زهرا کیایی، دکترای روانشناسی
هر یک از ما در زندگی خود به سوی مقصود و هدفی در حرکتیم و رسیدن به خوشبختی و آرامش خویش را در رسیدن به آن اهداف می‌دانیم و زمان و توان خود را در آن مسیر صرف می‌کنیم، ولی جالب آنجاست که پس از دستیابی به آن اهداف؛ آرام نمی‌گیریم و احساس خوشبختی نمی‌کنیم بلکه ظرف مدتی کوتاه هدفی دیگر را وجه همت خود قرار می‌دهیم! پس سوال اینجاست که چگونه می‌توان احساس آرامش و برخورداری از یک زندگی خوب داشت؟ باید این را بدانیم که هدف نهایی زندگی دستیابی به فلان مرتبه دانشگاهی نیست! هدف نهایی زندگی این نیست که یک مرسدس داشته باشیم! هدف نهایی زندگی داشتن یک میلیارد تومن پول یا یک حساب بانکی یا یک خانه نیست! بلکه هدف زندگی داشتن یک زندگی خوب است. برای این منظور باید به طور مداوم از خودتان بپرسید که چه چیز برای زندگی من خوب است؟ و پاسخ این سؤال را در هریک از جنبه‌های زندگی خود شامل: معنویت، بهداشت، اقتصاد، روابط، تفریحات و غیره بدهید.
در اینجا لیست کوتاهی از آنچه را که یک زندگی خوب، به معنای زندگی که در آن احساس موفقیت و آرامش و سعادت کنید ارائه می‌کنیم: (این نکته شایان ذکر است که علاوه بر این موارد که در اینجا ذکر می‌شود گزاره‌های دیگری نیز وجود دارد اما این امر را ضمانت می‌کند که اجرای درست این‌ها شما را به سوی سایر گزاره‌ها رهنمون شده بر روی قلتک زندگی خوب می‌اندازد)
اول: بهره‌وری
انسان چنانچه تولید کننده و سودمند نباشد خوشحال و راضی نخواهد بود! زندگی همچون یک بازی و مسابقه است و بازی زندگی به معنای استراحت نیست! بله ما به استراحت نیاز داریم اما به میزانی که قدرت‌مان را برای بهره‌وری و سودمندی بیشتر بازیابی کنیم. دلیل فصل‌ها، خاک و آب و آفتاب و دانه و درکل معجزه زندگی چیست؟ آیا تنها برای آن است که بی‌توجه از کنارشان عبور کنیم و به دنبال کارهای روزانمان باشیم؟ یا آنکه گاه نگاهی بیندازیم و بگوییم: وه! چقدر شگفت انگیز؟! خیر! بدون شک آنها برای این منظورند که انسان بیندیشد که به وسیله این ابزارها چه می‌تواند بکند و چه کاری از دست او ساخته است! تصور بیهودگی پیرامون معجزه زندگی عامل بیهوده زیستن اغلب انسان‌ها و نداشتن بهره‌وری کافیست و این امر خود سبب افسردگی و خمودگی و کسالت افراد می‌شود! به این معنا نداشتن بهره‌وری مساوی است باکسالت، خمودگی و در نهایت احساس افسردگی و بیماری!
دوم:دوستان خوب
احتمالا دوستی بزرگ‌ترین سیستم حمایتی در جهان است! بنابراین برای توسعه آن کم نگذارید. فواید آن فوق‌العاده است و هیچ چیز با آن مطابقت ندارد!
دوستان افراد شگفت انگیزی هستند که همه چیز را راجع به شما می‌دانند و بسیار شبیه خودتان هستند. گروهی از آنان دوستان واقعی و صمیمی شما هستند که در شرایط سخت و آسان زندگی همراهتانند و مشکلات زندگی شما نه تنها آنان را به عقب نمی‌راند بلکه سینه سپر کرده و برای کمک به شما پیشگام می‌شوند و البته گروه دیگر آنها کسانی هستند که دوستان معمولی شما محسوب می‌شوند و مثلا اگر آنان را برای یک مهمانی دعوت کنید حاضر می‌شوند و دعوت شما را قبول می‌کنند.
شما به هر دو گروه این دوستان نیاز دارید، هم دوستان واقعی و هم دوستان معمولی یا همان موقتی.
