زهرا چيذری
زنان ايراني در خطرند. كافي است سري به آمار و ارقام اعلامي بزنيد تا دريابيد اوضاع سلامت زنان در كشورمان چندان مناسب نيست و در كنار سلامت، برخي آمار هم از افزايش آسيب‌هاي اجتماعي ميان اين نيمه پيكره جامعه حكايت دارد. اين در حالي است كه كم نيستند زناني كه به ظاهرشان آنچنان اهميت مي‌دهند كه كشورمان را در حوزه مصرف لوازم آرايشی ركورددار كرده‌اند، اما همين زنان وقتي پاي سلامتشان به ميان مي‌آيد با چالش مواجهند به گونه‌اي كه اگرچه اميد به زندگي در زنان از مردان بيشتر است، اما در برخي بيماري‌ها نظير ديابت سير فزاينده‌اي را در زنان شاهديم؛ همچنان‌كه آمار رشد ايدز هم در زنان بالاتر از مردان است.
اولويت فرم به محتوا موضوعي است كه انگار در باورهاي ما ريشه دارد
و موجب شده تا بسياري از رفتارهايمان را تحت‌الشعاع قرار دهد. يكي از اين حوزه‌ها
هم مباحث مرتبط با سلامت است به گونه‌اي كه اگرچه زنان ما به ظاهر خود اهميت زيادي
مي‌دهند و مصرف لوازم آرايشی يا اعمال جراحي زيبايي در آن‌ها بالاست، اما چندان
به فكر سلامت خود نيستند و از سوي ديگر بيش از مردان در معرض آسيب‌هاي اجتماعي
قرار دارند. جالب اينجاست كه با همه اين چالش‌ها باز هم اميد به زندگي در زنان از
مردان بالاتر است.
بيماري شيرين در كمين زنان ايراني
دكتر محمدباقر لاريجاني، معاون آموزشي
وزارت بهداشت و پژوهشگر با اشاره به اينكه در كشور ما ميزان مرگ و مير در مردان
بيش از زنان است، مي‌گويد: اين در حالي است كه ميزان بروز برخي بيماري‌ها مانند
ديابت در زنان بيشتر از مردان بوده است. همچنين درصد شيوع چاقي در زنان ۳۰
درصد است، يعني يك چهارم جمعيت كشور ما چاقند و زنان نيز بيش از مردان چاق هستند.
وي با بيان اينكه سير فزاينده بيماري
ديابت را در زنان شاهديم تصريح مي‌كند: وضعيت زنان از نظر شيوع ديابت بدتر از
مردان است. همچنين ۳۰ درصد جمعيت ما مبتلا به فشارخون هستند كه اين بيماري در جمعيت
زنان بيشتر است. در عين حال يك چهارم كشور ما از افزايش چربي خون رنج مي‌برند كه
در اين ميان اين بيماري زنان بيشتري را درگير كرده است.
خانه داري ورزش نيست
اغلب زنان ايراني بخش عمده‌اي از وقتشان را به خانه‌داري و رفت
و روب خانه مشغولند و تصور مي‌كنند فعاليت فيزيكي مناسبي دارند، اما لاريجاني با بيان
اينكه ۹۰ درصد جمعيت كشور فعاليت فيزيكي ندارند و اين ميزان در زنان
بسيار بيشتر است، تأكيد مي‌كند: زنان فكر مي‌كنند كارِ خانه نوعي فعاليت فيزيكي
است، اما چنين تصوري اشتباه است. بايد توجه كرد كه كافي نبودن فعاليت فيزيكي مشكل
تمام جمعيت كشور ماست، به طوري كه در تمام افراد اعم از دانش‌آموز تا افراد
سالخورده وضعيت فعاليت فيزيكي نامناسب است. در عين حال ميزان شيوع چاقي و ديابت در
مدارس هم بالا رفته است.
