حجتالاسلاموالمسلمین فرحزاد
امیرالمؤمنینعلیهالسلام فرمایشی دارند، حکمت 328 نهجالبلاغه هست. کلام امیرالمؤمنینعلیهالسلام حق محض است. «علی مع الحق و الحق مع علی» آیتالله جوادیآملی تعبیر قشنگی دارند، فرمودند: حق تابع علی است. یعنی اینقدر در حق تجسم و بروز پیدا کرده، حقگرایی حضرت علیعلیهالسلام که اصلا حق دنبال حضرت علیعلیهالسلام است و حضرت عین حق است. «و الحق معکم و فیکم و منکم و الیکم» کلام و رفتار و گفتارشان حق است. امیرالمؤمنینعلیهالسلام در حکمت 328 میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ فَرَضَ فِي أَمْوَالِ الاغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ» خدا به یک برادر، خواهر، فامیل، عمو و دایی مال و ثروتی داده، این فقط برای او نیست. تعبیر حضرت این است که واجب کرده است. خدا در اموال اغنیاء واجب کرده و سهمیه قرار داده «أقواتَ الفقرا» یعنی حقوق فقرا، خواهر و برادری که زمینگیر است، فقیر است، بازنشسته کم دارد، مال و ثروتی که به اغنیاء داده حق واجبی است که تقسیم کرده و اینها خمس و زکات بدهند، صلهرحم بکنند. کار خیر بکنند. نفقه بدهند، دست آنها را بگیرند. خانم و آقای عزیز شما چند دست لباس لازم دارید؟ ما خانمهایی را داریم میگوید: من ده سال است این لباس را میپوشم. ولی آدمی هست که هر لحظه باید مدل لباسش را عوض کند. اگر خانمهای مملکت ما طلاها و لباسهای اضافیشان را به فقرا بدهند، بنده به این صحیفه سجادیه قسم میخورم که یک فقیر نداریم.
مودت به اهلبیت علیهالسلام
بلاشک اول شخصیت عالم، سرور و فخر همه اولین و آخرین پیامبر عظیم الشأن صلیاللهعلیهوآلهوسلم هستند و زحماتی که پیغمبر ما کشیدند احدی در عالم نکشیده است و خدای بزرگ و مهربان مهمترین اجر و پاداشی که به عزیزترین خلقش پیامبر عظیم الشأنصلیاللهعلیهوآلهوسلم مرحمت فرموده یک اجر و یک مزد هست که طبق روایت برگشت آن برای خود ما هست «ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ» (سبأ/47) این پاداش به خود امت برمیگردد و کسانی که میخواهند راه به سوی خدا داشته باشند. در سوره مبارکه شوری خدای متعال میفرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى» (شوری/23) ای پیغمبر به این امت بگو در مقابل زحمات زیادی که کشیدی هیچ پاداشی از طرف خودم از شما امت نمیخواهم «الا المودة» مودت اهلبیت که قربای پیغمبر عظیم الشأن بلکه جان پیغمبر و نفس پیغمبر هستند. این مودت که صریح قرآن هست و روایات بسیار زیادی هم ذیل این آیه داریم که از پیغمبر سؤال کردند ذوی القربی چه کسانی هستند؟ فرمود: مولا امیرالمؤمنینعلیعلیهالسلام، حضرت فاطمهزهراسلاماللهعلیها، امام حسنعلیهالسلام و امام حسینعلیهالسلام و در بعضی روایات بقیه ائمه تا امام زمانعلیهالسلام که مودت و دوستی اینها از طرف خدای متعال بر این امت واجب شده و «و المودة واجبة لکم» در زیارت جامعه کبیره از امام هادیعلیهالسلام میخوانیم که مودت هم بالاتر از محبت است. یعنی هم باید اینها را بشناسیم و عشق بورزیم و پیوند دوستی و محبت داشته باشیم و هم تظاهر به دوستی کنیم.
******
سه ویژگی حسابرسی در قیامت
حجتالاسلاموالمسلمین عالی
در روایات و قرآن ما به سه ویژگی حسابرسی خدا تاکید شده است. یکی اینکه یومالحساب را نزدیک ببینید. آیه اول سوره انبیاء میفرماید: حساب خیلی نزدیک است ولی مردم غافل هستند و کار خودشان را میکنند. دومین خصوصیتی که در قرآن و روایات به آن اشاره شده است سرعت حسابرسی خداست. حسابرسی خدا نوبت به نوبت و یکی یکی نیست. حسابرسی خدا طول نمیکشد. امیرالمؤمنینعلیهالسلام فرمود: همانطور که خدا به همه یک دفعه رزق میدهد، یک دفعه هم به حساب همه میرسد. سومین خصوصیت دقت در حسابرسی خداوند است. سوره لقمان آیه 16 میفرماید: اگر یک عمل خوب یا بد شما به اندازه دانه خردل (دانه فلفل) در صخره یا آسمان پنهان باشد خدا آن را حساب میکند، خدا آگاه و با دقت است.
تسلیم در برابر حق
یکی از بدترین صفاتی که انسان میتواند داشته باشد این است که در مقابل حق تسلیم نباشد و تکبر داشته باشد. یکی از صفاتی که باعث رانده شدن شیطان از درگاه خدا شد، استکبار در مقابل خدا بود. امام صادقعلیهالسلام ریشه کفر سه چیز است: یکی تکبر در برابر حق، یکی حرص است که باعث کفر میشود و دیگری حسد است که باعث شد هابیل، قابیل را بکشد. انسان وقتی در چیزهای جزئی حق را میبیند باید تمرین کند که آن را قبول بکند و در مقابل آن تسلیم باشد تا بتواند در مقابل دستورات الهی هم تسلیم باشد.
حبط و تکفیر اعمال
یکی از بحثهایی که در مورد حسابرسی روز قیامت مطرح میشود بحث حبط و تکفیر اعمال است. این دو واژه از قرآن گرفته شده است. در موقف حساب، بعضی از افراد در پرونده حسابشان، اعمال خوب و صالحشان را نمیبینند. آنها سوال میکنند اعمال خوب ما کجاست؟ خدا میفرماید که تو عمل زشتی انجام دادهای که آن عمل زشت تو باعث شد که اعمال خوب تو از بین برود. به این عمل حبط یا سوخت شدن عمل میگویند. بعضی از این گناهان به قدری زشت هستند که تمام اعمال خوب گذشته را از بین میبرد و بعضی از این گناهان، بعضی از اعمال خوب را از بین میبرند که به نوع گناه و زشتی آن گناه بستگی دارد. پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم در جمعی از اصحاب فرمودند: هر کس که یک بار ذکر «سبحان الله والحمدلله و لا اله الاالله والله اکبر» بگوید به ازای آن ده درخت در بهشت برای او کاشته میشود. بعضی از اصحاب گفتند که ما باغ بزرگی از پیش برای خودمان در بهشت فراهم کردهایم. زیرا این ذکر را زیاد گفتهایم. پیامبرصلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمود: به شرط اینکه آن را نسوزانده باشید. بعضی از افراد در روز قیامت میبینند که در پروندهشان هیچ گناهی نیست. آنها تعجب میکنند که گناهانشان در پرونده نیست. به آنها میگویند که شما کارهای خوبی کردهاید که بعضی از گناهانتان را از بین برده است. به این کار تکفیر ( پوشانیدن ) میگویند.