ر.تیرگری
حضرت زینبسلاماللهعلیها بزرگ بانوی جهان اسلام، به فرموده امام سجادعلیهالسلام «دانایی بدون آموزگار و فهمیده بدون فهماننده» بود و الگوی راستین وی، بانوی دو جهان، حضرت فاطمهسلاماللهعلیها. زینبسلاماللهعلیها در دامان پرمهر و معنویت مادر از سرچشمه معارف ا سلامی و قرآنی سیراب گشت. رسالت راستین آن حضرت پس از واقعه کربلا روند تازهای یافت و حضرت زینبسلاماللهعلیها در این دوران در کاروان اسرای کربلا در برابر حکام جور به افشاگری ظلم و ستم وارد بر آلطه از سوی خاندان بنیامیه پرداختند و در کاخ یزید و ابن زیاد با تأکید بر حقانیت را ه خاندانشان بر سخنان و تبلیغات مسموم یزدیان علیه بنیهاشم خط بطلان کشیدند.
پینوشت: الاحتجاج ص 305
«اندیشکده پیامآور حماسه کربلا» به تازگس کتابس با عنوان «حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها»، سیمای انقلابی، جاودانه و اعجابانگیزی که باید از نو شناخت منتشر کرده است. این کتاب نگاه تازهای به شیرزن دشت کربلا دارد که میتواند الگوی تمام زنان مبارز جهان در تمام عصرها و نسلها باشد.
چنانچه مقام معظم رهبری میفرماید: «زینب کبریسلاماللهعلیها یک نمونه کامل از زن مسلمان یعنی الگویی که اسلام برای تربیت زنان در مقابل چشم مردم دنیا قرار داده است...»
سه نکته مهم و کلیدی در بیان معظمله وجود دارد: نمونه ک امل، جامع و دارای ابعاد گوناگون شخصیتی، الگو و اسوه برای تربیت زنان مسلمان و یک چهره سترگ و جاودانه جهانی برای بشریت.
حسین هراتی ـ رئیس هیئت امنای اندیشکده پیامآور حماسه کربلا ـ درباره انگیزه نگارش کتاب حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها میگوید: در ابعادی، تصورمان این است که آن حضرت، مظلومه واقع شدهاند و این غبار مظلومیت و عدم شناخت باید برطرف شود. تا چهره راستین ایشان مشخص گردد. از سویی دیگر بیانات مقام معظم رهبری درباره حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها به شکل جامع در جایی منتشر شده است... ایشان میگویند حضرت زینبسلاماللهعلیها الگویی است برای تمام زنان و مردان عالم، اگر زینب کبریسلاماللهعلیها نبود کربلا نبود... احساس کردیم فرمایشات ایشان به عنوان والاترین و بالاترین انسانی که بر قله همه ارزشها نشسته میتواند بهترین وسیله باشد برای بهتر شناختن شدن سیمای واقعی حضرت زینبسلاماللهعلیها.
7 ویژگی و خصوصیات بیبدیل پیامآور کربلا:
ـ پیامآور انقلاب جاودانه کربلا، کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود.
ـ حماسه آفرین نبرد تاریخساز پیروزی دو شکست «در کمتر از چهل روز یزید پلید و جنایتپیشه را به ندامت ذلیلانه و در حدود سه سال حکومت ننگین و فاسدش را به سقوط و زبالهدان تاریخ سپرد»
ـ الگوی تمام عیار جنگ نرم «جنگ نرم را در فرایند سهگانه استحاله، بیثباتسازی و براندازی نرم خلاصه میکنند و برنامه قیام و حرکت حضرتش در سه مؤلفه یاد شده دقیقا قابل ترسیم و ارائه است.»
ـ پرچمدار و قهرمان عرصه مدیریت در بحران در دنیای دیروز «امروز بهترین، کارآمدترین و موفقترین مدیریت را مدیریت بحران میدانند و کدامین بحران، عظیمتر و سهمگینتر از جامعه جانسوز کربلاست.»
ـ نماد راستین صبر، مقاومت و تجسم راستین شهامت و ایستادگی.
ـ الکوی زن مسلمان بارز برای تمام عصرها و نسلها.
