زهرا چیذری
بنا بود جواني و زيبايي به چهرهاش بازگردد اما حالا نه فقط جوان زيبا نشده بلكه چهره عادي خودش را هم ندارد. كافي است تا سري به دادسراي جرائم پزشكي بزنيد تا دستتان بيايد عاقبت افرادي كه در توهم استانداردهاي زيبايي ديكته شده از سوي سلبريتيهاي هاليوودي به دنبال بينيهاي عروسكي، لبهاي ژل زده و گونههاي برجسته هستند ميتوانند به چه شكل و شمايلي در بيايند و به حال و روزي بيافتند كه از ديدن چهره خود در آينه هم پرهيز كنند. فعالان بازار مكاره زيبايي تنها پزشكان نيستند و پاي آرايشگران و افراد غير پزشك هم به اين عرصه باز شده است. پشت پرده ماجرا هم شركتهاي واردكننده تجهيزات پزشكي هستند كه با گذاشتن دورههاي كوتاهمدت چندروزه براي تضمين بازار فروششان متخصص زيبايي توليد ميكنند.
ايران به عنوان يكي از ۱۰ كشور اول متقاضي انجام عمل زيبايي در دنيا مطرح است. اين مسئله با تغيير هنجاریهاي ارزشي در جامعه و القاي تعاريف هاليوودي درباره امر زيبايي جديتر از قبل مطرح ميشود. اين مسئله موجب شده تا بازار داغي در حوزه زيبايي شكل بگيرد كه براي اغلب افراد وسوسهكننده است. از سوي ديگر شركتهاي واردكننده ملزومات پزشكي مخصوص زيبايي هم براي آنكه بازار مصرفشان را بيش از پيش گسترش دهند، اقدام به برگزاري دورههاي چند روزه آموزشي ميكنند تا شاهد رشد قارچگونه مراكز زيبايي پوست و ليزر باشيم و حتي در آرايشگاهها با خانمهاي آرايشگر در كنار ارائه خدمات آرايشي تزريق ژل و بوتاكس، كاشت مو، پي آر پي، انواع ليزر و خلاصه صد جور خدمت تخصصي آرايشي مواجه ميشويد. اين در حالي است كه سازمان نظام پزشكي طي اطلاعيهاي اعلام كرده است دورههاي مختلف آموزشي در حوزههاي مختلف زيبايي از شركتهاي توزيعكننده تجهيزات و ملزومات پزشكي و افراد از نظر عملكردي فاقد هرگونه اعتبار و گواهيهاي صادره فاقد وجاهت قانوني است.
دخالت پزشك و غيرپزشك با همدستي شركتهاي تجهيزات پزشكي
دخالت پزشكان عمومي در كار پزشكان پوست و مو و زيبايي يكي از چالشهاي قديمي اين حوزههاست. پزشكان عمومي كه تابلو و شماره نظام پزشكي دارند، اما طبيعتا از نظر درآمد با پزشكان متخصص يا جراحان فاصله زيادي دارند و طبيعتا اين همه اختلاف درآمد موجب شده تا برخي از آنها به فكر آن بيفتند تا از ظرفيت نام پزشكي براي بهرهبرداريهاي اقتصادي استفاده كنند و با عنايت به بازار داغ حوزه زيبايي بهترين راهكار راه انداختن كلينيكهاي خدمات زيبايي يا ارائه اين خدمات در مطب است به خصوص اينكه بسياري از شركتهاي تجهيزات پزشكي در كنار فروش دستگاههاي ليزر، كاشت مو، ساكشن و... دورههاي آموزشي كوتاه مدتي را هم برگزار ميكنند كه ميتواند كار پزشكان عمومي را براي ارائه اين خدمات تا حدودي راه بيندازد. بقيه فوت و فنهاي كار را هم بعدتر در كار عملي روي مشتري ياد ميگيرند. تنها كافي است تا خدمات را كمي ارزانتر عرضه كنند!
جالبتر از همه ورود آرايشگران به اين حوزه است و اين همه بينظمي در حوزه زيبايي حكايت از رهاشدگي اين حوزه به حال خود دارد كه موجب شده پزشكان غيرمرتبط و حتي غيرپزشكان براي خودشان كلينيك تخصصي زيبايي راه بيندازند.
چالش واردات بيضابطه
دكتر حسين اعتمادزاده، عضو هيئت مديره انجمن متخصصين پوست ايران ميگويد: بيش از 95درصد از شكايات عرصه تخصصي پوست و مو مربوط به دخالت افراد غيرمتخصص يا متخصصان غيرمرتبط با رشته پوست است. وي درباره چگونگي شكلگيري چنين چالشي اينگونه توضيح ميدهد: برخي از پزشكان عمومي و غيرمتخصص با درج عناوين تخصصي و غيرواقعي به صرف اينكه از دورههاي كوتاه مدت شركت و گواهي حضور دريافت كردهاند با مداخله در امور تخصص پوست و مو موجب بروز عوارض و پيامدهاي ناگوار براي بيماران ميشوند.از نگاه اين متخصص فقدان تظارت دقيق بر روند درماني برخي پزشكان موجب شده تا شاهد تبليغ آنان در مواردي غيرمرتبط با رشته تخصصي باشيم كه گاهي حتي با درج عناوين جذاب براي بيماران در اموري همچون تزريق ژل و بوتاكس، ليزر و جراحيهاي پوست دخالت و بيماران را با عوارض مواجه ميكنند. به گفته اعتمادزاده نبود نظارتهاي دقيق موجب ورود بيضابطه برخي تجهيزات و لوازم پزشكي از جمله دستگاههاي ليزر به كشور و مطب پزشكان غيرمتخصص يا حتي آزمايشگاهها شده است، القاي نيازهاي درماني نابهجا براي هموطنان موجب انجام اعمال غيرضروري با هزينه و عوارض بالا خواهد شد.
اطلاعيهاي كه مردم نميبينند
عكسالعمل سازمان نظام پزشكي به اين ماجرا صدور اطلاعيه بوده است. در اين اطلاعيه آمده است: با توجه به برگزاري دورههاي مختلف آموزشي در زمينه پوست و مو، زيبايي، IPL، انواع ليزر، الكتروليز، كراپو، ميكرودرم، كاشت مو، تزريق ژل و چربي، PRP، انواع فبلرها، مزوتراپي، برگزاري دورههاي تغذيه و رژيم درماني، چاقي و لاغري، طب مكمل شامل طب سوزني، طب سنتي، هوميوپاتي، طب چيني و ساير دورههاي آموزشي در زمينه پزشكي از سوي مؤسسات، شركتهاي توزيعكننده تجهيزات و ملزومات پزشكي و افراد اعلام ميدارد چنين دورههايي از نظر عملكردي فاقد هرگونه اعتبار و گواهيهاي صادره فاقد وجاهت قانوني است. طبق اين اطلاعيه فقط دورههاي آموزشي كه توسط مراكز ذيصلاح برگزار شده همچون دانشگاههاي علوم پزشكي، انجمنهاي علمي و تخصصي با توجه به رشته مربوطه براساس مجوزهاي وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشكي معتبر است.اگرچه صدور اطلاعيههاي اينچنيني از سكوت مطلق بهتر است، اما طبيعي است مردمي كه با انواع و اقسام تبليغات اغواگر جذب چنين مراكزي ميشوند از ماهيت آنها خبري ندارند. اين مراجعهكنندگان تنها هنگامي متوجه ميشوند آدرس را اشتباه آمدهاند كه با عوارض اين اقدامات زيبايي مواجه شدهاند؛ عوارضي كه گاهي وقتها جبرانپذير نيست.