مرجع تقلید

شرایط مرجع تقلید عبارتند از:

مرد بودن، بلوغ، عقل، عدالت، حلال‌زادگی، زنده بودن، شیعه دوازده امامی بودن، اعلم و داناتر از سایر مجتهدان بودن.

نکته

در شرایط مرجع تقلید ملیت و زبان و سن و سال مطرح نیست لذا در تقلید از مجتهد جامع الشرایط لازم نیست که کشور و محل سکونت او با کشور و محل سکونت مقلدش یکی باشد و این‌طور نیست که هر یک از مراجع تقلید که سن بیشتری داشت به طور حتم اعلم و داناتر از دیگران هم باشد.

ویژگی‌های روحی و اخلاقی مرجع

کسی که مرجع امور دینی مردم می‌شود باید علاوه بر تخصص علمی از ویژگی‌های روحی و اخلاقی والایی برخوردار باشد تا مطمئن شویم که طبق سلیقه خود سخن نمی‌گوید و آنچه را از کتاب خدا و سنت معصومین‌علیهم‌‌السلام به دست آورده بی‌کم و کاست بیان می‌کند. بنابراین در مسائل دینی باید از کسی پیروی نمود که علاوه بر تقدم و قوت فقاهت و اجتهاد بر دیگران دارای اخلاق و تقوای والا و برتری باشد و به آنچه از دستورهای دینی آموخته و به دیگران می‌آموزد خود نیز عمل کند. امام صادق‌علیه‌السلام در حدیثی شرایط فقیهی را که باید از او تقلید نمود چنین بیان فرموده‌اند: هرکس از فقها که حاکم نفس خویش، حافظ دین، مخالف هوای نفس و مطیع فرمان مولای خود باشد بر عموم مردم است که از وی تقلید کنند و این شرایط در بعضی از فقیهان شیعه است نه همه.

تقلید از مجتهد اعلم

تقلید از مجتهد اعلم واجب است.

مقدم بودن اعلمیت بر برتری در تقوا

باید از مجتهدی تقلید نمود که اعلم است حتی اگر مجتهد دیگری از او با‌تقواتر ولی علمش کمتر باشد نمی‌توان از او تقلید نمود چرا که اعلم بودن در مرجع تقلید مقدم بر با‌تقوا بودن است.

امام و آیت‌الله خامنه‌ای: بنابر احتیاط واجب باید از اعلم تقلید نمود.

تحقیق درباره مرجع

کسی که وظیفه‌اش تقلید است باید:

1ـ نسبت به مرجع تقلید جامع‌الشرایط تفحص و تحقیق کند.

2ـ در زمان جستجو و تحقیق بین اقوال و فتاوای کسانی که احتمال مرجعیت و اعلمیت آنان را می‌دهد احتیاط کند.