ر. تیرهگری
استفاده بهینه از رنگهایی چون آبی، نیلی، فیروزهای، سبز، نارنجی و ارغوانی فضایی آرامش بخش به نما داده است. نصب کتیبههایی از احادیث و آیات با خطی زیبا در صحن شبستان مسجد و جای جای مسجد هنر خوشنویسی و کتیبه نگاری را به تماشا میگذارد. صدای گوش نواز جوانههای زندگی نوید روزه تازه را میدهد که بازیگران پرده نخست این نمایش شورانگیز نونهالان و کودکان پیش دبستانی هستند.
هیاهوی شادمانه کودکان حتی فضای اطراف مسجد را پر کرده و رنگهای در تمام زوایای مسجد نشاط را نثار مراجعه کننده و رهگذری میکند.
مسجدی که همواره در آن به روی مراجعه کنندگان باز است، چرا که امام جماعت آن همیشه با روی باز از مراجعی در هر زمانی استقبال میکند. کتابخانه و سالن مطالعه مسجد در هر ساعت از شبانه روز پذیرای علاقهمندان، پژوهشگران، دانشجویان و اهل علم است. این مسجد منحصر به فرد نامش امام رضاعلیهالسلام است که در دهکده المپیک واقع شده است.
مسجد امام رضاعلیهالسلام در سال 1389 از سوی کانون فرهنگی و عالی مساجد کشور به عنوان مسجد نمونه انتخاب شد و حجتالسلام شیخعلی واشقانیفراهانی مؤسس و امام جماعت آن به عنوان امام جماعت نمونه مسجد کشور.
مسجد امام رضاعلیهالسلام تنها مسجدی در منطقه است که دو مربی مهد کودک زن، دو پزشک زن و مرد، دو عضو هیئت امنای زن و چندین مدرس زن در رشتههای هنری، آموزشی و حفظ و قرائت قرآن دارد، علاوه بر آن در مسجد امام رضاعلیهالسلام بعد از نماز مغرب و عشا اساتید در زمینههای مختلف مدیریتی، حقوق و... و پزشکان در خصوص مسائل پزشکی و بیماریهای فراگیر چون دیابت، فشار خون، قلب، افسردگی و... به ایراد سخنرانی میپردازند. که مورد استقبال فراوان اهالی است. شهرت مسجد به گونهای است که پزشکان و اساتید از دیگر نواحی درخواست سخنرانی در این محل را دارند.
گزارش ما از عملکرد مسجد و فعالیتهای بانوان برای خانوادهها در این مسجد نمونه است.
توشهای برای همه سالهای زندگی
سالهای پیش از دبستان مرحله شکل گیری شخصیت کودک است. کودک این سالها را با کنجکاوی و توجه نسبت به خود، اطرافیان و دنیای پیرامونش سپری میکند. در این سالهای طلایی چنانچه محیط و آموزش غنی باشد هوش شکوفا میشود و استعدادها پرورش مییابد. توجه به رشد و یادگیری کودکان در این سالهای حساس از اهمیت فراوانی برخوردار است. کودکانی که از آموزش قبل از دبستان برخوردار بودهاند از نظر مهارتهای کلامی و دستیابی به تجارب دست اول به هنگام بازی و فعالیت از سایر کودکان رفتار جامعه پسندانهتری از خود نشان میدهند. به طور کلی میتوان گفت آموزش قبل از دبستان بر سازگاری عاطفی و اجتماعی کودکان به طور چشمگیری مؤثر میباشد.
مهد کودک مسجد امام رضاعلیهالسلام مربیانی نمونه و کار آمد را مسئول آموزش نونهالان این مرکز کرده است.
سمیه جباری ـ مربی خلاق و نمونه منطقه 22 تهران ـ در مورد آموزش نونهالان پیش دبستانی مهد امام رضاعلیهالسلام میگوید:
با 15 سال سابقه کاری و تجربه آموزش در مهد کودکهای مختلف به این نتیجه رسیدم که بچهها از طریق بازی هم آموزش میبینند و هم با نشاط و سرحال میشوند. ما از طریق بازی حفظ آیههای کوچک و سورههایی چون حمد و سوره و آیهالکرسی و... را به بچهها آموزش میدهیم. از طریق بازی با حروف الفبا، ریاضیات، علوم و زبان انگلیسی آشنا میشوند. شعر و سرود ازبر میکنند و نقل داستان درباره گیاهان و جانوران دایره آگاهی دیگری است و همچنین آشنایی با جهان هستی از طریق نقاشی و داستان.
بچهها در قالب داستان تمام حروف الفبای فارسی و انگلیسی را هم یاد میگیرند. با کارهای دستی، نقاشی و سفالگری با دنیای صنایع دستی آشنا میشوند. برنامه آموزشی در این مرکز با توجه به زمینهها و علایق بچهها طراحی شده است.
