زهره معراجی
فکر کنم دفترچه راهنمای مصرف کننده یا همان کاتالوگ، تقریبا بیست صفحه‌ای می‌شد که با فونت ریزی آن‌را نوشته بودند. نگاهی به کل هیکل کاسه‌ای که خریده بودم انداختم وبعد دفترچه را ورق زدم. برای استفاده از کاسه نزدیک به بیست صفحه توضیحات نوشته بودند، که اصلا این کاسه برای چه مصارفی ساخته شده تا فرضا کسی در آن لنگه جورابش را نشوید یا آب رادیاتور هوا کشیده اتاق را در آن خالی نکند یا اینکه چطور کاسه را بشوییم، چه‌جور اسکاچی را با چه مقدار فشار بر سطح آن وارد کنیم، غذایی که در آن می‌ریزیم چقدر حرارت داشته باشد و چه کنیم رنگ گلش نرود و کلی توضیحات دیگر دست اخر هم چند عکس آتلیه‌ای از زوایای مختلف کاسه ضمیمه‌اش کرده بودند. یک برگه هم ته جعبه گذاشته بودند که کل توضیحات مهم را زیپ شده ومختصر یاد آوری می‌کرد تا اگر کسی مثل من به تورشان خورد که حوصله خواندن کاتالوگ را نداشت، کل داستان را در یک ورق حالیش کنند تا ندانم کاری یک مصرف کننده به نارضایتی سایر مصرف کنندگان و از دست رفتن بازار منتهی نشود، انصافا آن یک برگ هم با چند عکس، کل ماجرا‌ی کاسه را خوب حالیم کرد.
حالا همین دفترچه راهنما را تعمیم بدهید به فرهنگ، فرهنگ مثل هوا، مثل آب ساری و جاری است و از جایی به جایی دیگر در حرکت است و اتفاقا حیاتش در همین پویاییست. حالا بماند که چرا نسبت به فرهنگ خودمان آن‌قدر بی‌تفاوت شده‌ایم و فکری هم برای حال خرابش نمی‌کنیم. اما در عوض دنبال واردات فرهنگ‌های جدید هستیم. دست کم حالا که فرهنگ دیگران را به خانه می‌آوریم، لا‌اقل انصاف داشته باشیم و زحمت شناخت آن فرهنگ را هم با کمک کاتالوگ فرهنگی به خودمان بدهیم، اقلا همان یک صفحه توضیحات را نگاهی بیندازیم تا هم فرهنگ نو را لجن مال نکرده باشیم، هم آسیب مضاعف به فرهنگ مهجور خودمان وارد نکنیم، هم تکلیف را با خودمان روشن کنیم که ایا اصلا ژن رفتاری و تربیتی ما با آن فرهنگ نو سنخیتی دارد یا نه؟
مثلا اگر خواستیم آدم‌ها را فراموش کنیم و به جای آن با حیوانات آن هم از نوع سگی‌اش معاشرت کنیم، کاتالوگ سگ و کاتالوگ حقوق شهروندی را بخوانیم کاتالوگ فرهنگی آوردن سگ در پارک را بخوانیم به‌خصوص قسمت؛ اگر سگ‌تان چمن‌های پارک را کثیف کرد چه کنیم تا بچه‌های یک شهر آلوده و بیمار نشوند. یا اگر می‌خواهیم به پاس حمایت از حقوق حیوانات، حق بازی و پارس‌های وقت و بی‌وقت را به سگ عزیزمان بدهیم، کاتالوگ آپارتمان نشینی را هم ورقی بزنیم!
اصولا خواندن کاتالوگ چیز خوبی است خواه کاسه باشد، خواه اپارتمان، خواه سگ.
