درد فک پایین میتواند نشانهای باشد برای مشکلات جدیتر مثل آرتروز و حمله قلبی، گاهی هم به علت تغییر عادت غذایی و جویدن آدامس دچار فک درد میشویم. متخصصان معتقدند که هرگز نباید از درد مفاصل و استخوانهای فک، بهخصوص زمانی که طولانی مدت به آن مبتلا هستیم چشمپوشی کنیم چرا که برخی مواقع درد فک پایین خطرناک است و ممکن است به مشکلات قلبی مربوط باشد.
علل و دلایل درد فک پایین
چندین دلیل برای درد فک وجود دارد و این ممکن است مربوط به آسیب جسمی، مشکلات عصب یا مشکلات مربوط به رگهای خونی باشد. رایجترین علت درد فک، اختلال مفاصل فک پایین (TMJ) است و این شرایط 12 درصد مردم را تحت تاثیر قرار میدهد. حدود 5 درصد بهخاطر شدت این مشکل به دنبال درمان پزشکی هستند. زنان در سن بارداری بیشتر تحت تأثیر این عارضه قرار میگیرند.
دیگر علل شناخته شده درد فک یا صورت، عبارتند از:
· دندان قروچه، ساییدن یا زیاد دهان را باز کردن
· استئومیلیت: وضعیتی است که در آن عفونت در بدن بر استخوانها و بافتهای مرتبط تأثیر میگذارد.
· درد زیر گوش
· ورم مفاصل یا آرتروز: ورم مفاصل، مانند آرتروز و استئوآرتروز، منجر به ساییده شدن سطح استخوانها میشود.
· مشکلات دندان و دهان؛ شامل بیماریهای لثه، خرابی دندان، شکاف دندان، دندان آسیب دیده، یا آبسه
· جراحت: شایع ترین علت درد فک، جراحت در فک است. اگر شما در یک سانحه بودهاید یا اخیرا سقوط کردهاید و بعد از آن دچار درد فک شدید، پس آسیب به مفصل فک شما به احتمال زیاد متهم اصلی خواهد بود.
· سردردهای خوشهای: اگر علاوه بر درد فک، درد پشت یا اطراف چشمها را تجربه میکنید، درد فک ممکن است به خاطر سردردهای خوشهای باشد که یکی از بدترین نوع سردردها هستند.
· آسیب عصبی: بعضی اوقات درد فک میتواند ناشی از درد عصبی باشد. درد عصبی یا نورالوژی سه گانه یک مشکلی است که با کمپرس روی عصب سه شاخه ایجاد میشود که دردی را در صورت، از جمله فک بالایی و پایینی شما ایجاد میکند.اگر شما فکر میکنید که این مشکل را دارید، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
· حمله قلبی: شاید یکی از بیشترین دلایل درد فک، حمله قلبی باشد؛ همه افراد در هنگام حمله قلبی درد فک ندارند، اما برای برخی افراد ممکن است این یکی از نشانههای اولیه باشد. در حالی که درد قفسه سینه نشانه بزرگ معمول است، اما در بسیاری از زنان درد در فک، پشت و گردن نیز نشانه است.
· مشکلات سینوزیت: این بیماری حفرههای بینی را تحت تاثیر قرار میدهد.
· سردردهای تنشی و عصبی :سردردهای تنشی معمولا از استرس ناشی میشوند و ممکن است منجر به درد صورت شوند.
· درد نوروپاتیک: این نوع از درد بلندمدت زمانی رخ میدهد که اعصاب آسیبدیده و سیگنالهای درد را به مغز ارسال میکنند. این درد میتواند پیوسته باشد یا از زمانی به زمان دیگر رخ دهد.
· درد رگی: این نوع درد وقتی رخ میدهد که تامین خون به بخشی از بدن دچار اختلال میشود. این بیماری از مشکلاتی مانند التهاب شریان سلولی عظیم و کالبد شکافی سرخرگ ایجاد میشود.
· درد عصبی عضلانی: این نوع درد با مشکلاتی ایجاد میشود که هم اعصاب و هم رگهای خونی مانند میگرن و سردرد خوشهای را تحت تاثیر قرار میدهد.درد همچنین میتواند ناشی از عوامل مرتبط با سبک زندگی، از جمله فشار و استرس عاطفی، اختلالات خواب، عدم وجود مواد مغذی خاصی و یا خستگی باشد.
