سحر یوسفی
نخود از منظر طب سنتی در گروه حبوبات و غلات قرار میگیرد و دارای مزاج گرم و خشک است. البته مزاج نخود سبز یا نخودفرنگی، سرد و تر محسوب میشود. نخود یکی از بهترین حبوبات برای غذای انسان است و آنچنان که در طب سنتی بر مصرف آن تأکید شده است درباره هیچ یک از حبوبات تأکید نشده است اما متأسفانه امروزه بسیار کمتر از گذشته در سفره ایرانیان دیده میشود.
تجزیه تحلیل نخود
نخود که جزو خانواده حبوبات محسوب میشود دارای املاح، ویتامین و پروتئینهای متعددی از جمله نشاسته، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، روغن گیاهی، مس و ویتامینهایی مانند ویتامین A، 1B، 2 Bاست.بنابراین نخود دارای اسیدآمینههای مختلف، ویتامینها و مواد معدنی بسیار مفیدی است که میتوانیم بگوییم نخود نه فقط یک غذا بلکه به عنوان یک دارو محسوب میشود.
ملین، مقوی حرارت غریزی و تقویت کننده ریه و کمر، تولیدکننده خون صالح، اشتهاآور، تغذیهکننده ریه و معده بوده، اثر غذایی آن در ریه بیشتر از سایر حبوبات میباشد. در گرفتگی صدا اگر همراه با تب نباشد، خوردن آن با شیر و در صورت وجود تب با آب مفید میباشد. خیسانده آن در سرکه به مدت یک شب جهت کشتن کرم معده بسیار مفید است. آشامیدن آب پخته آن با نمک (نخودآب)، تکه کننده اخلاط لزج و بازکننده انسدادها است. ادرارآور، برطرفکننده درد سینه و عفونت ریه میباشد.
خواص دارویی نخود
· طبق بررسیهای به عمل آمده مشخص شده است که نخود اثر دفع اسید اوریک و کلرورها را داشته و ضدعفونیکننده مجاری ادراری است.
· خوردن نخود با شیر تازه برای گرفتگی صدا که ناشی از خشکی باشد، مفید است. با اینحال، اگر بیمار تب داشته باشد، باید بهجای شیر از آب استفاده کند. خوردن نخودآب (طرز تهیه در انتها قید شده است) با کمی نمک، اخلاط و مواد لزج را از بدن دفع میکند و برای مقابله با بیماریهای ریه و مفاصل مفید است.
· نخود تقویتکننده قلب بوده و در رفع یبوستهای حاد و مزمن مؤثر است همچنین عضلات اسکلتی را تقویت میکند و به همین دلیل مصرف آن به ورزشکاران توصیه میشود.
· نخود دارای خاصیت ضد سرفه و سرماخوردگی است. این ماده غذایی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند بنابراین به افرادی که دارای بیماریهای خود ایمنی مانند ام ـ اس هستند نیز توصیه میشود.
· نخود از بین برنده انگلهای روده، برطرفکننده درد سینه و تنگی نفس، تقویتکننده ریشه مو، درمان زردی، درمان دردهای کلیه و افزایش حافظه است.
· نخود برای درمان پوکی استخوان به دلیل منابع غنی کلسیم بسیار سودمند است در دوران رشد استخوانها و دندانها مصرف آن توصیه میشود.
خواص آب نخود
· خوردن آب نخود پخته با قدری نمک، بازکننده گرفتگیها، مُدر و برای درد سینه و زخمهای ریه مفید است.
· خوردن آب خیس کرده نخود برای کاهش ورم لثهها و تسکین درد دندان مفید است.
· برای تقویت نیروی جنسی و رفع ناباروریها نیز مصرف نخود به اشکال مختلف توصیه میشود. به طور مثال به این افراد توصیه میشود روزی یک لیوان آب نخود تهیه و میل کنند. برای اینکار نخود را شب در آب خیس کنند و صبح آب آنرا صاف کرده، آن آب را با کمی عسل شیرین نموده و میل کنند. خود نخود را نیز پس از خیس خوردن میتوانند خام یا پخته میل کنند.
از مواد غذایی خاصی که مُصلح نخود هستند، میتوان به این موارد اشاره کرد: زیره، شوید و سکنجبین. مُصلحهای نخود سبز نیز شامل این موارد میشوند: آویشن، دارچین، زنجبیل، فلفل سیاه.
مضرات نخود
· نخود برای مثانه و زخم مثانه مضر است از اینرو باید با خشخاش خورده شود. خوردن نخود سبب ایجاد نفخ و گاز میکند و دیرهضم است.
· آشامیدن آب پس از خوردن نخود مضر است.
روش تهیه نخودچی
برای تهیه نخودچی، پس از آب پز کردن نخودهای تازه آنها را آبکش کرده و پوست ور آمده آن را براحتی جدا میکنند تا آخرین مرحله پخت را پشت سر بگذارد و سپس با کمی نمک آن را تفت میدهند.
روش تهیه نخودآب
نخود خسیانده را همراه با پیازداغ از قبل تهیه شده تفت میدهیم و کمی فلفل سیاه و زردچوبه و نمک به ترکیب فوق اضافه میکنیم. به مخلوط فوق به میزان کافی آب اضاف کنید و اجازه دهید روی شعله گاز نخودها کاملا نرم و پخته شود. ترکیب فوق را همراه با کمی آویشن و آب لیموترش میل کنید.