عاطفه میرافضل
شهرت یک ویژگی خاص دارد. زیر سایه شهرت، تصور برخی از مردم این میشود که هر کاری افراد مشهور انجام دهند کاملا صحیح است و باید آن را سرلوحه قرار داد. این تصور اشتباه در کنار میل زیاد به بیشتر دیده شدن زمینهای میشود تا برخی افراد تصمیم بگیرند مثل فلان فرد مشهور تبدیل به مدل شوند و به خاطر کماطلاعی در این عرصه کارشان میشود تقلید کورکورانه از آنچه که با فرهنگ غنی ما همسو نیست. فضایی مجازی هم که بستر لازم و کافی برای این نوع از عرض اندام را فراهم کرده پس چرا این طیف دست به کار نشوند؟ برای همین هم صفحات این قبیل آدمها فضایی میشود تا کاربران احساسات متفاوتی از دشنام تا لایک را انعکاس دهند. به خصوص اگر این مدلهای خانگی تقلید ناشیانهای از دنیای غرب باشد. موضوع همین است؛ کسی که زیاده از حد، بدون تفکر یا منطق میل زیاد به دیده شدن دارد، مورد قضاوتهای ریز و درشت هم واقع خواهد شد. در این فرصت نیمنگاهی به تعاریف مد و استایل و نگاه ویژه غرب به شرق! در این مقوله خاص میپردازیم.
مد و استایل
مُد کلمهای فرانسوی است واصطلاحی کلی در زمینه هنر طراحی پوشاک است که تحت تأثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص انجام میگیرد. مد، صنعتی پیچیده و شامل صنایع کوچکتری مانند فرآوردههای پوشاک و تأمین کالا، پارچه، مواد خام، رنگ و نهایتا دور یختن آنها است! اما استایل، سبک خاص شما در هر موضوعی است. استایل هویت خالص و حقیقی شماست. آنچه که به طور طبیعی خود را در نحوه لباس پوشیدن شما نشان خواهد داد. در واقع این سلیقه شخصی شماست که سبب استایل شما میشود. اما رسانهها با تبلیغ و به تصویر کشیدن آنچه که آفریده خودشان است و آن را عالی و بینقص میدانند شما را مجبور میکنند که توجه و تمرکز به خودتان را کنار گذاشته و به دیگران نگاه کنید. آن وقت شما به کلی خود را فراموش کرده و میکوشید استایل و ظاهر شخصی دیگر را دنبال و از آن تقلید کنید. اما نگاهی دقیقتر به این مقوله موضوع خاصتری را به معرض نمایش میگذارد. اینکه در این صنعت بسیاری از طراحان این صنعت از هنر شرق به خصوص معماری ایرانی اسلامی الهام میگیرند. در واقع هنر خود ما را، با بستهبندیهای جدیدتر و به روزتر تحویلمان میدهند و منت هم میگذارند! به چند نمونه نگاهی میاندازیم تا بیشتر فرهنگ اصیل و غنای آن را پاسداری کنیم.
گوچی و ارائه مدلهای قجری
برند گوچی در آخرین فشن شو خود، با خلاقیتی که به مدل لباس و چهره مانکنها داده، توجهات بسیاری را به سمت خود جلب کرده است. در واقع او برای این فشن شو از روسری، نقاب، خال، عمامه و معماری آسیایی الهام گرفته است.
گوچی در مورد این فشن شو گفته: «آنچه ما در این فشن شو آوردهایم، مانند ابروان پیوسته یا حجاب چیز جدیدی نیست، بلکه اینها پیشینهای کهن دارند که در حال حاضر نیز در بسیاری از فرهنگها و کشورها موجودند و تنها کاری که ما کردهایم، الهام از آنها بوده است. به عنوان مثال در تاجیکستان، ابروهای پیوسته سمبل زیبایی است. حتی اگر زنان ابروهای پیوستهای نداشته باشند، آن را با مداد میکشند تا بیشتر به چشم آیند. ابروان پیوسته و کمانی، خال صورت، مدل بستن روسری و...! با کمی دقت به این مدلها، شباهتهای زیادی را میان آنها و زنان قاجار نیز پیدا خواهیم کرد.
نقش گبه و قالی ایرانی در فشن شوی نیویورک
«توری برچ» که این روزها از طراحان مطرح آمریکاست، با طرحهای شیک و کلاسیک خود، جایگاه ویژهای در میان زنان پیرو مد کسب کرده است. وی که تاکنون چندین جایزه در دنیای مُد دریافت کرده، در فشن شوی جدید این برند برای پائیز و زمستان ۲۰۱۶، کلکسیون لباسهای خود را با نام ملاقات شرق و غرب، با الهام از گبه و قالی ایرانی و مراکشی طراحی کرده است. این فشن شو نشان داد ک یک طراح خوشفکر آمریکایی که در نیویورک زندگی میکند، بهتر از طراحان شرقی میتواند از نقش و نگارهای سنتی ایرانیان استفاده کند و علاوه بر یک اثر هنری، محصولی با کیفیت تولید کند که از نظر اقتصادی و فرهنگی هم مفید است.
سال گذشته هم برند فشن مشهور «ژیوانشی» از طرح و نقش گبه و قالی ایرانی در کلکسیون لباسهای جدید خود استفاده کرده بود.
جوانان و تحرکات اجتماعی
کارشناسان جامعهشناسی در اینباره میگویند: «وقتی پدیده اجتماعی همهگیر میشود باید عوامل مؤثر در گسترش آن پدیده را توسط مردم بررسی کرد. باید دید ریشه در چیست و چرا برخی افراد، خطرات را به جان خریده و به دنبال آن پدیده میروند. مدلینگ شدن هم از این قاعده مستثنی نیست».
