این روزها شاید بسیاری از افراد جامعه، عبور سگ و گربه‌های خانگی از کنار خود را در معابر عمومی یا دیدن سگی که سر خود را از پنجره خودروکناری بیرون آورده تجربه کرده باشند. تجربه‌ای که شاید به تبع تلاش برخی برای پیروی از فرهنگ غربی یا به عبارت ساده‌تر به دلیل غرب‌زدگی و از سوی دیگر ضعف در اجرای قانون بیش‌تر از پیش در ایران دیده می‌شود.
قطعا افزایش نگهداری از حیواناتی همچون سگ توسط شهروندان و تردد آن‌ها در اماکن عمومی به علل مختلف فرهنگی، اجتماعی و قانونی وابسته است.
آزادی شهروندان، قربانی آزادی سگ‌ها
اما اینکه کدام عامل یا مرجع، مسئول تردد آزادانه و عادی نژادهای مختلف سگ‌ها در خیابان‌های شهر است و اینکه مسئولیت نقض حریم ایمن شهروندان در اماکن عمومی بر عهده کیست و علاوه بر آن مسئول اصلی تفریط در اجرای قانون مربوط به این امر، کدام مرجع قانونی است، همگی مسائلی است که ابهام در آن‌ها شاید مجوزی برای شهروندان و اهمال مجریان قانونی در برخورد با متخلفینشده است. اهمالی که با عدم برخورد مجریان قانونی مربوطه همراه بوده و دود آن نیز تنها به چشم شهروندان می‌رود.
۲۳ آذر ماه سال جاری دختر بچه‌ای ۱۰ ساله در پارک دریاچه لواسان مشغول دوچرخه‌سواری بود. بهار و خانواده وی حتی احتمال امکان وجود دو قلاده سگ شکاری بدون قلاده را در یک پارک عمومی نمی‌دادند. اما در همین حین دو قلاده سگ بزرگ و شکاری از نژادهای پتیبول و ژرمن به بهار حمله کرده و کودک را از ناحیه دست و نشیمن‌گاه دچار آسیب شدید می‌کنند. به طوری‌که کودک راهی بیمارستان شده و در حال حاضر حتی با وجود گذشت زمانی نسبتا طولانی از این حادثه، دختر بچه در وضعیت بدی قرار دارد و به دلیل ترس شدید و آسیب روحی به روانپزشک مراجعه می‌کند.(...)
قدم زدن سگ‌ها در فضای شهری قانونی است؟
اما حال سؤال اینجاست که مسئول آسیب مادی و معنوی به این دختر بچه یا دیگر افرادی که ممکن است در آینده این رخداد را تجربه کنند، کیست؟ آیا در کشور قوانینی برای منع تردد آزادانه حیوانات از جمله سگ وجود دارد و اگر وجود دارد و مجری قانون ملزم به اجرای آن است، چگونه این تعداد از سگ‌های متنوع هر روز در خیابان‌ها بدون هیچ‌گونه مانعی جولان می‌دهند؟
با نگاهی به قوانین کشور مشخص می‌شود که قوانین محدودکننده برای تردد حیوانات در فضای شهریوضع شده است. طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی، «گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس‌العین می‌باشند از قبیل سگ، در اماکن، معابر عمومی و وسایل نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون تا پنج میلیون ریال و به ضبط حیوان مذکور محکوم می‌شود.»
بر اساس این ماده مالکین در برابر حیوانات خود مسئول بوده و باید هر نوع خسارت مالی و جانی ایجاد شده از سوی حیوانات خود را به شرط وجود رابطه علیت بین اهمال افراد در نگهداری حیوان و نیز خسارات ایجاد شده، جبران کنند.
به عنوان مثال، فردی سگ خود را بدون قلاده به خیابان می‌آورد و حیوان مورد نظر به شخصی دیگر آسیب وارد می‌کند. در چنین شرایطی به دلیل اهمال صاحب حیوان، وی مسئول جبران خسارت وارده است.
طبق قانون حتی اگر حیوان موجب ترس، وحشت، هراس، هیجان و اضطراب فردی شده و این امر نوعا به دلیل شرایط خاص آسیب‌دیده مانند طفل، بیمار یا پیر بودن موجب آسیب جسمی یا روانی به وی شود، باتوجه به مبحث رفتارهای اصابتی و غیر اصابتی در قانون مجازات اسلامی، صاحب حیوان در صورت اهمال در نگهداری از آن، مسئول جبران خسارت خواهد بود.(...)