از خانم جباری میپرسم که آیا از تئاتر هم برای آموزش نونهالان بهره میبرد؟
خانم جباری در پاسخ میگوید:
هر سال نسبت به دوره قبل بچهها باهوشتر میشوند. مربی باید در هر دوره با خلق ایدههای جدید و به کار بردن روشهای تازه هوش سرشار جوانههای زندگی را به کار گیرد. تئاتر یکی از روشهای آموزشی است که در این مرکز از آن استفاده میکنیم. مثلا به تازگی نمایشی در قالب دزد و پلیس کار کردیم که بچهها ضمن مشارکت در اجرای آن آموزش دیدند که نباید در خانه را به روی هرکسی باز کرد و...
اینجا محل آموزش است و بچهها هر روز باید یک چیز جدید یاد بگیرند و اگر نونهالانی در روز چیزی یاد نگیرد، مقصر من هستم نه پدر و مادر و نه خود بچه.
آیا مربیان مهد کودک آموزش ضمن خدمت دریافت میکنند تا همواره به روز باشند؟
خانم جباری میگوید:
متأسفانه هیچ گونه آموزشی وجود ندارد. اما من با استفاده از تازههای فنآوری و اینترنت همواره تازهترین آموزشها را به کار میگیرم.
خانم نجفی در ادامه میافزاید: بچهها نسبت به دورههای قبل باهوشتر شدهاند اما مهربانیشان به نسبت کمتر شده است...
و اما آنچه این مهد کودک را از سایر مراکز آموزشی نظیر آن برجستهتر میکند این است که کودکان ضمن آموزش قرآن، نقاشی، حروف الفبا، کاردستی و... بیش از همه یاد میگیرند که همچنان کودکانه زندگی کنند. کودکان همیشه بیدلیل شاد هستند، پس از دعوا آشتی میکنند و از هیچ کس کینه به دل نمیگیرند، به راحتی گریه میکنند و...
بسیار سفر باید، تا پخته شود خامی
خانمها ربابه نجفی و سراداری دو تن از زنان فعال مسجد امام رضاعلیهالسلام هستند که مدیریت سفرهای زیارتی و سیاحتی زنان منطقه را بر عهده دارند. خانم نجفی در مورد فعالیتهایش در این مسجد چنین میگوید:
از بدو تأسیس مسجد من مربی آموزش قرآن هستم. علاوه بر آن هر کس از اهالی محله برای مشکلی به ما مراجعه کند برای حل آن از هیچ کمکی مضایقه نمیکنیم. خصوصا در مورد مسائل مادی نمیگذاریم هیچ مراجعه کنندهای ناامید از این خانه خدا خارج شود. در کنا آموزش قرآن، تجوید، قرائت، آموزش نهجالبلاغه و مفاتیح مدیریت برگزاری سفرهای زیارتی و سیاحتی از دیگر کارهای ما در این مسجد است. تا کنون سفرهایی به شیراز و مشهد داشتهایم. برگزاری سفرهای یک روزه داخل شهری هم از دیگر کارهای ما است.
لازم به یادآوری است که کلیه خدمات ارائه شده در این مسجد برای بانوان حتی سفرهای زیارتی و سیاحتی رایگان است.
او چراغ مسجد است
حجتالسلام واشقانیفراهانی درباره برنامههای تازهای که در سال 97 به برنامههای همیشگی مسجد اضافه شده است میگوید: برنامههای فرهنگی مسجد به مقتضای زمان و نیاز محل رو به رشد است. از جمله تدریس نهجالبلاغه توسط دکتر ناجی که یکشنبه شبها بعد از نماز مغرب و عشا برگزار میشود. گاها پزشکانی را دعوت میکنیم یا خودشان افتخارا میآیند و در رابطه با تغذیه، بیماریهای فراگیری چون دیابت، فشارخون و... و بیماریهای مربوط به اعصاب و روان صحبت میکنند. همچنین اساتید دیگر هم میآیند و در رابطه با تخصصشان چون حقوق، مدیریت و... ایراد سخنرانی میکنند.
آقای واشقانیفراهانی در رابطه با کمک به افراد نیازمند که در این برهه تحریم اقتصادی نیازمندتر هم شدهاند میگوید: در این مسجد افراد نیازمند توسط هیئت امنا شناسایی میشوند و کمکهای نقدی و غیر نقدی دریافت میکنند. علاوه بر این هستند کسانی که از حسن نیتها سوء استفاده میکنند و در قالب کسانی که خیریه دارند و سرگرم کارهای خیر هستند از نمازگزاران ما تکدیگری میکنند. کسانی که ماشینهای لوکسشان را در یک چهارراه بالاتر پارک میکنند و با تغییر لحن و صدا و چهرهای غیر واقعی قصد فریب ما را دارند...
