کمبود ویتامین و مواد معدنی نیز جزو اختلالاتی است که بدن ما به هر ترفندی آن را بروز میدهد. گاه به دلیل عدم تغذیه درست یا در پی رژیمهای لاغری نامناسب بدن دچار کمبودهایی میشود. در این مطلب شما را با این علائم بیشتر آشنا میکنیم.
1ـ لب های پوسته پوسته
اگر مشاهده کردید روی لبهایتان پوسته پوسته شده و ترکهای سفید دارد ممکن است دچار کمبود ویتامینهای گروه B شده به خصوص ریبوفلاوین 2B، نیاسین 3B و 12B و همچنین کمبود آهن و زینک شده باشید. این نوع کمبودها به ویژه در بین افرادی که به تغذیه گیاهخواری روی آوردهاند و تغذیه متعادلی ندارند بیشتر است. بهترین کار این است که از ماهی آزاد، تخممرغ، ماهی تن و همچنین غذاهای دریایی بیشتر استفاده کنید. برای افرادی که گوشت نمیخورند نیز مصرف عدس، بادام هندی، گوجه فرنگی خشک شده و کنجد و غیره توصیه میشود. یادتان باشد مصرف ویتامین C را نیز افزایش دهید تا آهن بیشتر جذب بدنتان شود. برای این کار نیز به سراغ بروکلی، کلم ها، فلفل دلمه ای قرمز و گل کلم بروید.
2ـ ریزش موی شدید و مشکلات پوستی
ویتامین D بسیار مهم تر از یک ویتامین ساده است. کمبود آن باعث شکنندگی استخوانها، مشکل جوش خوردن استخوان، راشیتیسم، پوسیدگی دندانها، سنگ کلیه، ضعف عضلانی شدید و عدم جذب کافی کلسیم میشود. این مسأله میتواند ناشی از کمبود زینک باشد. ریزش مو از علائم مستقیم کمبود این ماده مغذی است که همچنین در التیام زخمها مشکل ایجاد کرده و باعث میشود پوست به خوبی مرطوب نشود. کمبود زینک (روی) اغلب باعث بروز مشکلات پوستی مانند بروز لکه های قرمز رنگ روی پوست و کبودی آن در تماس جزیی با اشیاء میشود. البته این علائم با وجود کمبود ویتامین 7B و همچنین ویتامینهای محلول در چربی مانند ویتامین A،D،E و K نیز بروز میکند. اگر تخممرغ خام مصرف میکنید ممکن است میزان بیوتین بدنتان دچار مشکل شود چون تخم مرغ حاوی پروتئینی است که مانع از جذب این ویتامین میشود. راه حل مشکل این است که از مخمر آب جو، میوههای خشک، تخمه کدو، غلات کامل، محصولات لبنی، ماهی آزاد، آووکادو، گل کلم، قارچ، تمشک و موز استفاده کنید.
3ـ جوشهای سفید و قرمز روی گونه و بازوها
اگر روی گونهها یا بازوهایتان جوشهای قرمز رنگی مشاهده میکنید. شاید دچار کمبود اسیدهای چرب ضروری و ویتامینهای گروه A و D شدهاید. این جوشهای قرمز رنگ با آکنه فرق داشته و مقاومتر هستند. اینها دردناک بوده و به سختی از بین میروند چون شکلشان مانند یک توپ چربی است. راه حل مشکل این است که تا میتوانید مصرف چربیهای اشباع شده یا ترانس را کاهش داده و در عوض چربیهای سالم میل کنید. ماهی آزاد، تخم کتان، تخم شربتی و شاهدانه و همچنین آجیلهایی مانند بادام و گردو و غیره را به برنامه غذاییتان اضافه کنید. برای افزایش میزان ویتامین A بدنتان نیز به سراغ هویج، سیبزمینی شیرین و فلفل دلمهای قرمز بروید.
4ـ خشکی مفاصل دستها و پاها
مور مور شدن و خشکی مفاصل دستها و پاها میتواند ناشی از کمبود ویتامین B به خصوص ویتامینهای 6B، 9B (اسیدفولیک) و 12B باشد. زمانی که بدن به میزان کافی از این ویتامینها در اختیار نداشته باشد عصبهای پریفریک و همچنین عصبهای پوست تحتتأثیر قرار میگیرند.
این کمبود همچنین باعث بروز افسردگی، نگرانی و اضطراب شدید، خستگی، کم خونی و اختلالات هورمونی میشود. برای مقابله با این مشکلات به سراغ اسفناج، مارچوبه، لوبیاها، تخممرغ و غذاهای دریایی بروید.
5ـ گرفتگی عضلانی و درد در پاها، ساق پا و پشت ساق پا
چنین مشکلاتی از کمبود پتاسیم، کلسیم و منیزیم ناشی میشود. در برخی موارد تنها یک کدام از این مواد معدنی در بدن کاهش پیدا میکند و در برخی موارد مشکل از کمبود هر سه ناشی میشود. اگر شروع به انجام ورزش های سنگین کردهاید ممکن است بدنتان به دلیل تعریق زیاد مواد معدنی ویتامین B بیشتری از دست بدهد. بنابراین علاوه بر ادامه ورزش لازم است که مصرف موز، فندق، بادام، کدوحلوایی، گیلاس، سیب، بروکلی، گریپ فروت، کلم کیل، گیاه قاصدک و اسفناج را افزایش دهید.