکات معده است که میتوان از شربت یا قرص آن برای درمان کم تحرکی معده استفاده کرد.
ـ از داروی «دومپریدون» نیز میتوان برای درمان این بیماری از آن استفاده کرد.
ـ البته باید به خاطر داشته باشید که هر نوع دارویی را باید با تجویز پزشک متخصص و تحت نظر وی مصرف کنید، نه به طور خودسرانه.