ـ زن دیروز «پیامآور حماسه جاودانه کربلا»، زن امروز «برای تربیت زنام مسلمان»، زن فردا «تندیس زنده زن مسلمان در افق تمدن اسلامی»
زینب کبریسلاماللهعلیها نمونه کامل زن مسلمان
ـ حسین هراتی ـ رئیس هیئت امنای اندیشکده پیامآور حماسه کربلا ـ درباره سیمای جاودانه حضرت زینبسلاماللهعلیها میگوید:
استحضار دارید که سه زن در تاریخ اسلام نقش کلیدی و تاریخساز داشتند. حضرت خدیجهسلاماللهعلیها همسر پیامبر، حضرت فاطمه زهراسلاماللهعلیها و حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها که حضرت زینبسلاماللهعلیها به عنوان کوثر ثانی و نایبالزهرا معرفی میشوند. دو زن هم بودند که در تاریخ ادیان نقش داشتند. حضرت مریمسلاماللهعلیها و بانو آسیه همسر فرعون. بنا بر فرمایش مقام معظم رهبری که حضرت زینبسلاماللهعلیها یک نمونه کامل، جامع و یک چهره تابناک زن مسلمان در طول تاریخ است. در دنیای غرب ژاندارک را در فرانسه داریم که زنی مبارز بود و در دنیای شرق جمیله بوپاشا را در الجزایر که به عنوان الگو معرفی میشوند. حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها میتواند در تمام عصرها و نسلها برای تمام زنان مسلمان مبارز یک الگوی تمام عیار باشد.
نماد صبر و اسطوره مقاومت
آقای هراتی در ادامه میافزاید: حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها نماد صبر و اسطوره مقاومت و ایستادگی است، صبر در معصیت، صبر در طاعت و صبر در معصیت. حضرت در هر سه مورد، صبر و بردباری نشان دادهاند، به شکلی که ملائکه از پایداری ایشان دچار شگفتی و تعجب شدند. حضرت زینبسلاماللهعلیها سه نوع مرگ را تحمل کردند؛
موتالحمر یا مرگ سرخ «یکبار عبیدالله و یکبار یزید تصمیم گرفتند حضرت را به شهادت برسانند، اما هر دو موفق نشدند»، موتالبیض یا مرگ گرسنگی «امام سجادعلیهالسلام از عمه خود زینب کبری سؤال کردند که ای عمه بزرگوار! چرا نماز قفیله را نشسته میخوانی؟ گفت که ای پسر برادر! غذایی را که به من میدهند آن را بین بچهها تقسیم میکنم. چون احساس میکنم که آنها بیشتر از من به ای غذا نیاز دارند. توانی برای من نمانده است تا بتوانم سر پا این نماز را بخوانم» و موت اسود یا مرگ سیاه « آن در واقه دشنامها، ناسزاها، اهانتها و نیش زبانها بود که نثار حضرت میکردند. حضرت مانند کوه در برابر این دشنامها ایستادند و فرمودند: من هیچ چیز جز زیبایی نمیبینم.
الگوی زن مبارز برای تمام عصرها و نسلها
حضرت زینب کبریسلاماللهعلیها وقار وشخصیت را از جده گرامیاش، حضرت زینب کبری، حیا و عفت را از مادرش حضرت زینبسلاماللهعلیها، رسایی و شیوایی در بیان را از پدرش حضرت علیعلیهالسلام، حلم و بردباری را از برادرش امام حسن مجتبیعلیهالسلام و شجاعت و قوت قلب را از دیگر برادرش امام حسینعلیهالسلام آموخته بود. حضرت از هر کدام از این بزرگان نشانهای گرفته بود تا به شکل یک الگوی جامع زن مبارز برای تمام عصرها و نسلها معرفی بشود؛ لذا زندگی حضرت زینبسلاماللهعلیها میتواند یک الگوی رهاییبخش برای زنان مبارز مسلمان و غیر مسلمان به پا خاسته در سراسر جهان باشد.
شهادت یا وفات
آیا حضرت زینبسلاماللهعلیها به شهادت رسیدهاند؟ حسین هراتی در پاسخ به این سؤال میگوید: «در ؟چهار کتاب بحث از این است که ایشان به شهادت رسیدهاند: کتاب شرح الرجب آیتالله سید محمد شیرازی، کتاب زینب کبری از ولادت تا شهادت آیتالله محد کاظم قزوینی، کتاب قبله رنجها از انتشارات مهر و کتاب سه بانوی بهشتی نوشته آقای رفیعی.
بعد از فاجعه کربلا حضرت زینب به مدینه تشریف آورند، در آنجا جاهلیت پلید بنیامیه را برای مردم افشا کردند و آنان را به قیام فراخواندند. فرماندار مدینه در نامهای به یزید نوشت: ای یزید! در اینجا زینب دارد پایههای حکومتت را متزلزل میکند و مردم را به قیام علیه تو فرا میخواند. اگر این حرکت ادامه پیدا کند دیگر امنیتی برای ما باقی نمیماند. من چه کنم؟ یزید دستور داد که حضرت زینبسلاماللهعلیها را به محلی که امروز به نام زینبیه است، تبعید کنند. البته آنجا هم حضرت دست از افشاگری علیه حکومت یزید برنداشت و سرانجام به دستور یزید بانو را مسموم کردند و به شهادت رساندند.