کارشناسان در انتقاد از کسانی که این افراد را بیمار میکنند، میگویند: «آنها تنها به دنبال یک راه حل برای مشکلات خود هستند اما راه حل غلطی را انتخاب میکنند. تا چند وقت پیش شاهد اپیدمی مدلینگ در میان جوانان نبودیم در حالی که امروز سایتهای اینترنتی پر است از جوانان مدلینگ، باید دید که چه عاملی باعث شیوع این همه پدیده شده است. برخی جوانان ما از روی بیکاری به انواع و اقسام کارها روی میآورند تا اوقات خود را پر کنند. تنها سرگرمی جوانان ما فضای مجازی است در حالی که اگر جوانان ما صاحب شغل و کاری باشند وقت خود را صرف چرخیدن در فضای مجازی با همه جذابیتهایش نمیکنند. برخی از جوانان بیکار هدف و ایده خود را گم میکنند، پس برای بازیابی شخصیت خویش به کارهایی روی میآورند که به دیگران بگویند که هستند».
عجایبی که قواعد را شکستند
صنعت مدلینگ در حال پارو کردن پولهای هنگفت است بر همین اساس مصلحت را در این میبیند که تب کاذب این جریان را به جامعه تزریق کند. برای همین گاهی طراحان مد، قوانین را میشکنند و معیار زیبایی را به دلخواه خود، تغییر میدهند تا شاهد عجیبترینها، حتی غیرممکنها در این صنعت باشیم و البته رقابت هم داغتر شود. جالبتر این که در غرب، حتی در صنعت مد که بیشتر بر اساس زیبایی و توانمندیهای ظاهری است حتی از نقاط ضعف فیزیکی افراد جامعه هم در این راستا استفاده میشود. در حالی که افراد معلول یا مبتلا به سندرمداون در غرب در مدلینگ فعالیت دارند اما جوانان ما به خصوص جوانان جامعه مجازی، بیشتر در صددند تا با جراحیهای زیبایی از خودشان ملکههای به ظاهر بیعیب و نقص بسازند و خودشان را به عروسک تبدیل کنند. به چند نمونه از موارد عجیب این صنعت آشنا میشویم:
زنی که مبتلا به دیستروفی ماهیچهای است
این مدل از ابتدای تولدش تا به امروز با بیماری دیستروفی ماهیچهای دست و پنجه نرم میکند. بیماری دیستروفی ماهیچهای اختلال رشد در بافتها و اندامهای زنده بر اثر سوءِتغذیه یا نبود مواد غذایی قابل مصرف است. اما این مدل جوان ناامید نشد و زندگی طبیعی خود را ادامه داد و برای اهداف زندگیاش که فعالیت در دنیای مادلینگ بود، جنگید.
او ابتدا به عنوان گزارشگر مجله مد و فشن استخدام شد اما پس از ملاقات مدیر خانه مد دیزل، زندگیاش تغییر کرد. آنها به دنبال مدلی جوان با سابقه فرهنگی بالا بودند اما پس از دیدن جیلیان تصمیم گرفتند که تنها برای خنده و سرگرمی او را انتخاب کنند! اما بعدتر او به عنوان چهره در کمپینهای بعدی نیز فعالیت کرد.
زن 85 ساله
معمولا فعالیت مدلها تا سن 40 سالگی است، به بیان دیگر پس از این سن بازنشست میشوند زیرا دنیای مد دنیای جوانی، زیبایی و شادابی است. اما این زن مدل 85 سالهای است که به جهان نشان داد که زیبایی به سن نیست.
مدلی که چشمهایش چپ است
این زن همه خصوصیات لازم را برای مدل شدن دارد: زیبایی، تناسب اندام، جوانی... اما یک چیز او را از دیگر مانکنها جدا میکند و آن چشمهایش است. در واقع چشمهای او چپ است. شاید هر کس دیگری جای او بود فکر فعالیت در این حرفه را هم نمیکرد اما او برای رسیدن به آرزوهایش دست از تلاش برنداشت و توانست حتی با نقصی که در چهرهاش دارد، در صنعت مد و فشن فعالیت کند.
مانکن مردی که یک پا ندارد!
مدل فیتنس 24 سالهای است که یک پا ندارد. او به دلیل زیبایی و اندام زیبایش به عنوان مدل انتخاب شده و آنقدر در کارش مهارت دارد که نداشتن پا هم مانع پیشرفتاش نشد. او کل بدناش را تتو کرده و در واقع تتوهای بدن او، حتی قبل از پاهایش جلب توجه میکند.
پدربزرگ 72 سالهای که مدل لباس نوجوانان شده است!
اولین و مسنترین مانکن مردی است که به عنوان مدل لباسهای دختران نوجوان انتخاب شده است. در سال 2012، زمانی که عکسهای این مرد چینی 72 ساله منتشر شد، چشمان زیادی را متعجب کرد اما از همان زمان بود که او طرفداران زیادی پیدا کرد و پیشنهادهای بیشتری در زمینه مد و فشن به او شد.
افراد زشت نباید از دیگران عقب بمانند!
اگر فکر میکنید که تنها زیبارویان میتوانند قدم به دنیای مد و فشن بگذارند، اشتباه کردهاید. حتی افراد زشت هم در این صنعت جا دارند. به عنوان مثل یک خانه مد در لندن کمپینی از مدلهایی که چهره زیبایی ندارند، راهاندازی کرده که افراد میتوانند در آنجا به عنوان مدل فعالیت کنند.