بر این اساس، قوانین محدودکننده و لازم برای ممنوعیت تردد حیوانات در اماکن عمومی وجود دارد و طبق این مواد، مجری‌های قانون از جمله نیروی انتظامی در صورت مشاهده حمل سگ در معابر عمومی موظف به برخورد و اجرای قانون یعنی ضبط حیوان مورد نظر و جریمه نقدی مالک آن هستند.
با وجود وضع قوانین لازم متأسفانه شاهد حضور نه چندان کم‌رنگ حیواناتی از جمله سگ در سطح شهر هستیم این در حالی است که گاهی این حیوانات در مناطقی که نیروهای انتظامی نیز حضور دارد، تردد داشته و با آن‌ها برخوردی نمی‌شود. داستان بهار یا بهارها احتمالا اولین بار نیست که در کشور رخ داده و تا زمانی که قوانین آن به طور جدی در کشور اجرا نشود شاهد داستان‌های مشابه دیگری نیز خواهیم بود.
ورود سگ ممنوع
اما باید گفت حمل سگ آن هم سگ‌هایی با نژادهای شکاری ازجمله پتیبول و ژرمن در کشورهای دیگر ازجمله آمریکا و اروپا نیز شرایط خاصی داشته و حتی ورود آن‌ها به برخی اماکن عمومی ممنوع است. در خود کشور آمریکا نیز سگ‌ها به ویژه سگ‌های پتیبول دارای قوانین بسیار سخت و خاصی بوده و نمی‌توانند به بسیاری از اماکن عمومی وارد شوند. برخی از ایالت‌های این کشور، نگهداری و حمل سگ پتیبول به طورکلی ممنوع کرده‌اند. به علاوه تردد حیوانات از جمله سگ در محیط‌هایی همچون، مراکز خرید، محدوده مدارس، کتابخانه‌ها، رستوران‌ها و برخی مناطق معین خلاف قانون است. به علاوه سگ‌ها تنها در مناطق تعیین‌شده و با حضور مالک خود می‌توانند در برخی نقاط شهری تردد داشته باشند.
همچنین بر اساس قوانین این کشور، حیوانات از جمله سگ‌ها در اطراف پارک‌ها و مناطق بازی کودکان به هیچ عنوان حق ورود یا تردد نداشته و تنها نگهبان پارک آن هم با شرایط خاص و مجوز قانونی می‌تواند به منظور انجام امور حفاظتی از سگ استفاده کند.(...)
قانون با متخلفین برخورد کند
با بررسی قوانین کشورهای دیگر در زمینه حمل و نگهداری سگ در اماکن عمومی، روشن است که حتی در کشورهایی که از لحاظ شرعی و دینی نیز منعی برای نگهداری حیواناتی ازجمله سگ وجود ندارد، قوانین شدید و محدودکننده اجازه ورود آزادانه حیوانات به اماکن عمومی و شهری را نمی دهد.
حال جای تعجب است که در ایران با وجود موازین شرعی مبنی بر حرام بودن نگهداری از حیوانی همچون سگ و علاوه بر آن وجود قوانین ممنوعیت تردد این حیوان در فضاهای عمومی، باز هم شاهد وجود آن در خیابان‌ها، پارک‌ها و حتی رستوران‌ها هستیم. امری که حتی اگر موجب آسیب فیزیکی سگ به شهروندان نشود، با ایجاد ترس در افراد به ویژه افراد خاص مانند کودکان، بیماران و افراد مسن می‌تواند موجب آسیب روانی یا معنوی و حتی صدماتی روحی و جسمی شود.
به گزارش مهر، در حال حاضر نیز با رسانه‌ای شدن داستان حمله سگ‌ها به دختربچه‌ای ۱۰ ساله در لواسان، انتظار می‌رود مراجع قضایی و مربوطه علاوه بر پیگیری این پرونده و مجازات افراد خاطی، از این پس نسبت به اجرای دقیق قوانین در این زمینه و برخورد با متخلفین جدی‌تر از پیش اقدام کنند.
جوان آنلاین