وي با بيان اينكه در برخي استان‌ها
تفاوت چشمگيري ميان بيماري‌هاي زنان و مردان وجود دارد، مي‌افزايد: بايد به طور
جدي در حوزه سلامت بانوان كار كنيم. ما در
پيوستNCD اطلاعاتي داريم كه نشان مي‌دهد
وضعيت سلامت روان در زنان مناسب نيست و حتي در برخي ريسك‌فاكتورها مانند سيگار
كشيدن شاهديم كه در زنان در حال افزايش است، بنابراين بايد اقدامات مؤثري در اين
زمينه انجام دهيم.
رشد روند ايدز در زنان
تغيير الگوي انتقال ايدز از تزريقي به جنسي هم يكي ديگر از
موضوعاتي است كه زنان ايراني را در معرض خطر جدي اين بيماري قرار مي‌دهد. دكتر
پروين افسركازروني، رئيس اداره ايدز وزارت بهداشت درباره آخرين آمار مبتلايان به
اين بيماري مي‌گويد: تاكنون ۳۶ هزار نفر مبتلا به HIV تشخيص داده شده‌اند كه ۸۴
درصد آن‌ها مرد و ۱۶ درصد آن‌ها زن هستند و تخمين زده مي‌شود كه تعداد مبتلايان در
كشور بيش از ۶۶ هزار نفر باشد. بنا
به تأكيد وي از نظر راه انتقال اين ويروس، ۶۶ درصد اعتياد تزريقي
و 6/19 درصد از راه جنسي انتقال يافته است. از اين تعداد بيش از ۲۶
هزار نفر در مراكز مربوطه تشكيل پرونده داده‌اند كه حدود ۱۲ هزار نفر آن‌ها به
صورت مرتب تحت درمان قرار گرفته‌اند.
كازروني تصريح مي‌كند: روند ابتلاي زنان
به اين بيماري، رو به رشد است، به طوري كه در افراد تازه تشخيص داده شده، بيش از ۳۵ درصد
آنان زن هستند. به گفته رئيس اداره ايدز وزارت بهداشت هم اكنون انتقال ويروس HIV از طريق روابط جنسي از اعتياد تزريقي پيشي گرفته است. در موارد
جديد شناسايي، ۴۲ درصد از طريق انتقال جنسي و ۳۷ درصد از طريق اعتياد
تزريقي به اين بيماري مبتلا شده‌اند.
نيمي از زنان مبتلا به ايدز متأهلند
كازروني مي‌افزايد: از ۵ هزار زني كه مبتلا
به ويروس HIV هستند بيش از ۵۰ درصد آن‌ها زنان
متعهد و متأهل بوده‌اند كه بيماري را از همسران خود گرفته‌اند و دليل آن ناآگاهي همسران
از اين بيماري بوده است.
وي مي‌گويد: مدتي پيش فراخواني داديم كه
زناني كه همسرانشان اعتياد داشته‌اند يا به اين دليل از همسران خود جدا شده‌اند،
براي آزمايش به مراكز مربوطه مراجعه كنند. از ۴۰۰ موردي كه مراجعه
كرده بودند هفت نفر به اين بيماري مبتلا شده بودند. كازروني درباره برنامه پيشگيري
انتقال از مادر به كودك هم مي‌گويد: اين برنامه در سال ۹۳ كليد خورد و هدف آن
اين بود كه تا سال ۲۰۳۰ ديگر كودكي از اين طريق به HIV مبتلا نشود. طبق آخرين آمار، ۹۳
درصد نوزادان متولد شده از زنان مبتلا به ايدز، از ويروس HIVپاك
بوده‌اند.
خودمان به فكر خودمان باشيم
خلاصه اينكه زنان ايراني در خطرند؛ زناني
كه محور خانواده‌اند و آسيب به آن‌ها آسيب به محور خانواده است. شايد بيش از هر كس
ديگري بايد خودمان به فكر خودمان باشيم.