سوم: فرهنگ شما
زبان، موسیقی، مراسم‌ها، سنتها، نوع پوشش و غیره، همگی مواردی است که منحصر به فرد بودن شما را رقم می‌زند و شما موظف به حفظ آنها هستید! ترکیب این تفاوت‌ها در میان افراد گوناگون بشر است که برای جهان انرژی، قدرت، نفوذ و سلامت را به ارمغان می‌آورد. دوری گزیدن از فرهنگ خویش یعنی بریدن بخشی از منحصر به فرد بودن و هویت خویش و این امر سبب استهلاک شما در سایر فرهنگ‌هایی می‌شود که خوب نمی‌شناسیدشان و در آن محیط همواره بیگانه و غریبه محسوب می‌شوید. این امر هم پیرامون فرهنگ ملی و هم خرده فرهنگ‌های یک سرزمین صدق می‌کند. مثلا فردی که در خورده فرهنگ گیلکی است و فرهنگ ملی ایرانی در وجود او رشد یافته چنانچه تصمیم بگیرد نخست از قواعد فرهنگی گیلکی و سپس قواعد فرهنگ ملی خود جدا شده به هر فرهنگ دیگری بپیوندد حالت او همانند جدا کردن گیاهی از ریشه‌اش خواهد بود که خشک یا بی‌رمق می‌شود! این امری است که در سلامت روان افراد سبب مردگی یا بی‌رمقی شده و در خوشبینانه‌ترین حالت در اقیانوسی که نمی‌شناسد غرق می‌شود! افسردگی و اضطراب و در نهایت بی‌هویتی و سرگردانی پیامدهایی است که به دلیل از دست رفتن منحصر به فردیتان و تلاشتان برای شبیه دیگران شدن رخ می‌دهد.
چهارم: معنویت
معنویت امروزه بخش عظیمی از تحقیقات اندیشکده‌ها و دانشگاه‌های غرب و شرق را به خود اختصاص داده و همگان را نسبت به آثار اعجاب انگیزش به اعتراف واداشته است! روان انسان به شکل طبیعی به معنویت نیازمند است و آن چیزی است که از ما، ما می‌سازد و با حیوانات متفاوتمان می‌کند! همینطور سبب شکل گیری یک ملت واحد شده و ما را از بی توجهی به این نیاز درونیمان که همان بخش معنوی شخصیت ماست برحذر می‌دارد! تا با مطالعه و تمرین و آموزش و آموختن به آن بپردازیم؛ به این معنا که معنویت عرصه فکر و عمل و آموزش را شامل می‌شود و تنها شامل اعمال روتین در کنج خانه یا در مسجد و کلیسا نیست! آن سبکی از تفکر و زندگی است که همواره در خلوت و جلوت با افراد همراه است! بر اساس پژوهش‌ها معنویت عامل کاهش بیماری‌های جسم و روان و بهبود سریع‌تر افراد مبتلا به آن‌هاست. همینطور این پژوهش‌های گسترده در غرب نشان می‌دهد که معنویت عامل کاهش اختلافات خانوادگی و زناشویی و ماندگاری بیشتر زندگی زوجین است و ده‌ها مورد دیگری که در تحقیقات خود بدان دست یافته‌اند! نتیجه آن که این گزینه اثری بی‌بدیل در بهره‌مندی از زندگی خوب دارد و نبود آن افراد را مبتلا به احساس تهی بودن و ناایمنی خواهد کرد! ناایمنی که خود پایه گذار تشویش و اضطراب و عامل اختلالات روانی است که بشر امروز با آن دست بگریبان است و نتوانسته با فشار داروهای شیمیایی و روش‌های پزشکی و روانپزشکی امروز به بهبود آنها بپردازد!
پنجم: هیچ چیز را از دست ندهید!
این اصل را خودتان بدانید و به فرزندانتان نیز در عمل یاد دهید. به آن معنا که تا آخرین لحظه زندگیتان از همه چیز استفاده کنید. رفتن در طبیعت، حضور در یک کنسرت موسیقی، دیدن یک فیلم، انجام یک بازی! انسان‌هایی را می‌شناسیم که حتی در 93 سالگی هم اگر با آنان در ساعت 9 شب تماس بگیرید خانه نخواهند بود! بلکه در حال فعالیت تفریحی، اجتماعی یا حتی کاری هستند!
