سحر یوسفی
بهار بهترین و معتدل‌ترین فصل در میان فصول چهارگانه است. هوا در بهار به تدریج گرم می‌شود و سرمای زمستان تحلیل می‌رود. در فصل زمستان به علت سرما، مواد زائد در بدن منجمد شده و باقی می‌مانند و در بهار که هوا کم‌کم گرم می‌شود، این مواد زائد به تدریج ذوب شده و به حرکت در می‌آیند. اگر بدن نتواند مواد زائد را به طور کامل دفع کند، این اخلاط به سوی اندام‌های ضعیف رفته و باعث تولید امراض شایعی مانند دمل‌ها، ورم‌های چرکی، جوش‌ها، خارش، ورم‌های حلق، خون‌ریزی بینی، زکام، گرفتگی صدا، سرفه، صرع، سکته‌ها و بیماری‌های دیگر می‌کند.
پیدایش بهار طبیعت، طبیعت بدن نیز دچار تغییر و تحول می‌شود که برای حفظ سلامتی باید متناسب با این تحولات ضمن مراقبت‌های بهداشتی، تغییراتی در تغذیه، استراحت، فعالیت بدنی و حتی پوشیدن لباس اعمال کرد که به حفظ سلامتی افراد کمک بسیار خواهد کرد.
بهار چه مزاجی دارد؟
مزاج فصل بهار، معتدل است. برخی افراد فصل بهار را به دلیل بروز بیماری‌هایی مثل تب‌ها، بثورات یا جوش، ورم‌ها و آلرژی‌ها بهار را از لحاظ رطوبت و گرمی معتدل می‌دانند.
با توجه به موارد یاد شده، پاک‌سازی بدن در این ایام از اهمیت وافری برخوردار است.
روش‌هایی برای پاک‌سازی
ـ از قدیم مرسوم بوده است که با آمدن فصل بهار، در هر منطقه با استفاده از سبزی‌های مخصوص همان منطقه آش‌های ساده درست می‌کردند. همچنین افزودن مقداری آلو، یا مقدار کمی مغز فلوس به این آش‌ها، ایجاد اسهال ضعیفی می‌کند که به خروج بهتر مواد زائد کمک می‌کند.
ـ یکی از مسهل‌های ساده دیگر، استفاده از کمی پودر هلیله سیاه داخل ماست است. سبزی پلو با سبزی‌هایی مثل غازیاغی و شنگ نیز مفید است. افراد توجه داشته باشند که اگر مبتلا به یبوست هستند، حتما آن را درمان کنند و بر طبق مزاج خود از ملین‌هایی مثل خاکشیر و آب گرم ناشتا، انجیر خیسانده در آب، روغن زیتون، روغن بادام شیرین و... استفاده کنند.
ـ مسأله دیگر، انتخاب نوع غذاست. در فصل بهار و نوروز نباید در مصرف غذاهای گرم و تر، گوشت‌ها، شیرینی‌ها و ادویه تند و تیز و نیز ترشی‌ها افراط کرد. چرا که این غذاها باعث تشدید عوارضی هم‌چون دردمفاصل، دردهای نقرسی و بسیاری از بیماری‌های بلغمی و سوداوی می‌شود. بهترین غذاها، آش و سوپ ساده با گیاهان و سبزی‌های هر منطقه، سوپ جو، سبزی پلو، ماءالشعیر طبی، کاهو و سکنجبین، سمنو (مخصوصا برای افراد مبتلا به کم‌خونی و ضعف) و میوه در حد متعادل است.
ـ افرادی که سالم هستند و مشکلات معده و مفاصل ندارند؛ می‌توانند سالاد کاهو را در یک وعده با کمی آبغوره و روغن زیتون میل کنند.
ـ افرادی که گرمای بدنشان بالاست و یا این‌که زیاد از شیرینی‌ها و غذاهای چرب و آجیل استفاده کرده‌اند؛ بهتر است از شربت‌های خانگی فرونشاننده حرارت مثل شربت ریواس، زرشک، غوره، نارنج و لیمو استفاده کنند.
ـ در مورد شیرینی‌ها سعی کنید انواع کوچک‌تر آن‌ها را انتخاب کنید تا حجم کمتری از مواد قندی ساده و چربی‌ها را دریافت کرده باشید. برای جلوگیری از غلظت خون، مصرف روزانه یک لیوان شربت عناب مناسب خواهد بود.
ـ کسانی‌که آلرژی فصلی دارند، باید از مصرف غذاهایی که سریعا در معده فساد می‌پذیرند؛ مثل خیار، گوجه فرنگی و شیر پرهیز کرده و ماءالشعیر طبی را طبق دستور تهیه و مصرف کنند:
یک لیوان جو درسته و پوست کنده را با پانزده لیوان آب روی شعله ملایم بجوشانید تا زمانی‌که جوها کاملا بشکفند و مرتب کف روی آب را جدا کنید. در آخر آب آن را صاف کنید و یک لیوان آن را با کمی عسل و با شکم خالی مصرف کنید. تا دو سه ساعت بعد از آن چیزی مصرف نکنید.
ـ اگر به فکر درمان ریشه‌ای آلرژی هستید، می‌توانید از تعطیلات نوروز استفاده کرده و زیر نظر متخصص برای سه روز فقط از ماءالشعیر استفاده کنید تا در حد بسیار بالایی از عارضه آلرژی رهایی پیدا می‌کنید.