· شرایط دیگری که ممکن است باعث درد فک و صورت شود شامل روماتیسم و ورم مفاصل، کمکاری تیروئید، بیماری لایم*، اسکلروز چندگانه، لوپوس، فیبرومیالژیا و برخی مشکلات سلامت روانی است.
درد فک و گوش و گلو
علائم بسته به دلیل ایجاد علائم متفاوت است. آنها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
ـ درد صورت که وقتی فک به کار گرفته میشود، بدتر شود.
ـ حساسیت و درد مفاصل و عضلات
ـ محدودیت محدوده حرکت
ـ باز یا بسته شدن فک با صدا
ـ زنگ گوش
ـ گوش درد
ـ سردرد یا گوش درد و فشار پشت چشمها
ـ سرگیجه
ـ قفل شدن فک
ـ دندان درد
ـ سردردهای تنشی
ـ درد عصبی، مثل سوزش
ـ تب
ـ ورم صورت
علائم دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشند و این به علت ریشهای درد فک بستگی دارد مهم است که مردم به دنبال رسیدگی درمان پزشکی باشند، تا علت درد را حل کنند. انجام این کار به سرعت میتواند به جلوگیری از بروز عوارض طولانی مدت کمک کند. دندانپزشکان، جراحان دهان و پزشکان قادر به ارزیابی درد فک هستند.
مشکلات دیگری هم ممکن است در ارتباط با درد فک وجود داشته باشند:
ـ عوارض دندانپزشکی
ـمشکلات جراحی
ـ عفونت
ـ مشکلات خلقی و روحی
ـ تغییر عادات غذایی
به منظور تشخیص و درمان علت درد فک، باید آزمایشهای خاصی را انجام داد؛ آزمایشهای زیر ممکن است به آنها کمک کند تا بیشتر در مورد علت درد فک متوجه شوند، از جمله:
ـ آزمایش فیزیکی، شامل ارزیابی اعصاب، استخوانهای گردن، فک، دهان و ماهیچه
ـ تاریخچه کامل پزشکی و درمانی
ـ تستهای آزمایشگاهی خاص مانند آزمایش خون گلبولهای قرمز، در تشخیص شرایطی که شامل درد است، مورد استفاده قرار میگیرد.
ـ برخی از روشهای تصویربرداری، رادیولوژی مانند اشعه ایکس یا ام.آر.آی.
ـ درمان و مراقبت روحی و روانی.
پیش گیری از بروز دوباره درد فک پایین
دانستن علت درد فک پایین، برای جلوگیری از بازگشت درد مهم است برخی از اقدامات پیشگیرانه اولیه ممکن است مفید باشند و این موارد عبارتند از:
ـ پرهیز از جویدن آدامس، جویدن ناخن، یا چیزهای سخت دیگر
ـ گاز زدن کمتری به مواد غذایی
ـ پرهیز از کافئین
ـ مکملهای غذایی کلسیم و منیزیم
ـ پرهیز از خمیازه کشیدن با فشار و شدت
ـ خوابیدن به پشت یا کناره، اجتناب از خوابیدن به شکم
ـ خودداری از دندان قروچه
ـ پرهیز از حمل کیف روی شانهها به مدت خیلی طولانی
ـ داشتن وضعیت بدنی صحیح
توجه: به دنبال درمان معمول دندانپزشکی باشید؛ افراد باید همیشه با پزشک خود صحبت کنند تا ایمنی هر گونه اقدام پیشگیرانه را تعیین کنند و اطمینان حاصل شود که این کار برای موقعیت منحصر به فرد آنها مناسب است.
درد فک پایین چه زمانی نگران کننده میشود؟
در صورتی که علائم زیر را تجربه می کنید، لازم است که به دنبال مراقبت پزشکی برای درد فک پایین باشید، مانند:
ـ جواب نگرفتن از درمانهای خانگی برای درمان درد فک پایین
ـ حرکات نامرتب فک
ـ مفاصل فک در هنگام حرکت صداها تولید میکنند.
ـ درد گردن یا بالای کمر
ـ درد چشم
ـ سردرد
ـ صدای زنگ در گوش
ـ مشکلات دندانی، از جمله دندانهای شکسته یا خراب