کد خبر: ۳۴۳۹
تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۹۸ - ۱۶:۵۴
پپ
گزارش تحلیلی درمورد مواضع متفاوت وزیر ارشاد و دبیر جشنواره جهانی فجر درباره تحریم‌ها
صفحه نخست » ایوان هنر

فرزین ماندگار

غربی‌ها هیچ‌گاه در حوزه فرهنگ و هنر نه تنها ایران را تحریم نکرده‌اند بلکه برعکس همواره در‌های انتقال فرهنگ از بیرون به داخل ایران را باز گذاشته‌اند و از آن حمایت مستقیم و غیرمستقیم هم کرده‌اند، البته این انتقال فرهنگی اگر از داخل به گونه‌ای باشد که از ایران چهره‌ای نه چندان سالم و خوشایند تصویر کند مورد استقبال هم قرار می‌گیرد و سرعت انتقال آن شدت بیشتری می‌گیرد.
درباره اثرگذاری تحریم‌ها نظرات دبیر جشنواره جهانی فجر با وزیر ارشاد زیاد به هم نزدیک نیست، البته اینکه میرکریمی سعی می‌کند با پیش کشیدن مسئله تحریم‌ها اثرگذاری آن بر جشنواره‌ای که چند سال است برگزاری‌اش را بر عهده دارد پررنگ جلوه دهد قابل درک است. دبیر جشنواره جهانی فجر قصد دارد عملکرد خود را با توجه به سخت شدن شرایط تحریمی علیه کشورمان مثبت نشان داده و غیرمستقیم به این مسئله ارجاع دهد که اگر تحریم‌های ظالمانه نبود وضعیت برگزاری جشنواره بهتر از چیزی بود که الان در حال رقم خوردن است، اما به نظر می‌رسد نظر وزیر ارشاد درباره بی‌تاثیر بودن تحریم‌ها در حوزه فرهنگ به حقیقت نزدیک‌تر باشد.


سینمای ایران تحریم‌پذیر نیست
وزیر ارشاد در توئیت جدید خود نوشت: «تحریم‌ها نتوانستند پل ارتباط سینمای ایران با سینمای جهان را واژگون کنند، سینمای ایران، تحریم‌پذیر نیست.»
این درحالی است که سیدرضا میرکریمی دبیر سی‌وهفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر هفته گذشته در نشست خبری این رویداد به تحریم‌های ظالمانه و بدون توجیه منطقی آمریکا اشاره کرد و گفت: این تحریم‌ها حوزه فرهنگ را هم نشانه رفته است و برای جذب فیلم، خرید بلیت برای مهمانان، مرسولات پستی و... با مشکلاتی مواجه شدیم که قبلا تجربه نکرده بودیم. دبیر سی‌وهفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: سال گذشته جشنواره پررونق بود و مسئولیت ما را افزایش داد. سال سختی داشتیم و بخشی از مشکلات تحمیلی بود مانند مشکل تحریم که جشنواره را هم تحت تاثیر قرار داد. این تحریم‌های ظالمانه حوزه فرهنگ را هم تحت تاثیر قرار دادند و ما برای مراودات مالی با مشکل مواجه شدیم، البته حرکت دیگری آغاز شد که سفر مهمانان ما به جشنواره را تحت تاثیر قرار دهد، اما خیلی موفق نبود. امسال یک حرکت سازمان یافته هم تلاش داشت مهمانان ما را از حضور در سی‌وهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر منصرف کند، اما خوشبختانه این تلاش‌ها چندان اثربخش نبود و بعد از جشنواره بیشتر درباره آن صحبت می‌کنم.
میرکریمی گفت: امسال وزارت فرهنگ در تأمین مالی دچار مشکل بود و ما هم بخشی از بودجه را از محل اعتبارات سینمایی تأمین کردیم و در کنارش مجموعه‌ای از حامیان به کمک ما آمدند.
۲۵۰ مهمان از کشور‌های مختلف جهان داریم که توریست نیستند و این یک قدرت‌نمایی است تا ثابت کند کشور ما کشور امنی است. از این تعداد ۲۸ مهمان در دارالفنون حضور دارند و ۳۲ نفر از استان‌های ایران. همچنین ۸۰ مهمان بازار مشارکت می‌کنند. ۱۵۰ نفر هم کارگردان و هنرمند و مدرس سینما هستند.
حال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون اشاره به این موضوع در توئیت جدید خود نوشته است: جشنواره جهانی فیلم فجر، پل ارتباط سینمای ایران با سینمای جهان است، با حدود
۲۵۰میهمان و برنامه‌های متنوع، فرصت تبادل تجربه، دانش، بازار و فناوری سینمایی.


