بخل

حجت‌السلام‌و‌المسلمین رفیعی

چندین آیه در قرآن اشاره کرده است که منافقین «یَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ» (توبه/67) دستشان قبض، یعنی بسته است. سفت هستند. افرادی که بخیل هستند، بار از دوش فامیل برنمی‌دارند. رفع نیاز از مسلمانان نمی‌کنند، بدانند بخل صفت منافق است.

تمسخر ویژگی منافق

قرآن می‌فرماید: «فَيَسْخَرُون‏» (توبه/79) منافق یکی از ویژگی‌هایش این است که دست می‌اندازد. ممکن است این صفت در مؤمنی هم باشد. با فرض مؤمن بود صفت منافق را دارد. گاهی از اوقات مثلا فرض کنید آدمی داریم ایرانی است اما حرف دشمن را می‌زند. می‌گوییم: تو هم دشمن هستی. من اهل این کشور و نظام هستم! باشد، تو داری حرفی می‌زنی که مطابق حرف اسرائیلی‌هاست. تو صفت اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها را داری. یکی از ویژگی منافق مسخره کردن است. آن‌هایی که در فضاهای مجازی و حقیقی، در نگارش و با اشاره دست می‌اندازند، «وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَة» (همزه/1) عیب جویی می‌کنند، این صفت منافق است.

عدم ترک نماز توسط فرد شراب‌خوار

یک وقتی آقایی تهران به من گفتند: من نماز نمی‌خوانم چون شراب می‌خورم. از شما روحانیون شنیدم کسی شراب بخورد چهل روز نمازش درست نیست. این حرف، حرف نادرستی است. نگفتند: چهل روز نماز نخواند، گفتند: درست نیست. باز درست نیست معنای این نیست که صحیح نیست. قبول نیست! یک‌وقتی شما فرض کنید یک گوشتی می‌خورید این برای بدن شما ویتامین می‌شود. ولی شما مریض هستی، می‌گوییم: این گوشت را بخوری، با مریضی مبارزه می‌کند. مریضی شما را ضعیف می‌کند، تقویت نمی‌کند. این معنایش این نیست که گوشت نخور. آقایی که شراب می‌خورد، اگر نماز بخواند، این نماز باید او را بالا می‌برد، حالا بالا نمی‌برد، صرف این می‌شود که گناه شراب را از بین ببرد. صرف این می‌شود که جلوی مشروب خوری او را بگیرد و الا هیچ شراب خواری عذر ندارد نماز نخواند. در حال مستی نمی‌شود نماز خواند و شراب خوردن هم حرام و گناه است. اما معنایش این نیست که انسان با شنیدن یک جمله، مثل یک آقایی که به مکه آمده بود، نماز نمی‌خواند. گفتند: به ما گفتند دو رکعت نماز در مسجد الحرام صد هزار برابر است. ما دو رکعت خواندیم، صد هزار، چند سال دیگر نیاز نیست! اگر شما به کسی گفتی: امشب مرا مهمانی کردی مثل اینکه هزار شب مهمان کردی، هزار شب نیست، این مبالغه است. کنایه از اهمیت است. شما یک ربع می‌ایستی و می‌گویی: یک ساعت است ایستادم، واقعا یک ساعت است؟ این عدد نشانه کثرت و مبالغه است. اهمیت نماز در مسجدالحرام صد هزار برابر است نه اینکه شما دیگر نماز نخوانی.

..............................

اهمیت امر به معروف

حجت‌الاسلام‌والمسلمین ماندگاری

یک آقایی گفت: نمی‌توانم به خانم یا آقایی که بد حجاب است، چیزی بگویم. گفتم: نمی‌توانی برایشان دعا هم بکنی؟ گفتم: هر منکری را دیدی بگو: خدایا لذت این عمل را از این خانم و آقا بگیر. حضرت فرمودند: اینکه در قلبش از منکر بدش می‌آید، پایین‌ترین مرحله ایمان است. یعنی اگر ایمان من ضعیف باشد، فقط در قلبم ناراحت می‌شوم. همه مردم هم الان از وضع بی‌حیایی و کم حیایی ناراحت هستند. با زبان بگوییم یک مقدار ایمان بالاتر می‌رود. اقدام عملی کنیم بالاتر می‌رود.

رضایت پروردگار

اگر بخواهیم هم و غم ما رضایت مردم باشد، هیچ‌وقت راضی نخواهند بود. پدری و پسری با یک مرکب بودند. پدر و پسر هردو سوار شدند، یک گروه حرف درآوردند. عجب بی‌انصاف هستند، دو نفره سوار الاغ شدند. هردو پیاده شدند، یک گروه دیگر گفتند: چقدر کم عقل هستند. الاغ پیاده و این‌ها هم پیاده هستند! پدر سوار شد و پسر پیاده بود. گفتند: عجب پدر بی‌رحمی است! پسر سوار شد و پدر پیاده بود، گروه چهارم گفتند: عجب بچه بی‌ادبی است! اگر می‌خواهید پیش مردم با نظر مردم تحقیر نشوید، نظر مردم قابل تأمین کامل نیست. پس اول خدا را تأمین کنیم.

خیرات برای اموات

کسی که مرده مثل عزیزی که بازداشت است عزیزی که بازداشت شده خودش پول ندارد اقوامش چه کار می‌کنند؟ کمکش می‌کنند حالا عزیز ما در برزخ بازداشت شده خیلی ساده اولین کاری که ما برای عزیزی که احساس می‌کنیم گناه کار بوده و از دنیا رفته به نیت او استغفار کنیم قطعا خدا قبول می‌کند این که قرآن فرموده استغفار ما برای خودمان و اموات و دیگران زنده و مرده اثر دارد پس استغفار را داشته باشیم شب و روز یا می‌رویم سر قبرشان دوم صدقه به نیتشان بدهیم اگر حقوق واجبی را می‌دانیم از بین برده‌اند به عنوان رد مظالم بدهیم اگر نه صدقه به نیت آن‌ها به طور کلی بدهیم بار آن‌ها را سبک می‌کند در کارهای خیر آن‌ها را شریک کنیم مثلا من دارم بنای خیری می‌سازم یک لیوان آب دست یکی می‌دهم قدم خیری برمی‌دارم بگویم خدایا این هم به نیت خودم هم به نیت پدرم ثواب ما هم کم نمی‌شود مثل قصه‌‌ نیابت است وقتی یک عملی را نیابت می‌کنیم از صد نفر تا هزار نفر این مثل هندوانه نیست که بین صد نفر و هزار نفر سهم‌ها فرق بکند این مثل خورشید است هر چقدر از نور خورشید استفاده بکنند از خورشید چیزی کم نمی‌شود مثل چشمه است هر چقدر آب بردارند کم نمی‌شود پس در خیرات آن‌ها را شریک بکنیم چهار عباداتی که احتمال می‌دهیم انجام نداده انجام دهیم عبادت‌های استیجاری نیابتی نماز، روزه، حج و...