به سوی هرچیزی که احتمالا می‌توانید انجام دهید حرکت کنید. همه چیز را ببینید و هر آنچه را که می‌توانید، تجربه کنید. سرزندگی یک اساس در زندگی است. اگر خوب زندگی کنید خوب هم کسب معاش می‌کنید. اگر خوب زندگی کنید در چهره‌تان هم معلوم خواهد بود! حتی در تن صدایتان! خوب زندگی کردن به شما انرژی منحصر به فرد و جادویی خواهد داد که نه تنها بر زندگی شخصی و درآمدیتان بلکه بر تمام شئون دیگر زندگیتان نیز اثر گذار است و به شما حیاتی می‌دهد که هیچ چیز دیگری آن را به شما نخواهد داد.
ششم: خانواده
وقتی روی آنها سرمایه گذاری می‌کنید آنان نیز روی شما سرمایه گذاری می‌کنند و زمانی که الهام بخش آنان می‌شوید آنها نیز به شما الهام بخشی می‌کنند. باید مراقب این جزء مهم هویتیتان باشید.
اگر یک مرد از خانه بیرون می‌رود و هنوز می‌تواند محبت همسر و فرزندانش را در وجود خود احساس کند، او یک مرد قدرمند و موفق است و اگر یک زن محبت همسرش را در زمانی که او حضور ندارد هنوز احساس می‌کند او زنی موفق و قوی خواهد بود و اگر فرزندان پس از خروج از خانه و رفتن به سوی مدرسه و دانشگاه خویش لطف و محبت والدین خود را همراه دارند، آنان موفق و قوی خواهند بود. این همان ارزش‌های اساسی شما و از خاص‌ترین اموراتی است که شما را قوی و اثر گذار می‌کند. بنابراین فرصت را از دست ندهید و این سرمایه عظیم را در خانواده خود بشناسید وحفظ کنید به همراه ببرید!
بزرگی می‌گفت:«ارزش‌های زیادی وجود دارد اما مهم‌ترینش آن است که کسی مراقب کس دیگر باشد» و عشق و دوست داشتن بزرگ‌ترین ارزش‌هاست. بدون شک این چیزی است که تنها در خانواده یافت می‌شود و نداشتن این سرمایه یا بی‌توجهی به آن ایجادکننده مانع عظیم رشد فردی و نفوذ اجتماعی و سعادتمندی شماست.
حرف آخر
به این طریق آنچه شما را خشنود خواهد کرد نه خواسته‌های شما در طول زندگی و اهداف مالی و تحصیلی یا شغلیتان، بلکه توجه به نیازمندی‌های ذاتی و انسانیتان است! برای همین منظور باید چشم بر شلوغی‌های زندگی مدرن و تبلیغات گسترده‌ای که اهداف تجاری دارند فرو بسته و بجای اثرپذیری از برق ماشین‌های پورشه و مرسدس و خانه‌های لوکس و زندگی‌های لاکچری «اهداف درستتان را بخاطر بیاورید که همان دلائلی هستند که بخاطر آنها در حال کار و فعالیتید»! یعنی بهره‌وری، خانواده، دوستان، تجربه، معنویت و فرهنگ. دستیابی و محافظت از این گزینه‌ها شما را در شرایط «خوب زندگی» قرار خواهد داد و به واقع ملاک‌های زندگی خوب برای هر فرد بهره‌مندی از این گزینه‌هاست! روزانه لازم است بر روی گزینه‌های گفته شده تمرکز کنید و با همین اهداف قدم در آغاز روزی نو در محیط شخصی و اجتماعیتان بگذارید! فراموش نکنیم که نادیده گرفتن این گزاره‌ها به هر دلیلی که باشد، «حس خمودگی»، «افسردگی»، «سرگردانی»، «پوچی» و «بی هویتی» را به شما تقدیم می‌کند حتی اگر در شیک‌ترین خیابان‌های پاریس یا سن‌پترزبوگ یا لاس‌وگاس در حالی‌که به عنوان مهندس یک شرکت برند از محل کارتان سوار بر یک ماشین پورشه به سمت منزل چند صد متری خود در بهترین نقطه شهر در حرکت باشید!
با نگاهی به مقاله
2018), (jim, Rohn
Good Life Contains These 6 Essentials