تعریف نماز جماعت
نماز جماعت نمازی است که دو نفر یا بیشتر با شرایط و کیفیتی خاص به جا میآورند. جماعت یعنی گروه و از آنجا که این نماز به طور جمعی و گروهی برپا میشود به آن نماز جماعت میگویند.
اهمیت نماز جماعت
نماز جماعت از مهمترین مستحبات و بزرگترین شعائر اسلامی است و در روایات فوقالعاده بر آن تکیه شده است به ویژه به همسایه مسجد یا کسی که صدای اذان آن را میشنود بیشتر سفارش گردیده است. سزاوار است انسان تا میتواند نماز را به جماعت بخواند.
در روایتی آمده است: اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آن ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد. هر قدر عدد نمازگزاران بیشتر شود ثواب نمازشان بیشتر خواهد شد و چنانچه شمار آنان از ده نفر بگذرد اگر تمام آسمانها کاغذ، دریاها مرکب، درختها قلم و ملائکه و انس و جن نویسنده شوند نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
در مورد نماز جماعت احکام و اجر و پاداش بسیاری وارد شده است که در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم:
ـ مستحب است نمازهای واجب به خصوص نمازهای شبانه روز را به جماعت بخوانند.
ـ شرکت در نماز جماعت برای همه مستحب است به ویژه برای همسایه مسجد.
ـ مستحب است انسان صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
ـ نماز جماعت هرچند اول وقت خوانده نشود از نماز فرادای اول وقت بهتر است. ثواب بیشتری دارد.
ـ نماز جماعتی که مختصر خوانده میشود از نماز فرادای طولانی بهتر است.
ـ سزاوار نیست انسان بدون عذر نماز جماعت را ترک کند.
ـ حاضر نشدن در نماز جماعت از روی بیاعتنایی به آن جایز نیست.
ـ وقتی که جماعت برپا میشود مستحب است کسی که نمازش را فرادا خوانده دوباره به جماعت بخواند.
امام یا مأموم میتواند (آیتالله سبحانی: نمیتواند) نمازی را که به جماعت خوانده دوباره به جماعت بخواند در صورتی که جماعت دوم و اشخاص آن غیر از اول باشد.
آیتالله بهجت: در صورتی که جماعت دوم دارای مزایای باشد که در شرع برتری و ترجیح داشته باشد و بخواهد به امید مطلوب بودن دوباره نماز را به جماعت بخواند جایز است.
آیتالله سیستانی: اگر امام یا مأموم بخواهد نمازی که به جماعت خوانده دوباره با جماعت بخواند هرچند استحبابش ثابت نیست ولی رجاء مانعی ندارد.
آیتالله صافی: اگر امام یا مأموم بخواهند پس از نمازی که به جماعت خواندهاند دوباره برای مأموم دیگری که نماز را به جماعت نخوانده امام شوند جایز است ولی اگر بخواهند برای دفعه سوم نماز دیگری با جماعت بخوانند اشکال دارد.