تهاجم فرهنگی یا تحریم فرهنگی
نکته‌ای که درباره تأثیر تحریم‌ها روی شرایط جشنواره جهانی فجر و به طور کلی حوزه فرهنگ و هنر وجود دارد این مسأله است که اساسا غربی‌ها هیچ‌گاه تلاشی در جهت محدود کردن انتقال فرهنگ و دخالت تحریم‌ها در این امور نشان نداده‌اند چراکه آن‌ها همواره تهاجم فرهنگی را به عنوان یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین اهرم‌های جنگ نرم در نظر دارند و به طور جدی از آن استفاده می‌کنند، برای مثال با وجود قوانین بسیار سفت و سخت درباره حق کپی رایت آثار سینمایی اما فیلم‌های هالیوودی بدون کمترین تأخیر در ایران قابل دسترسی هستند و هیچ‌گاه تلاشی از سوی آمریکا و کشور‌های دیگر برای عضویت ایران در قانون کپی رایت و محدود کردن دسترسی به آثار فرهنگی صورت نمی‌گیرد چراکه اگر این اتفاق بیفتد شرکت‌های تولیدکننده آثار هنری و فرهنگی با توسل به قوانین بین‌المللی می‌توانند از دسترسی آزاد شهروندان ایرانی به تولیداتشان جلوگیری کنند. درباره برگزاری جشنواره جهانی فجر هم این نکته حائز اهمیت است که این رویداد هنری بیش از آنکه موجب انتقال تولیدات فرهنگی ایران به بازار‌های جهانی شود، فارغ از اینکه تولیدات ایرانی تا چه اندازه تصویری دقیق از فرهنگ اصیل ایرانی را بازنمایی می‌کنند زمینه همکاری و تأثیرپذیری از فرهنگ و هنر کشور‌های دیگر را فراهم می‌کند.


نسبت جشنواره فجر با منافع ملی
اگر جشنواره جهانی فیلم فجر بستری برای انتقال و دیده شدن آن بخش از سینمای ایران که جلوه‌های فرهنگی خاص ایرانیان را بازنمایی می‌کرد، بود و این اتفاق مانند جشنواره‌هایی، چون کن و ونیز در حجم کمی و کیفی گسترده رقم می‌خورد، اگر جشنواره فیلم فجر صرفا
۱۰ درصد هم که شده تصویری حقیقی از نکات مثبتی که به واسطه انقلاب اسلامی در ایران به وقوع پیوسته را بازنمایی می‌کرد، اگر جشنواره جهانی فیلم فجر مانند جشنواره‌های معتبر غربی دست کم به سینمای غرب آسیا به لحاظ مضامین انتخابی فیلمسازان جهت‌دهی فرهنگی می‌داد، می‌شد عنوان کرد که این رویداد هنری تاثیرگذاری فرهنگی مشخصی در راستای منافع ملی ایرانیان دارد. اما از آنجا که برگزاری این جشنواره صرفا با هدف‌گذاری یک محفل هنری که با استاندارد‌های شکلی در غرب همخوان باشد برگزار می‌شود، نمی‌توان از آن انتظاری بیش از این داشت.
از آنجا که سینمای ایران همواره تحت‌تأثیر سیاست‌های جشنواره‌های سینمایی غرب سرو‌شکل می‌گیرد، جشنواره جهانی فیلم فجر نیز در همان پازل قرار می‌گیرد در حالی که این جشنواره با توجه به هزینه نسبتاً بالایی که هرساله برای آن می‌شود باید روی محتوای آثار و سمت و سوی سینمای غرب آسیا و به تدریج فراتر از آن تاثیرگذار بوده و اگر غیر از این باشد، برگزاری آن صرفاً یک ویترین برای گزارش برگزارکنندگان به مدیران دولتی بالاتر خواهد بود. بیان این نکته نیز خیلی دور از واقعیت نیست که جشنواره جهانی فیلم فجر رویدادی غیرمردمی است و حتی شهروندان تهرانی نیز از کم و کیف آن اطلاع زیادی ندارند.

روزنامه جوان

نظرات
نام:
ایمیل:
* نظر: