پوکی استخوان بیماری است که میتواند سبب شکستگی استخوان شود اما در واقع ممکن است مدتهای طولانی دچار پوکی استخوان شده باشید و این موضوع را ندانید. به همین دلیل به آن «بیماری خاموش» میگویند.
سنجش تراکم استخوان؛ چه وقت و چرا؟
هم مردان و هم زنان باید سنجش تراکم استخوان را انجام دهند تا به موقع از بروز مشکلی جدی پیشگیری کنند. در بیشتر موارد اگر تشخیص داده شود که فرد دچار اوستئوپروسیس است میتوان با درمان جلوی شکستگی استخوان را گرفت. اوستئوپروسیس زمانی است که تراکم استخوان، کمتر از حد نرمال است اما هنوز به مرحله پوکی استخوان نرسیده است.
هر زنی که به 65 سالگی رسیده است باید تست تراکم استخوان را انجام دهد، اما اگر شما احتمال بالینی کاهش تراکم استخوان را دارید (مثلا پایین بودن وزن بدن، سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی یا سابقه شکستگی استخوان) باید پیش از رسیدن به سن یائسگی این سنجش را انجام دهید.
مردها هم باید در سن 70 سالگی سنجش تراکم استخوان را انجام دهند، مگر اینکه ریسک فاکتورهایی وجود داشته باشد که در این صورت 50 سالگی را برای سنجش تراکم استخوان توصیه میکنیم.
تست تراکم استخوان آزمایش واقعا سادهای است که فقط 5 تا 10 دقیقه طول میکشد. از لگن و ستون فقراتتان با أشعه x عکسبرداری میشود و با استفاده از اشعه x جرم کلسیم و سایر مواد معدنی استخوان در واحد حجم اندازهگیری خواهد شد.
توصیه میکنیم برای تست تراکم استخوان همیشه به یک مرکز یا کلینیک مراجعه کنید و هر بار جای جدیدی را امتحان نکنید. زیرا قرار است هر دو سال یکبار این تست را انجام داده و نتایج را با هم مقایسه کنید. درست مثل این است که یک ترواز وزن شما را عددی نشان میدهد و یکی دو ترازوی دیگری اعدادی متفاوت از اولی!
اسکلت انسان بافتی است که دائما در حال احیا است. با گذشت زمان و بالا رفتن سن، توده استخوانی بهتدریج کاهش مییابد. باید بدانید عادات روزمره ما در طول زندگی روی استخوانهایمان تأثیر میگذارد. افرادی که توده استخوانی آنها کاهش پیدا میکند بیشتر در معرض پوکی و شکستگی استخوانها قرار میگیرند. یکی از این عادتهای روزمره تغذیه است. داشتن تغذیه متنوع و متعادل سلامت استخوانها را تضمین میکند. لازم به تذکر است که موارد زیر سبب زمینهسازی بیشتر برای پوکی استخوان هستند.
روغن ناسالم
بدانید که محتویات بشقابهایتان روی تراکم استخوانی تأثیر دارد و مصرف میوه و سبزیجات کاهش بافت استخوانی را محدود میکند. علاوه بر این لازم است نسبت به روغنی که مصرف میکنید حساس باشید. روغن زیتون یکی از بهترین روغنها برای تقویت تراکم استخوانی محسوب میشود.
مصرف زیاد نمک
هر چه نمک بیشتری وارد بدنتان شود کلسیم بیشتری از دست خواهید داد و این یعنی کلسیم کافی برای محافظت از استخوانها را نخواهید داشت. مواد غذایی مختلفی از جمله پنیر، چیپس، سوسیس و کالباس و غیره حاوی میزان زیادی نمک هستند
تحرک ناکافی
ایستادن برای اسکلت بهتر است و زمانی که پاها وزن بدن را تحمل میکنند، استخوانها و عضلات مجبور میشوند که برای مقابله با جاذبه زمین فعال باشند. این مسأله نیز باعث تقویت استخوانها میشود.
مصرف ناکافی محصولات لبنی
میزان نیاز روزانه بدن به کلسیم 1000 میلیگرم است و یک تغذیه معمولی بدون لبنیات فقط 300 میلیگرم کلسیم برای بدن تامین میکند. یک کاسه کوچک ماست حدود 150 و یک سهم پنیر بین 200 تا 400 میلیگرم کلسیم به بدن میرساند.
مصرف زیاد نوشابه
زیادهروی در مصرف نوشیدنیهای گازدار به سلامت استخوانها آسیب میزند. نتایج پژوهشهای متعدد نشان میدهد که بین کاهش تراکم استخوانها و کافئین و فسفر موجود در این قبیل نوشیدنیها ارتباط زیادی وجود دارد.
مصرف سیگار
حتی بهصورت به اصطلاح تفننی نیز سیگار نکشید. چون مصرف دخانیات باعث میشود که بدن نتواند بافتهای استخوانهای سالم و جدید بسازد. هرچه مصرف سیگارتان بیشتر باشد، این شرایط پیچیدهتر شده و بدن با مشکلات بیشتری مواجه میشود.
کم وزنی
کم وزنی و داشتن شاخص توده بدنی 5/18 یا کمتر به معنای این است که بیشتر در معرض شکستگی استخوان قرار دارید. بهتر است ورزش کنید و وزن بگیرید. کلسیم بیشتری به برنامه غذاییتان اضافه کنید و در صورت نیاز مکمل کلسیم مصرف کنید.