اما چرا کلمه وفات برای ایشان استفاده میشود؛ حتی در تقویمهای رسمی جمهوری اسلامی، آن هم بعد از گذشت 39 سال از انقلاب اسلامی؟! عامل اصلی استیداد دیروز است که در صدر اسلام این استبداد خیلی شدید بود و حکام از به کار بردن کلمه شهید و شهادت به شدت در هراس بودند، حتی اگر کسی از فضائل ائمه و بزرگان دین میگفت تنبیه میشد و گاهی کتابهایی را هم در این زمینه نوشته میشد نابود میکردند. رفع این غفلت فقط با اطلاعرسانی بیشتر به مردم در این زمان امکانپذیر است که اصلاح تقویم را هم به دنبال خواهد داشت.
چرا عبداللهبنجعفر در کربلا نبود؟
یکی از سؤالهایی که در باب حضرت زینبسلامالللهعلیها همواره مطرح میشود که چرا عبداللهبنجعفر همسر ایشان در کربلا نبود. آقای هراتی میگوید: عبداللهبنجعفر ـ فرزند جعفر طیار ـ از یاران و نزدیکان حضرت علیعلیهالسلام بود و در کنار آن حضرت میجنگید و فردی بسیار با شهامت و باسخاوت بود. در ارتباط با این موضوع سه نگاه در تاریخ وجود دارد: 1ـ خود امام حسینعلیهالسلام از ایشان درخواست کرده بودند که عبدالله در مدینه بماند، زیرا بیم آن میرفت پس از رفتن امام حسینعلیهالسلام و یارانش از مدینه دشمن به تحرکاتی دست بزند. 2ـ چون ایشان کار تجارت انجام میداد، آن موقع در سفر تجارتی بود و سفرهای تجارتی در آن زمان سفرهای طولانی و درازمدتی بود. 3ـ ایشان گرفتار بیماری و درد چشم بود و میگویند که چشمانش دیگر دیدی نداشت. ولی وقتی خبر شهادت دو فرزندش به نام عون و محمد را به وی میدهند که در رکاب امام حسینعلیهالسلام به شهادت رسیدهاند، ضمن ابراز خوشحالی که فرزندانش به این افتخار بزرگ نایل شدهاند از اینکه نتواتنسته در کنار امام حسینعلیهالسلام حضور پیدا کند متأسف میشود.
آموزههایی از زندگی زینب کبریسلامالللهعلیها
هراتیمیگوید: از زندگی شیرزن دشت کربلا میتوان درسهای زیر را آموخت:
ـ انتخاب هدف بر مبنای تعالیم الهی و جهتدهی به سوی آن هدف.
ـ تبیین روش زندگی در همه ابعاد و جوانب حیات فردی و اجتماعی.
ـ استقامت و پایداری در راه هدف و خالی نکردن میدان.
ـ ولایتمداری و پیوند با ولایت و پافشاری بر آن.
ـ پیامرسانی در قالب امر به معروف و نهی از منکر.
ـ اخلاق توأم با ایمان در همه حالات.
ـ جرأت و شجاعت بیان حق.
ـعزت نفس و ارزش د ادن به وجود به عنوان امانت الهی.
ـ مدیریت خود و دیگر ابعاد وجودی در حین خشم و عاطفه شدید.
ـ بصیرت و حقشناسی در حرکتها و قیامها و الگویی برای شناسایی دشمن.
ـ فرصتشناسی و استفاده از آن در طریق انجام وظیفه.
ـ تحمل و صبر در برابر مشکلات الهی و رضای به قضای پروردگار.
ـ عفت و تقوا
ـ زنی بتشکن و الگویی برای مردمان آزاده و حقجو وحقطلب و...
خدا را به عمهام سوگند دهید
حسین هراتی سخنش را با خاطره زیر به پایان میبرد:
آیتالله حاج میرزا احمد سیبویه، از آقای حاج شیخ حسین سامرائی که از اتقیای اهل منبر در عراق بودند نقل کردهاند: در ایامی که در سامرا مشرف بودم، روز جمعهای از طرف عصر، به سرداب مقدس رفتم، در ایامی که در سامرا مشرف بودم روز جمعهای از طرف عصر به سرداب مقدس رفتم. دیدم غیر از من احدی نیست، حالی پیدا کردم و متوجه مقام حضرت صاحبالزمانعجلاللهتعالی شدم در آن حال صدایی از پشت سر شنیدم که به فارسی فرمود: «به شیعیان و دوستان بگویید که خدا را به حق عمهام حضرت زینبسلاماللهعلیها قسم دهند که فرج مرا نزدیک گرداند.»