البته در این زمینهها مراقبت و به نمازگزاران اطلاعرسانی میکنیم و افرا دشیاد هم به مراجع قضایی تحویل داده میشوند. کمااینکه چندی پیش در مورد فردی چنین کردیم. همچنین در این مسجد برای کمک به خانوادهها کارآفرینی هم داریم. افراد متقاضی کار را به مراکز معتبر معرفی میکنیم و خدا را شکر تعدادی از این طریق به سرکار رفتند.
حجتالاسلام واشقانی فراهانی در ادامه میافزاید:
امام جماعت باید عالم به مسائل روز باشد. امام جماعت باید آنقدر جاذبه داشته باشد که هم دوستان و هم مخالفان را به مسجد جذب کند. امام جماعت باید کسانی را که آشنایی با مسائل ندارند و یا حتی آن را قبول ندارند جذب کند. برای نمونه یکی از نمازگزاران ما میگفت که فرزندی دارد که پزشک است. اما نماز نمیخواند و اعتقاد چندانی هم ندارد و تن به ازدواج هم نمیدهد، ما نمیدانیم با او چکونه رفتار کنیم. من از طریق کانالهایی آن پزشک را به مسجد دعوت کردم... آن جوان که به ظاهر اعتقاد چندانی نداشت، جذب ما شد و در ادامه رضایت به ازدواج داد و اکنون یکی از دوستان ما است.
کتابخانه مسجد امام رضاعلیهالسلام به خاطر تنوع کتابهای موجود دذر نوع خود بینظیر است. حجتالاسلام واشقانی معتقد است که یکی از فعالیتهای فرهنگی مسجد باید ترویج فرهنگ کتابخوانی باشد، بر این اساس بیش از 3000 جلد کتاب را در کتابخانه مسجد گردآوری کرده است. دهها جلد قرآن کریم، مفاتیح، نهجالبلاغه، ترجمههای متنوع در قطعهای مختلف و بیش از 10 نوع تفسیر قرآن در دترس مراجعان و نمازگزاران است. بیش از 100 جلد کتاب درباره مسجد و نحوه مدیریت آن، دوره کامل اصول کافی، بحارالانوار و زندگی کامل چهارده معصومعلیهمالسلام، همچنین دایرهالمعارف 10 جلدی و کتابهای پزشکی، شعر، داستان، نجوم، جامعهشناسی، انسانشناسی و صدها کتاب در موضوعات دیگر.
امام جماعت مسجد امام رضاعلیهالسلام علاوه بر آنکه با کتابخانهای مجهز نیاز اهالی به کتاب را برآورده میکند، دستی هم در نوشتن دارد و کتابهای متعددی از جمله سیمای مسجد امام رضاعلیهالسلام، چهل حدیث فاطمی، اخلاق نبوی، اخلاق مهدوی، اخلاق رضوی، اخلاق علوی و... را روانه بازار نشر کرده است.
حجتالاسلام واشقانی فراهانی درباره آخرین کتابش با عنوان «مسجد سفارتخانه اسلام» که در دست انتشار است میگوید: کتاب شامل 18 فصل است. پانصد حدیث درر رابطه با امامان جماعت، آیات قرآن در رابطه با قبله، محراب، مسجد و دیدگاه پنج مرجع تقلید در ارتباط با احکام مسجد از جمله مواردی است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. کتاب از هنر خوشنویسی هنرمندان سراسر کشور بهره برده است. هنرمندانی چون سپیده واشقانی فراهانی، حسین قربانی، رحیم فردارانی و استاد فتحعلی واشقانی فراهانی.
کلام آخر
درب مسجد امام رضاعلیهالسلام همواره به روی مراجعه کنندگان باز است و زندگی به معنای واقعی در آن جریان دارد. صدای گوشنواز کودکان در مهدکودک مسجد نخستین نغمه این زندگی است و برگزاری کلاسهای متنوع علمی، فرهنگی، آموزشی، هنری و... در ساعتهای مختلف روز با مجالس متنوع دیگر، اختصاص روزهایی برای طبابت با حضور پزشکانی ایثارگر و انساندوست برای مداوای بیماران تنگدست، طرح و اجرای برنامههای گوناگون، اختصاص اتاقی برای مسافرانی که محلی برای سکونت نیافتهاند، تدارک سفرهای مذهبی و سیاحتی، تهیه جهیزیه برای دختران دمبخت و دهها فعالیت دلسوزانه دیگر. تمام اینها حاصل مدیریت دلسوزانه حجتالسلام شیخ علی واشقانی فراهانی امام جماعت مسجد امام رضاعلیهالسلام است.